معده درد در شب یکی از مشکلات شایعی است که می‌تواند خواب شما را مختل کرده و انرژی روز بعدتان را کاهش دهد. این درد معمولاً به عادات غذایی، نحوه هضم غذا یا بیماری‌های مرتبط با دستگاه گوارش مربوط است. با شناسایی علت دقیق و رعایت برخی تغییرات در سبک زندگی ، می‌توانید این مشکل را مدیریت کنید.
به گزارش خط سلامت در این مقاله، با علل شایع معده‌درد شبانه و ۷ راه‌حل موثر برای کاهش یا توقف این درد آشنا خواهید شد. این نکات شامل اصلاح رژیم غذایی ، استفاده از دمنوش‌های گیاهی و تغییرات رفتاری ساده است که می‌توانند خواب شبانه راحت‌تری را برای شما فراهم کنند.
علل شایع معده درد در شب
معده درد شبانه معمولاً به دلیل موارد زیر رخ می‌دهد:
۱. خوردن وعده‌های غذایی سنگین قبل از خواب
خوردن غذاهای پرچرب، پرکالری یا پروتئین بالا در ساعات نزدیک به خواب باعث کندی هضم و افزایش فشار بر معده می‌شود. این وضعیت ممکن است به احساس سنگینی، گاز معده یا حتی رفلاکس اسید منجر شود.
۲. دراز کشیدن بلافاصله پس از صرف غذا
دراز کشیدن یا خوابیدن بعد از غذا خوردن، باعث می‌شود که اسید معده به سمت مری برگردد و احساس سوزش سر دل یا رفلاکس اسید ایجاد شود. بهتر است حداقل ۲ تا ۳ ساعت بین غذا خوردن و خواب فاصله باشد.
۳. گاز معده یا یبوست
تجمع گاز در معده و روده یا یبوست می‌تواند باعث نفخ، درد و فشار در ناحیه شکم شود. این مشکلات معمولاً به دلیل مصرف غذاهای نفاخ (مانند لوبیا یا نوشیدنی‌های گازدار) یا کمبود فیبر در رژیم غذایی رخ می‌دهد.
۴. عدم تحمل غذایی، مانند حساسیت به لاکتوز
افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند، نمی‌توانند قند موجود در لبنیات را به‌درستی هضم کنند. این موضوع باعث تولید گاز، نفخ و درد معده می‌شود.
۵. رفلاکس اسید معده یا سوزش سر دل
در این حالت، اسید معده به مری برمی‌گردد و باعث احساس سوزش یا درد در قفسه سینه و معده می‌شود. این حالت اغلب با مصرف غذاهای چرب، تند یا اسیدی و دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن تشدید می‌شود.
۶. بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)
این بیماری نوعی مشکل مزمن است که در آن رفلاکس اسید معده مکرراً رخ می‌دهد. علائم شامل درد معده، سوزش سر دل، و گاهی سرفه یا احساس گلودرد است.
۷. گاستریت (التهاب و تحریک پوشش معده)
گاستریت معمولاً به دلیل عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، مصرف مداوم داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا مصرف زیاد الکل رخ می‌دهد. این بیماری باعث درد معده، تهوع و احساس سنگینی می‌شود.
۸. زخم معده
زخم‌های باز روی دیواره داخلی معده یا قسمت فوقانی روده کوچک به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف مکرر مسکن‌ها ایجاد می‌شود. این زخم‌ها اغلب باعث درد معده در شب، به‌ویژه زمانی که معده خالی است، می‌شوند.
۹. سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
این اختلال مزمن گوارشی باعث علائمی مانند درد معده، نفخ، اسهال یا یبوست می‌شود. استرس، غذاهای خاص یا تغییرات هورمونی می‌توانند این علائم را تشدید کنند.
۱۰. سنگ کیسه صفرا
سنگ‌های صفراوی می‌توانند باعث انسداد مجرای صفرا و درد شدید در ناحیه فوقانی شکم شوند. این درد معمولاً پس از خوردن غذاهای چرب شدت می‌یابد و ممکن است به شانه یا پشت نیز انتشار یابد.
۱۱. بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن)
این بیماری خودایمنی در اثر مصرف گلوتن (پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) رخ می‌دهد و باعث التهاب روده کوچک می‌شود. علائم آن شامل درد شکمی، اسهال و کاهش وزن است.
