ممکن است برخی انسان ها در مواقعی اعتماد به نفس نداشته باشند، ولی افرادی که عزت نفس ضعیفی دارند بیشتر اوقات از خود ناراضی و شاکی هستند.
به گزارش خط سلامت مشکل عزت نفس ضعیف را می توان حل کرد اما تقویت عزت نفس ضعیف و آسیب دیده نیاز به توجه و تمرین روزانه دارد.
ویژگی های عزت نفس ضعیف و آسیب دیده
به طور معمول، فردی با عزت نفس ضعیف:
به شدت از خودش انتقاد می کند.
ویژگی های مثبت و نقاط قوت خود را کوچک می کند یا نادید می گیرد.
معتقد است که نسبت به سایر همسالان خود پست تر و حقیرتر است.
برای توصیف خود از کلمات منفی مانند احمق، چاق، زشت یا دوست نداشتنی استفاده می کند.
در ذهنش با خود مداوم بحث می کند و به خود حرف‌های منفی و سرزنش کننده و انتقادی میزند.
فکر میکند که شانس و اتفاق (عامل بیرونی ) نقش مهمی در رسیدن به اهداف و دستاوردهایش دارد نه تلاش و توانایی خودش.
به جای در نظر گرفتن اتفاقاتی که هیچ کنترلی روی آنها ندارد، مانند اعمال افراد دیگر یا شرایط اقتصادی حاکم، وقتی کارها اشتباه پیش می روند، خود را بشدت سرزنش می کند.
کسی که از آنها تعریف می کند را باور نمی کند.
رابطه عزت نفس پایین و کیفیت زندگی
عزت نفس پایین می تواند کیفیت زندگی افراد را به طرق مختلف کاهش دهد، از جمله:
احساسات منفی - انتقاد مداوم از خود می تواند منجر به احساس مداوم غم، افسردگی، اضطراب، خشم، شرم یا گناه شود.
مشکلات رابطه – به عنوان مثال، افراد با عزت نفس ضعیف و آسیب دیده ممکن است انواع رفتارهای نامعقول و غیر منطقی شرکای کاری و شریک عاطفی خود را تحمل کنند، زیرا معتقدند باید به هر نحوی عشق و دوستی به دست آورند، یا ممکن است فکر کنند که اصلا دوست داشتنی نیستند. از طرف دیگر، فردی با عزت نفس پایین ممکن است احساس عصبانیت کند و دیگران را مورد آزار و اذیت قرار دهد.
ترس از تلاش - فرد ممکن است به توانایی ها یا ارزش خود شک کند و از چالش ها اجتناب کند.
کمال گرایی – فرد با عزت نفس ضعیف ممکن است برای جبران احساس حقارت ناشی از عزت نفس ضعیف و آسیب دیده، خود را تحت فشار قرار دهد و به یک فرد با دستاوردهای فراوان تبدیل شود.
ترس از قضاوت – ممکن است از فعالیت هایی که نیاز به مشارکت و همکاری با افراد دیگر دارد، مانند رویدادهای ورزشی یا اجتماعی اجتناب کنند، زیرا می ترسند مورد قضاوت منفی قرار بگیرند. فرد در اطراف دیگران احساس استرس می کند و دائماً به دنبال «نشانه هایی» می گردد که نشان دهد مردم آنها را دوست ندارند.
تاب‌آوری پایین – فردی که عزت نفس ضعیفی دارد در کنار آمدن با یک رویداد چالش‌برانگیز زندگی دچار مشکل می‌شود زیرا از قبل خود را «ناامید و درمانده» می‌داند.
عدم مراقبت از خود و رفتارهای آسیب زننده - ممکن است فرد از خود غافل شود یا به رفتارهای خودتخریبی رو بیاورد، مثلاً الکل زیاد بنوشد یا مبتلا به اختلال خوردن، سوء مصرف مواد مخدر یا خودکشی شود.
دلایل کاهش عزت نفس
برخی از دلایل متعدد عزت نفس ضعیف عبارتند از:
دوران کودکی ناخوشایند که در آن والدین (یا سایر افراد مهم مانند معلمان) بسیار سرزنشگر بودند.
