خواص بی نظیر خورشت ماست روی حافظه و سلامت بدن + طرز تهیه خواهر خوانده های خورشت ماست در سرارسر جهان با ایرانی هایش!

خورشت ماست معمولاً در مهمانی‌ها و مجالس رسمی سرو می‌شود و با عطر زعفران و گلاب، تجربه‌ای خاص از آشپزی سنتی را به ارمغان می‌آورد. خورشت ماست را می‌توان به‌عنوان یک غذای مقوی برای تقویت سیستم ایمنی و انرژی‌بخش استفاده کرد. اگر به‌دنبال یک طعم جدید و متفاوت در آشپزی ایرانی هستید، حتماً این خورشت را امتحان کنید و از عطر و طعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

به گزارش خط سلامت خورشت ماست یکی از غذاهای سنتی و خاص ایرانی است که ریشه در فرهنگ آشپزی اصفهان دارد. برخلاف نام اش، این غذا به شکل یک دسر شیرین تهیه می‌شود و ارتباطی با غذاهای اصلی ندارد. ماده اصلی خورشت ماست، ماست، گوشت (معمولاً گردن یا ماهیچه گوسفند)، شکر، زرده تخم‌مرغ ، زعفران و گلاب است.

تاریخچه خورشت ماست

خورشت ماست از غذاهای قدیمی ایرانی است و گفته می‌شود که اولین بار در دربار شاهان صفوی تهیه شده است. این غذا در گذشته به عنوان یک غذای رسمی و مجلل در مهمانی‌ها و جشن‌ها سرو می‌شده است. با گذر زمان، خورشت ماست از حالت اصلی خود به یک دسر شیرین تغییر پیدا کرد و در حال حاضر بیشتر در مناطق مرکزی ایران، به ویژه اصفهان، رواج دارد.

خواص خورشت ماست

خورشت ماست به دلیل مواد تشکیل‌دهنده خود دارای خواص بسیاری است:

ماست:

تقویت گوارش: ماست حاوی پروبیوتیک‌هایی است که می‌توانند فلور طبیعی روده را تقویت کرده و به هضم بهتر غذا کمک کنند.

منبع کلسیم و ویتامین D: مصرف ماست به استحکام استخوان‌ها، جلوگیری از پوکی استخوان و سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی: ماست می‌تواند مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها را افزایش دهد.

کاهش فشار خون: پتاسیم موجود در ماست به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.

زعفران

ضدافسردگی و تقویت خلق‌وخو: زعفران حاوی ترکیباتی مانند کروکین و سافرانال است که به بهبود خلق‌وخو و کاهش اضطراب کمک می‌کنند.

خاصیت آنتی‌اکسیدانی: زعفران به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌ها، از سلول‌ها در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.

تقویت گردش خون: زعفران باعث بهبود جریان خون در بدن و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شود.

بهبود حافظه: تحقیقات نشان داده که زعفران می‌تواند به بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر آلزایمر کمک کند.

گوشت گردن گوسفند

منبع پروتئین با کیفیت: پروتئین موجود در گوشت گردن به بازسازی و رشد عضلات کمک می‌کند.

غنی از آهن: برای پیشگیری و درمان کم‌خونی بسیار مفید است.

منبع ویتامین B12: ویتامین B12 در گوشت گردن به عملکرد صحیح سیستم عصبی و تولید گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند.

تأمین انرژی: گوشت حاوی چربی‌ها و کالری مناسبی است که انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند.

گلاب

آرام‌بخش و کاهش استرس: گلاب به دلیل عطر و ترکیبات آرام‌بخش خود، استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد.

بهبود گوارش: گلاب به عنوان یک عامل ضدنفخ و بهبوددهنده هضم غذا شناخته می‌شود.

پاکسازی و طراوت پوست: مصرف گلاب از داخل یا استفاده آن روی پوست به کاهش التهابات پوستی و حفظ شادابی پوست کمک می‌کند.

