مغز انسان به طور طبیعی تمایل دارد تجربیات منفی را بیشتر به خاطر بسپارد، اما در افرادی که مشکلات روانی دارند، این تمایل تقویت شده و باعث میشود که تنها جنبههای منفی از گذشته و رویدادها در ذهن آنها باقی بماند.
به گزارش خط سلامت در این مطلب، به بررسی ارتباط میان بیماریهای روانی و تمرکز بر خاطرات منفی پرداخته خواهد شد.
رابطه بین بیماریهای روانی و یادآوری خاطرات منفی چیست؟
بین بیماریهای روانی و تمایل به یادآوری و تمرکز بر جنبههای منفی و خاطرات منفی ارتباط وجود دارد. این پدیده به چندین عامل روانشناختی و عصبی مرتبط است که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
افسردگی و تفکر منفی
افراد مبتلا به افسردگی معمولاً تمایل دارند که فقط جنبههای منفی یا شکستها را از تجربهها به یاد بیاورند. این افراد اغلب دیدگاه منفی به خود، آینده و دیگران دارند که باعث میشود گذشته را تنها از جنبههای تاریک و منفی آن ببینند.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
افرادی که تجربه یک رویداد تروماتیک داشتهاند، ممکن است دائماً خاطرات منفی و آسیبزا را به یاد آورند. این خاطرات معمولاً با شدت زیاد و به صورت فلشبکهایی در ذهن آنها تکرار میشود. این افراد قادر به فراموش کردن یا پردازش این تجربیات منفی نیستند.
اضطراب
افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی تمایل دارند نگرانیها و تهدیدات را بیش از حد ارزیابی کنند و به جنبههای منفی و نگرانکننده وقایع توجه بیشتری داشته باشند. این حالت باعث میشود که خاطرات منفی از گذشته به طور مکرر به ذهن آنها بازگردد.
قوی بودن یادآوری خاطرات منفی
مغز انسان به طور طبیعی تمایل دارد تجربیات منفی را بیشتر به خاطر بسپارد، زیرا این ویژگی به بقای انسان کمک میکند. در نتیجه، افراد با مشکلات روانی ممکن است بیشتر خاطرات منفی را به یاد بیاورند و از جنبههای مثبت غافل شوند.
اثر "سندرم تفکر منفی"
افرادی که به مشکلات روانی دچار هستند، ممکن است در یک چرخه معیوب از تفکرات منفی گرفتار شوند. این افراد افکار منفی را به طور خودکار به خاطر میآورند و به این ترتیب، خاطرات منفی و تجربیات ناخوشایند در ذهن آنها برجستهتر میشوند.
اختلالات شناختی و تغییرات عصبی
در برخی بیماریهای روانی، مانند افسردگی یا PTSD، تغییراتی در ساختار و عملکرد مغز به وجود میآید که باعث میشود فرد بیشتر به جنبههای منفی توجه کند. برای مثال، در اختلال افسردگی، ارتباطات در نواحی مغز مرتبط با احساسات منفی بیشتر از نواحی مرتبط با احساسات مثبت فعال میشود.
در مجموع، بیماریهای روانی میتوانند باعث شوند فرد بیشتر به خاطرات منفی و جنبههای تاریک تجربهها توجه کند، که این میتواند در تشدید علائم بیماری و ایجاد حالتهای روحی منفی و اضطرابی نقش داشته باشد.
روش های درمان
برای افرادی که تنها جنبههای منفی رویدادها را به یاد میآورند و این وضعیت به مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا PTSD مرتبط است، روشهای درمانی مختلفی وجود دارد که میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. این روشها عبارتند از:
درمان شناختی-رفتاری (CBT):
این روش درمانی یکی از مؤثرترین روشها برای تغییر الگوهای فکری منفی است. در CBT، فرد یاد میگیرد که چگونه افکار منفی خود را شناسایی کرده و آنها را با افکار واقعبینانهتر و مثبتتر جایگزین کند. این رویکرد به افراد کمک میکند تا دیدگاه خود را نسبت به رویدادها تغییر دهند و به جای تمرکز بر جنبههای منفی، به جنبههای مثبت نیز توجه کنند.
درمان با استفاده از دارو:
در برخی موارد، داروهای ضدافسردگی یا داروهای ضداضطراب میتوانند به تسکین علائم بیماریهای روانی کمک کنند. داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) و داروهای ضداضطراب میتوانند به تنظیم تعادل شیمیایی مغز و کاهش افکار منفی کمک کنند.
درمان مواجههای:
برای افرادی که دچار PTSD یا اضطراب شدید هستند، درمان مواجههای میتواند مفید باشد. این روش شامل قرار دادن فرد در موقعیتهایی است که به آنها اضطراب یا ترس میدهند تا با آنها روبرو شده و یاد بگیرند که واکنشهای خود را مدیریت کنند. این درمان میتواند به کاهش تمرکز بر جنبههای منفی و افزایش تابآوری روانی کمک کند.
مدیتیشن و ذهنآگاهی (Mindfulness):
تمرینات ذهنآگاهی و مدیتیشن به افراد کمک میکند تا از افکار منفی و استرسزا رها شوند و بیشتر در لحظه حاضر زندگی کنند. این تمرینات میتوانند به کاهش اضطراب و افسردگی و همچنین تقویت دیدگاه مثبتتر نسبت به زندگی کمک کنند.
حمایت اجتماعی:
داشتن حمایت از خانواده، دوستان و گروههای درمانی میتواند به فرد کمک کند تا احساس تنهایی و انزوا را کاهش دهد. گفتگو با دیگران و دریافت حمایت عاطفی میتواند به فرد کمک کند تا افکار منفی خود را به اشتراک گذاشته و از احساسات منفی رها شود.
این روشها میتوانند به افراد کمک کنند تا به تدریج نگرش خود را نسبت به رویدادها تغییر دهند و به جای تمرکز بر جنبههای منفی، به جنبههای مثبت و سازنده زندگی توجه کنند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است