عملکرد ضعیف تحصیلی در مدرسه منجر به عدم اعتماد به نفس می شود.
رویداد استرس‌زای مداوم زندگی مانند شکست در روابط عاطفی یا مشکلات مالی.
رفتار نامناسب شریک زندگی، والدین یا مراقبین، به عنوان مثال، بودن در یک رابطه توهین آمیز.
مشکل پزشکی مداوم مانند درد مزمن، بیماری جدی یا ناتوانی جسمی.
بیماری روانی مانند اختلالات اضطراب یا افسردگی.
مشکلات مزمن می تواند باعث تضعیف روحیه شود و منجر به مشکلات عزت نفس شود.
ایجاد و تقویت عزت نفس
عزت نفس به شدت با نحوه نگرش و واکنش شما نسبت به چیزهایی که در زندگیتان اتفاق می افتد مرتبط است. برای ایجاد و تقویت عزت نفس می توانید:
به خودتان حرف های مثبت بزنید - با خودتان همانطور رفتار کنید که با بهترین دوستتان رفتار میکنید. حامی، مهربان و فهمیده باشید. وقتی اشتباه می کنید به خودتان سخت نگیرید.
حرف های منفی که به خود میزنید را به چالش بکشید– هر بار که از خود انتقاد می کنید، توقف کنید و به دنبال شواهد عینی مبنی بر درست بودن انتقاد بگردید. (اگر احساس می کنید نمی توانید به تنهایی انجامش دهید، از یک دوست مورد اعتماد کمک بگیرید.) متوجه خواهید شد که بیشتر خودگویی های منفی شما بی اساس است.
خودتان را با دیگران مقایسه نکنید – بدانید که همه افراد متفاوت هستند و زندگی هر انسانی به تنهایی دارای ارزش است. سعی کنید خودتان را همان گونه که هستید بپذیرید با تمام کم و کاستی ها.
موارد مثبت را به بپذیرید - به عنوان مثال، تعریف هایی که از شما میکنند را نادیده نگیرید، دستاوردهای خود را به عنوان "خوش شانسی احمقانه" در نظر نگیرید همچنین توانایی ها و موفقیتتان را نادید نگیرید .
قدر ویژگی های خاص خود را بدانید - هر روز نکات خوب خود را به خود یادآوری کنید. فهرستی بنویسید و اغلب به آن مراجعه کنید. (اگر احساس می کنید که نمی توانید به چیز خوبی در مورد خودتان فکر کنید، از یک دوست مورد اعتماد بخواهید که در نوشتن لیست به شما کمک کند.)
گذشته را فراموش کنید - به جای اینکه دردها و ناامیدی های قدیمی را مرور کنید، روی زندگی در لحظه حال و اکنون تمرکز کنید.
نگران و مضطراب نباشید - "نگرانی و اضطراب" میتوانند ناشی از آینده باشد اما آگاه باشد و بپذیرید که نمی توانید آینده را ببینید یا تغییر دهید پس سعی کنید افکار خود را در لحظه حال و اکنون نگه دارید.
لذت ببرید - رویدادها و فعالیت های لذت بخش را در هر هفته برنامه ریزی کنید.
ورزش – ورزش از هر لحاظ برای مغز تقویت کننده ست، به ویژه در مبارزه با افسردگی و کمک به احساس خوب. اهداف باید گام به گام باشند، مانند شروع با پیاده روی ، ثبت نام در یک کلاس ورزشی محلی یا رفتن برای شنا.
قاطع باشید - نیازها، خواسته ها، احساسات، باورها و نظرات خود را به شیوه ای مستقیم و صادقانه با دیگران در میان بگذارید.
توصیه‌های بالا را هر روز تمرین کنید – برای جایگزینی افکار و رفتارهای غیر مفید با نسخه‌های سالم‌تر، به تلاش و هوشیاری نیاز است. برای ایجاد عادت های جدید به خودتان زمان بدهید. برای بررسی روند پیشرفت خود یک دفتر خاطرات یا دفترچه یادداشت داشته باشید.برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
