اختلال نوبت کاری (SWSD) میتواند ریتم شبانهروزی بدن را مختل کرده و منجر به مشکلات خواب و بروز علائمی چون بیخوابی، خواب آلودگی در طول روز و کاهش هوشیاری شود.
به گزارش خط سلامت عوامل خطر این اختلال شامل مشاغل در حوزههای مراقبتهای بهداشتی، ایمنی عمومی و حمل و نقل است که نیاز به کار در ساعات غیرمعمول دارند.
اختلال نوبت کاری (SWSD) چیست؟
اختلال نوبت کاری (SWSD) یک اختلال خواب است که به دلیل کار در ساعات غیرسنتی، مانند شیفتهای شبانه یا چرخشی، ایجاد میشود. این اختلال میتواند ریتم شبانهروزی بدن را مختل کند و منجر به مشکلات خواب و عوارض جانبی جدی برای سلامتی شود. در ادامه به بررسی علائم، عوامل خطر و درمانهای این اختلال میپردازیم.
علائم اختلال نوبت کاری
علائم اصلی اختلال نوبت کاری شامل موارد زیر است:
بیخوابی: مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب
پرخوابی: خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
مشکلات تمرکز: دشواری در تمرکز و کاهش هوشیاری
خستگی: احساس خستگی یا انرژی کم
تغییرات خلقی: تحریکپذیری و تغییرات رفتاری مانند پرخاشگری یا تکانشگری [1].
عوامل خطر اختلال نوبت کاری
عوامل خطر برای اختلال نوبت کاری شامل:
سن:
با افزایش سن، تغییرات طبیعی در بدن و ریتم شبانهروزی ممکن است باعث کاهش توانایی فرد در تنظیم خواب و بیداری شوند. افراد مسنتر ممکن است به طور طبیعی خواب کمتری داشته باشند و در نتیجه بیشتر در معرض اختلالات خواب قرار بگیرند. همچنین، برخی بیماریها و داروها که با افزایش سن شایعتر میشوند، میتوانند خواب را تحت تأثیر قرار دهند و خطر ابتلا به اختلال نوبت کاری را افزایش دهند.
مشاغل با شیفتهای چرخشی یا شبانه:
کار در شیفتهای شبانه یا چرخشی میتواند ریتم طبیعی خواب و بیداری را مختل کند. مشاغل مانند پرستاری، آتشنشانی و حمل و نقل که نیاز به کار در ساعات غیرمعمول دارند، بیشتر آسیبپذیر هستند. این کارگران ممکن است با مشکلاتی چون کمبود خواب، خواب آلودگی در طول روز و کاهش تمرکز مواجه شوند که میتواند عملکرد شغلی و کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
رژیم غذایی نامناسب:
رژیم غذایی نامناسب، به ویژه مصرف زیاد کافئین، قند و غذاهای پردازششده، میتواند تأثیر منفی بر خواب داشته باشد. مصرف این نوع غذاها ممکن است باعث افزایش اضطراب و تحریکپذیری شود که به نوبه خود کیفیت خواب را کاهش میدهد. همچنین، نداشتن تغذیه مناسب میتواند باعث افزایش وزن و چاقی شود، که خود عامل خطر دیگری برای اختلالات خواب است.
سطوح پایین فعالیت بدنی:
فعالیت بدنی منظم به بهبود کیفیت خواب کمک میکند و باعث کاهش استرس و اضطراب میشود. افرادی که فعالیت بدنی کافی ندارند، ممکن است با مشکلاتی چون خواب آلودگی، افسردگی و اضطراب مواجه شوند. فعالیت بدنی میتواند به تنظیم ریتم شبانهروزی کمک کند و به افراد کمک کند تا سریعتر خوابشان ببرد و خواب بهتری داشته باشند. عدم تحرک همچنین میتواند به مشکلاتی در سلامت جسمی منجر شود که بر خواب تأثیر منفی میگذارد.
درمان اختلال نوبت کاری
درمان اختلال نوبت کاری شامل استراتژیهای مختلفی است:
نور درمانی: قرار گرفتن در معرض نور روشن برای کمک به تنظیم ریتم شبانهروزی.
مکملهای ملاتونین: که میتواند به تنظیم خواب کمک کند.
تغییرات سبک زندگی: شامل تنظیم برنامه خواب، اجتناب از شیفتهای متعدد شبانه و بهبود بهداشت خواب [1].
نتیجهگیری
اختلال نوبت کاری میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت جسمی و روانی افراد داشته باشد. شناسایی علائم و عوامل خطر این اختلال و استفاده از روشهای درمانی مناسب میتواند به بهبود کیفیت خواب و زندگی افراد کمک کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است