بیماری آلزایمر (AD) یک بیماری عصبی پیشرونده است که معمولاً مدتها قبل از بروز هرگونه علائم قابل توجه شروع میشود. آلزایمر باعث کاهش عملکرد شناختی و حافظه در افراد مبتلا میشود. این در نهایت منجر به علائمی میشود که آنقدر شدید هستند که توانایی فرد را در انجام فعالیتهای روزمره مختل میکنند. بیماری آلزایمر در نهایت منجر به مرگ میشود.
به گزارش خط سلامت تصور میشود مکانیسمی که باعث بیماری آلزایمر میشود، تجمع یا پلاکهای پروتئینهایی مانند آمیلوئید بتا و تاو در داخل و اطراف نورونها و سیناپسهای بین نورونها باشد. این پلاکها ارتباط طبیعی نورون را مختل میکنند. پروتئین تاو به طور معمول مونتاژ و نگهداری ساختار میکروتوبول را در نورون تنظیم میکند. در مغز بیمار، پروتئین تاو از هم جدا میشود و باعث تجمع پروتئینهای تاو آزاد در گرههای نوروفیبریلی (NFTs) میشود. این امر باعث تغییراتی در بافتشناسی مغز و رفتار آن میشود.
بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل مرتبط با آن، تخمین زده میشود که فقط در ایالات متحده 5.8 میلیون نفر را تحت تأثیر قرار میدهد. تقریباً 96 درصد از این موارد در افرادی هستند که 65 سال و بیشتر سن دارند، اگرچه شروع زودهنگام آلزایمر نیز امکانپذیر است. جمعیتهای اقلیت به طور نامتناسبی تحت تأثیر بیماری آلزایمر و بیماریهای مرتبط با زوال عقل قرار میگیرند. تصور میشود که افزایش خطر دیابت و بیماری قلبی در این جمعیتها عاملی برای این ارتباط باشد. زنان نیز دو برابر بیشتر از مردان در طول زندگی خود به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند. این امر عمدتاً به این دلیل است که زنان بیشتر عمر میکنند، زیرا سن عامل اصلی در بروز علائم آلزایمر است.
مکانیسم آنچه باعث علائم آلزایمر میشود، شناخته شده است، اما علت اصلی همیشه قابل شناسایی نیست. تصور میشود که بیشتر موارد ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و مرتبط با سبک زندگی باشد. تصور میشود که رژیم غذایی در طول زندگی فرد عامل مهمی باشد.
از آنجا که مغز از 60 درصد چربی تشکیل شده است که 25 درصد آن روغن امگا 3، DHA است، مهم است که آن را با چربیهای سالم تغذیه کنیم. برخی از انواع غذاها، به ویژه چربیهای اشباع شده و چربیهای ترانس، به عنوان عوامل خطر برای ایجاد اختلالات شناختی مرتبط با آلزایمر شناخته شدهاند. تجزیه و تحلیل پاسخ به دوز نشان داد که افزایش 4 گرم در روز مصرف چربی اشباع شده با 15 درصد خطر بیشتر بیماری آلزایمر مرتبط است. در مقابل، هیچ ارتباط معنیداری بین خطر آلزایمر یا زوال عقل و مصرف رژیم غذایی چربیهای غیراشباع تکحلقهای و غیراشباع چندحلقهای یافت نشد.
چربیهای ترانس مصنوعی به دلیل ارتباطشان با بیماریهای مرتبط با قلب و عروق که از عوامل خطر در ایجاد آلزایمر هستند، قبلاً در ایالات متحده ممنوع شدهاند. شواهد قابل توجهی از ارتباط مثبت بین مصرف بیشتر چربیهای اشباع شده و خطر AD و زوال عقل وجود دارد. با این حال، هیچ ارتباط معنیداری بین مصرف رژیم غذایی کل، چربی غیراشباع تکحلقهای، چربی غیراشباع چندحلقهای و خطر AD یا زوال عقل یافت نشد.
مطالعات اپیدمیولوژیک وجود داشته است که بیان میکند کاهش سطح یا مصرف رژیم غذایی چربیهای "خوب" مانند امگا 3 نیز با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال شناختی مرتبط است. در یک مطالعه مبتنی بر جمعیت در نیوزلند که شامل 2416 نوجوان بود، ارتباط مثبتی بین غلظت بالاتر امگا 3 سرم و رفاه جسمی و روانی وجود داشت. مصرف بیشتر امگا 3 با متابولیسم سالم، بهبود عملکرد حافظه و بهبود توجه و تمرکز مرتبط است. با این حال، همه چربیهای غیراشباع به مقدار زیاد برای سلامتی جسمی و شناختی خوب نیستند. تعادل سالم بین اسیدهای چرب امگا 6 و امگا 3 نیز به عنوان یک عامل شناخته شده است.
منبع اصلی اسیدهای چرب امگا 6 پیش التهابی در رژیم غذایی انسان، اسید لینولئیک (LA) از روغنهای دانهها و غلات است. روغنهای آفتابگردان، گلرنگ، سویا و ذرت به ویژه سرشار از اسید لینولئیک هستند. منبع اصلی رژیم غذایی اسیدهای چرب امگا 3، اسید آلفا لینولنیک (ALA) از دانهها و روغنهای دانه است که از گیاهانی مانند کتان، گردو و کانولا به دست میآیند. ماهی و روغن ماهی غنیترین منبع اسیدهای چرب امگا 3 زنجیره بلند از پیش ساخته شده، اسید ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) هستند.
قبل از انقلاب صنعتی، انسانها رژیم غذایی مصرف میکردند که نسبت آن حدود 1:1 از اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 بود. به دلیل پیشرفت در فناوری که امکان تصفیه آسان روغنهای گیاهی و دانه را فراهم میکند و همچنین داشتن دام (از جمله ماهی) با رژیمهای غذایی سرشار از غلات حاوی امگا 6، این نسبت امروزه بیشتر شبیه 20:1 است. شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد رژیمهای غذایی که حاوی مقدار زیادی اسید چرب امگا 6 هستند، التهاب و ترومبوز را تقویت میکنند که میتواند منجر به مشکلات قلبی و عصبی بیشتر در پایین دست شود.
مطالعاتی نیز وجود داشته است که نشان میدهد نسبت پایینتر مصرف امگا 6 به امگا 3 به شدت حافظه فضایی مرتبط با هیپوکامپ و عملکرد شناختی دقیقتر را پیشبینی میکند. نسبت پایینتر امگا 6 به امگا 3 منجر به یادگیری و مهارتهای ناوبری سریعتر در بین آزمودنیها و همچنین وضعیت شناختی کلی بالاتر شد. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف مکملهای اسید چرب امگا 3 باعث افزایش یادگیری، حافظه، رفاه شناختی و جریان خون در مغز میشود.
اجماعی وجود دارد که مصرف یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای قلب سرشار از چربیهای غیراشباع تکحلقهای (امگا 9) و امگا 3 از ماهی، آجیل، روغن زیتون، روغن آووکادو و غیره به جای چربیهای اشباع شده و غیراشباع چندحلقهای (امگا 6) نه تنها در سلامت قلب و عروق بلکه در سلامت عصبی نیز ضروری است. حفظ نسبت پایینتر اسید چرب امگا 3 و امگا 6، محدود کردن قندهای تصفیهشده، چربیهای اشباع شده و گوشت قرمز در رژیم غذایی میتواند منجر به طول عمر بیشتر و همچنین مزیت اضافه شده کیفیت زندگی بسیار بالاتر شود.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است