 شکر

تأمین سریع انرژی: شکر به عنوان یک منبع سریع انرژی عمل می‌کند، اما باید در مصرف آن اعتدال رعایت شود.

زرده تخم‌مرغ

منبع کولین: زرده تخم‌مرغ حاوی کولین است که برای عملکرد صحیح مغز و تقویت حافظه مفید است.

ویتامین‌های A، D، E و K: این ویتامین‌ها به تقویت سیستم ایمنی، حفظ سلامت پوست و چشم‌ها کمک می‌کنند.

منبع پروتئین: پروتئین موجود در زرده تخم‌مرغ به رشد و ترمیم بافت‌های بدن کمک می‌کند.

خواص کلی خورشت ماست

تقویت سیستم ایمنی بدن: ترکیب ماست، زعفران، گلاب و گوشت باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود.

حفظ سلامت پوست و مو: زعفران و گلاب هر دو به سلامت و شادابی پوست کمک می‌کنند.

کاهش استرس و اضطراب: گلاب و زعفران تأثیر قابل توجهی در آرامش روانی دارند.

جلوگیری از کم‌خونی: گوشت گردن و زرده تخم‌مرغ، منابع خوبی از آهن هستند که کم‌خونی را برطرف می‌کنند.

تقویت قلب و عروق: زعفران به تنظیم فشار خون و کاهش کلسترول بد کمک می‌کند.

افزایش انرژی: شکر و پروتئین موجود در این غذا منبعی فوری برای انرژی هستند.

بهبود هضم: پروبیوتیک‌های ماست و خواص گلاب به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کنند.

پیشگیری از پوکی استخوان: ماست به دلیل کلسیم بالا، در سلامت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی استخوان نقش مهمی دارد.

طرز تهیه خورشت ماست در شهرهای مختلف 

خورشت ماست بیشتر به عنوان یک غذای خاص و شیرین از شهر اصفهان شناخته می‌شود، اما در مناطق مختلف ایران و حتی با تغییراتی در مواد اولیه و شیوه تهیه، رسپی‌های متنوعی برای این غذا وجود دارد. در اینجا چند نسخه مختلف از خورشت ماست معرفی می‌شود:

خورشت ماست اصیل اصفهانی (سنتی)

مواد لازم

ماست چکیده پرچرب: 1 کیلوگرم

گوشت گردن گوسفند: 200 گرم

زعفران دم‌کرده: 2 قاشق غذاخوری

شکر: 200 گرم

زرده تخم‌مرغ: 1 عدد

گلاب: 3 قاشق غذاخوری

نمک: به میزان لازم

طرز تهیه

گوشت گردن را با پیاز و ادویه بپزید تا کاملاً نرم شود. سپس گوشت را ریش‌ریش کنید و بکوبید تا بافتی نرم و یکنواخت پیدا کند.

ماست را با زرده تخم‌مرغ مخلوط کرده و روی حرارت ملایم قرار دهید تا کمی گرم شود (نباید بجوشد).

زعفران دم‌کرده، شکر و گلاب را به ماست اضافه کنید.

گوشت کوبیده را به ماست بیفزایید و خوب مخلوط کنید.

خورشت را در ظرف سرو بریزید و در یخچال قرار دهید تا خنک شود.

 خورشت ماست تبریزی (نسخه سنتی شمال غرب)

در تبریز این غذا به شکل متفاوتی با مواد مشابه اما بدون شکر تهیه می‌شود و به نوعی یک غذای نیمه شیرین و ملایم محسوب می‌شود.

مواد لازم

ماست ترش یا ماست معمولی: 1 کیلوگرم

گوشت مرغ (یا گردن گوسفند): 200 گرم

گردوی آسیاب‌شده: 50 گرم

زعفران دم‌کرده: 2 قاشق غذاخوری

نمک و فلفل: به میزان لازم

طرز تهیه

گوشت مرغ یا گردن را بپزید و ریش‌ریش کنید.