۱۲. دردهای قاعدگی
دردهای قاعدگی ممکن است به‌صورت درد معده یا شکم نیز ظاهر شوند. تغییرات هورمونی در این دوران می‌تواند دستگاه گوارش را تحریک کرده و منجر به گاز معده یا یبوست شود.
۱۳. بیماری کرون
این بیماری التهابی مزمن می‌تواند هر قسمت از دستگاه گوارش را درگیر کند و باعث علائمی مانند درد معده، اسهال مزمن، خستگی و کاهش وزن شود. بیماری کرون اغلب با دوره‌های عود و فروکش همراه است.
۷ راهکار موثر برای تسکین معده درد در شب
۱. مصرف دارو
داروهای بدون نسخه (OTC) می‌توانند بسته به علت اصلی معده درد مؤثر باشند. برای مثال، اگر مشکل شما ناشی از گاز معده باشد، داروهای کاهش‌دهنده گاز می‌توانند مفید باشند.
برای انتخاب داروی مناسب، حتماً با پزشک مشورت کنید.
۲. اصلاح رژیم غذایی
مصرف غذاهای سنگین، تند، یا سرخ‌شده در ساعات نزدیک به خواب ممکن است عامل ایجاد معده درد باشد. حذف این غذاها از وعده‌های شام و جایگزینی آن‌ها با غذاهای سبک و فیبردار مانند جو دوسر، سبزیجات برگ‌دار و میوه‌هایی نظیر گلابی می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
۳. کاهش مصرف الکل
نوشیدن مقادیر زیاد الکل می‌تواند منجر به التهاب معده و مشکلاتی نظیر گاستریت و زخم معده شود. کاهش یا حذف الکل از رژیم غذایی می‌تواند به بهبود وضعیت معده شما کمک کند.
۴. کاهش وزن اضافی
اضافه‌وزن خطر ابتلا به مشکلات گوارشی مانند GERD و سنگ کیسه صفرا را افزایش می‌دهد. کاهش وزن از طریق ورزش و اصلاح رژیم غذایی می‌تواند به کاهش معده درد کمک کند.
۵. انجام ورزش منظم
فعالیت بدنی منظم به کاهش مشکلاتی مانند یبوست و گاز معده کمک کرده و همچنین خطر ابتلا به مشکلات گوارشی را کاهش می‌دهد. سعی کنید برنامه‌ای منظم برای فعالیت‌های بدنی داشته باشید.
۶. آهسته غذا خوردن
خوردن سریع غذا باعث بلعیدن هوا و دشواری در هضم می‌شود که منجر به گاز و سوءهاضمه می‌شود. غذا را به‌آرامی میل کنید و هر لقمه را به‌خوبی بجوید تا هضم آن آسان‌تر شود.
۷. استفاده از دمنوش‌های گیاهی
چای‌های گیاهی مانند زنجبیل، نعناع، بابونه و شیرین‌بیان می‌توانند معده را آرام کرده و به بهبود هضم کمک کنند. بهتر است این دمنوش‌ها را پس از شام یا چند ساعت قبل از خواب مصرف کنید.
راه‌های پیشگیری از معده درد در شب
سر تخت یا بالش خود را کمی بالا بیاورید تا محتویات معده به‌راحتی جریان یابند.
از خوردن وعده‌های غذایی سنگین و تنقلات قبل از خواب خودداری کنید.
غذاهای اسیدی نظیر قهوه و گوجه‌فرنگی را در شب مصرف نکنید.
پرهیز از مصرف الکل
وعده‌های غذایی کوچک‌تر میل کنید و در طول روز ورزش کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر معده درد شدید باشد یا با علائمی نظیر موارد زیر همراه شود، لازم است با پزشک مشورت کنید:
تب
حالت تهوع و استفراغ
زردی پوست و چشم
دشواری در تنفس
تورم شکم
درد هنگام لمس معده
کاهش وزن بدون دلیل
مدفوع تیره یا خونی
با بررسی علائم و انجام آزمایش‌های لازم، پزشک می‌تواند علت اصلی درد را شناسایی کرده و درمان مناسبی ارائه دهد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