ماست را با کمی زعفران و نمک مخلوط کنید و روی حرارت ملایم گرم کنید.

گردوی آسیاب‌شده را به مخلوط ماست بیفزایید.

گوشت را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.

در نهایت در یخچال قرار دهید تا به صورت سرد سرو شود.

خورشت ماست یزدی

در یزد این خورشت با تأکید بیشتری روی استفاده از گلاب و عطرهای گیاهی تهیه می‌شود و حالت شیرین‌تر و لطیف‌تری دارد.

مواد لازم

ماست پرچرب: 1 کیلوگرم

گوشت گردن: 250 گرم

زعفران دم‌کرده: 3 قاشق غذاخوری

شکر: 250 گرم

گلاب: 4 قاشق غذاخوری

عرق هل یا پودر هل: 1 قاشق چای‌خوری

طرز تهیه

گوشت گردن را بپزید و کاملاً نرم کنید، سپس بکوبید.

ماست را با شکر، زعفران، گلاب و عرق هل مخلوط کنید.

گوشت را به مخلوط اضافه کنید و هم بزنید تا یکنواخت شود.

خورشت را در ظرف مناسب بریزید و در یخچال خنک کنید.

خورشت ماست کرمانی

در کرمان این خورشت با ماست محلی و زعفران بیشتر تهیه می‌شود. عطر گلاب و پودر هل در این نسخه غالب است.

مواد لازم

ماست محلی پرچرب: 1 کیلوگرم

گوشت ران گوسفند: 300 گرم

زعفران دم‌کرده: 2 قاشق غذاخوری

شکر: 150 گرم

گلاب: 3 قاشق غذاخوری

مغز بادام یا گردو: برای تزئین

طرز تهیه

گوشت را با ادویه و پیاز بپزید و سپس بکوبید تا له شود.

ماست را با شکر و زعفران مخلوط کنید.

گوشت کوبیده را به ماست اضافه کنید و به‌آرامی ترکیب کنید.

با مغز بادام یا گردو تزئین کرده و سرو کنید.

5. خورشت ماست مدرن (نسخه تغییر یافته)

این نسخه با افزودن برخی مواد مدرن، مناسب سلیقه‌های امروزی طراحی شده است.

مواد لازم

ماست یونانی: 1 کیلوگرم

گوشت مرغ: 200 گرم

زعفران دم‌کرده: 2 قاشق غذاخوری

شکر یا عسل: 150 گرم

گلاب: 2 قاشق غذاخوری

پوست پرتقال یا نارنج (رنده‌شده): 1 قاشق چای‌خوری

طرز تهیه

گوشت مرغ را پخته و ریش‌ریش کنید.

ماست را با زعفران، شکر یا عسل، گلاب و پوست پرتقال مخلوط کنید.

گوشت را اضافه کنید و به‌خوبی ترکیب کنید.

در یخچال قرار دهید و سرد سرو کنید.

تفاوت‌ طرز تهیه خورشت ماست در شهرهای مختلف

در اصفهان، خورشت ماست حالت کاملاً شیرین و به شکل دسر است.

در تبریز، خورشت کمتر شیرین و گاهی بدون شکر تهیه می‌شود.

در یزد و کرمان، تأکید بیشتری روی عطرهای سنتی مانند هل و گلاب است.

طرز تهیه خورشت ماست سایر کشورها

خورشت ماست به شکل خاصی که در ایران وجود دارد (دسر شیرین و سرد با ماست و گوشت)، یک غذای منحصر به فرد ایرانی است و نمونه مشابهی در کشورهای دیگر به این شکل یافت نمی‌شود. با این حال، غذاها و دسرهای مبتنی بر ماست در کشورهای مختلف جهان وجود دارند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه به نمونه‌هایی از غذاها یا دسرهای مشابه در کشورهای دیگر اشاره می‌کنم:

هندوستان: رایتا (Raita)

یک غذای جانبی سرد است که با ماست، سبزیجات خردشده (مانند خیار، گوجه‌فرنگی یا پیاز)، ادویه‌ها و گاهی میوه‌های خشک تهیه می‌شود.

تفاوت: رایتا بیشتر یک غذای جانبی برای کاهش تندی غذاهای اصلی است و معمولاً شیرین نیست.

شریکند (Shrikhand)

دسر شیرین هندی که از ماست غلیظ، شکر، زعفران، و هل تهیه می‌شود.

شباهت با خورشت ماست: استفاده از زعفران، ماست و عطر هل آن را شبیه به خورشت ماست ایرانی می‌کند.

ترکیه: یایلا چورباسی (Yayla Çorbası)

توضیح: یک سوپ ماستی است که از ماست، برنج یا بلغور، نعناع خشک و گاهی زعفران تهیه می‌شود.

تفاوت: یایلا چورباسی بیشتر یک غذای گرم و شور است و به‌عنوان سوپ سرو می‌شود.

کازان دیبی (Kazandibi)

توضیح: یک دسر ترکی که با استفاده از شیر، برنج و شکر تهیه می‌شود. اگرچه ماست در آن به کار نمی‌رود، اما طعم و بافت شیرین آن شبیه به خورشت ماست است.

 یونان: تزاتزیکی (Tzatziki)

توضیح: یک غذای سرد تهیه‌شده از ماست، خیار، سیر، و روغن‌زیتون. معمولاً به‌عنوان سس یا پیش‌غذا سرو می‌شود.

تفاوت: کاملاً شور و به‌عنوان دسر استفاده نمی‌شود.

ماست با عسل و گردو

 یک دسر ساده یونانی که با ماست، عسل و گردوی خردشده تهیه می‌شود.

شباهت با خورشت ماست: ترکیب شیرین ماست و عطر عسل شباهت‌هایی با خورشت ماست دارد.

کشورهای عربی: لبنه (Labneh)

نوعی ماست غلیظ‌شده که بیشتر به‌صورت شور و به‌عنوان پیش‌غذا یا مزه استفاده می‌شود.

تفاوت: لبنه به‌عنوان دسر کاربرد ندارد و طعم شیرینی ندارد.

مهلبیه (Mahalabia)

یک دسر شیرین که با شیر، نشاسته، گلاب و گاهی پسته تهیه می‌شود.

شباهت: گلاب و طعم شیرین آن به خورشت ماست شباهت دارد، اما از ماست استفاده نمی‌کند.

افغانستان: ماست و کشمش (yogurt and raisins)

ترکیبی از ماست شیرین و کشمش به‌عنوان دسر سرو می‌شود.

شباهت: ترکیب ماست شیرین با مواد دیگر مانند خورشت ماست ایرانی است.

کشورهای اروپایی: پارافه ماست (Yogurt Parfait)

دسرهای اروپایی که با ماست، میوه‌های تازه یا خشک و گاهی عسل تهیه می‌شود.

شباهت: استفاده از ماست به‌عنوان پایه و طعم شیرین.

ویژگی متمایز خورشت ماست ایرانی

خورشت ماست ایرانی به دلیل استفاده از گوشت کوبیده‌شده و ترکیب آن با ماست شیرین و زعفران، یک غذای منحصر به فرد است.

ترکیب گوشت با ماست در بیشتر غذاهای دیگر جهان رایج نیست و این نکته، خورشت ماست ایرانی را خاص می‌کند.

اگرچه کشورهای دیگر غذاها یا دسرهایی با ماست دارند، اما خورشت ماست ایرانی به دلیل ترکیب خاص گوشت، ماست، زعفران، و شکر در دنیا بی‌نظیر است و مشابه آن به‌صورت کامل در هیچ جای دیگری یافت نمی‌شود.

برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.

تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است