به گزارش خط سلامت هم وابستگی با وابسته بودن به دیگران تفاوت دارد. همه موجودات زنده تا حدی به اطرافیان خود وابسته هستند، ولی افراد هم وابسته سعی می کنند تمام بار رابطه خود را تنهایی به دوش بکشند و حتی وظایف فرد دیگر را انجام دهند، این امر در مورد وابستگی صدق نمی کند.
هم وابستگی به چه معناست؟
هم وابستگی زمانی رخ می دهد که شما وظیفه رفع مشکلات دیگری را بر عهده می گیرید. هویت یک فرد هم وابسته با فردی دیگر عجین می شود و دیگر استقلال احساسی ندارد. یک فرد هم وابسته ، به نقطه ای می رسد که باور می کند اگر طرف مقابل او را ترک کند، وجودش معنایی ندارد. فرد هم وابسته در روابط نقش یک فرد سخت کوش، قابل اعتماد و یک مراقب عالی را ایفا می کند، این موارد در حقیقت برخاسته از کمبودهای روانی و نیاز های شخصیتی فرد هم وابسته است. احساس عزت نفس فرد هم وابسته از تأیید دیگران ناشی می شود. افراد هم وابسته تصور محکمی از اینکه چه کسی هستند ندارند؛ مگر اینکه از طرف مقابل مراقبت کنند و تمام نیازهای آن شخص را برآورده کنند. هم وابستگی به هر دو طرف رابطه آسیب می رساند.
ویژگی های افراد هم وابسته
افراد هم وابسته دارای ویژگی های شخصیتی خاصی هستند که برخی از آنها آشکارتر از دیگران است. برخی از متداول ترین صفات افراد هم وابسته عبارت است از:
احساس مسئولیت برای حل مشکلات دیگران
فردی که هم وابسته است احساس می کند که باید وارد عمل شود و هر گونه آشفتگی طرف مقابل خود را، از بین ببرند. آنها سعی می کنند فرد را از زندان نجات دهند، و احساس می کنند که اگر بتوانند فرد دیگری را خوشحال کنند، رفتارهای ناسازگارشان مانند نوشیدن الکل را متوقف می کنند یا می توانند خشم خود را بهتر کنترل کنند.
ارائه مشاوره حتی اگر خواسته نشده باشد
یک فرد هم وابسته اغلب احساس می‌کند که می‌داند در هر موقعیتی چه چیزی بهتر است و حتی زمانی که از او خواسته نشود، توصیه‌هایی ارائه می‌کند.
ناتوانی در بیان احساسات یا نیازها.
یک فرد هم وابسته در بیان خواسته ها و نیازهای خود مشکل دارد. این به این دلیل است که آنها به احتمال زیاد با این باور بزرگ شده اند که نیازهایشان مهم نیست. از دید این افراد، تنها کسی که اهمیت دارد، طرف مقابل است.
مشکل در سازگاری با تغییرات
شخص هم وابسته به شدت نیاز به کنترل دارد. تغییر وضعیتی را ایجاد می کند که در آن به نظر می رسد همه چیز خارج از کنترل است. بنابراین هر گونه تغییری می تواند فرد هم وابسته را در حالت افسردگی یا اضطراب قرار دهد. افراد هم وابسته در نهایت سازگار می شوند، اما پس از تحمل ناراحتی عاطفی فراوان.
مشکل در تصمیم گیری
ویژگی فرد هم وابسته ، عدم اعتماد به افکار و احساسات خود است، بنابراین در تصمیم گیری آن ها، تردید امری رایج است. وقتی فردی احساسات خود را نمی شناسد و خود را لایق تجربه هیجانات مختلف نمی داند، نمی تواند تصمیم بگیرد. این امر مخصوصاً زمانی صادق است که فرد هم وابسته احساس کند تصمیمش ممکن است باعث ناراحتی یا مخالفت شخصی بشود که برای او زندگی می کند.
عصبانیت مزمن
بسیاری از افراد هم وابسته ، خشم مزمن زمینه ای دارند. خشم ممکن است ناشی از احساس این باشد که رفتار دیگران در گذشته با آن ها ناعادلانه بوده است، اما اغلب عصبانیت هم متوجه شخصی است که فرد هم وابسته نسبت به او احساس مسئولیت می کند و هم خود فرد.
احساس قدردانی نشدن
افراد هم وابسته ، احساس می کنند که طرف مقابل متوجه تلاش ها و از خود گذشتگی آن ها نمی شود. این به خشم مزمنی که قبلا ذکر شد کمک می کند. فرد هم وابسته به این شرایط پاسخ می دهد، ولی نه با ترک، بلکه با کند و کاو عمیق تر و تلاش برای کمک بیشتر.
عدم اعتماد به خود یا دیگران
در بیشتر موارد، فرد هم وابسته بارها در طول زندگی خود ناامید شده است. آنها نمی توانند روی کمک دیگران حساب کنند، بنابراین در روابط خود کم تر درخواست می کنند.
ترس از طرد شدن
یکی از احساسات نهفته در شخصیت افراد هم وابسته، ترس از طرد شدن است. این اشخاص می ترسند اگر حرفشان را بزنند، دوست داشتنی تلقی نشود. آنها می ترسند اگر مخالفت کنند، طرف مقابل آنها را ترک کند و آنها تنها بمانند. افراد هم وابسته می ترسند که نتوانند بدون شخص دیگری زندگی کنند. این ترس آنها را از تعیین مرزهای شخصی که ممکن است باعث درگیری شود، باز می دارد.
احساس قربانی بودن
وقتی احساس می کنید مورد بی مهری و سوء استفاده قرار می گیرید، حس قربانی شدن دارید. فرد هم وابسته احساس می کند این ناعادلانه است که همه وجود خود را صرف دیگری می کند و در ازای آن چیزی نمی گیرد. با این حال به جای اینکه از موقعیت خارج شود، از درون احساس می کند لایق محبت و قدردانی نیست.
دروغ گفتن به خود و بهانه تراشی برای رفتار بد دیگران
فرد هم وابسته مدام در حال توضیح دادن رفتار نادرست شخص دیگر یا انکار آن است.
احساس درماندگی، اضطراب یا افسردگی
فرد هم وابسته باید احساس کنترل کندتا آرام باشد، اما آن ها اغلب هیچ کنترلی بر شرایط ندارند. افسردگی در فرد هم وابسته شایع است و آن ها اغلب به فعالیت های اعتیادآور برای مقابله با سختی ها روی می آورند.
چه چیزی باعث هم وابستگی می شود؟
هم وابستگی معمولاً در دوران کودکی شروع می شود و به عنوان یک اختلال با تاریخچه نسلی در نظر گرفته می شود. شرایطی که می تواند منجر به هم وابستگی در بزرگسالی شود عبارتند از:
تجربه آزار جسمی، عاطفی یا جنسی.
داشتن والدین یا مراقبی که از اعتیاد، یک اختلال روانی یا یک بیماری جسمی ناتوان کننده رنج می برد که موقعیتی را ایجاد می کند که نقش والدین و فرزند معکوس می شود.
داشتن والدین کنترل‌کننده یا بیش از حد محافظ یا کسی که نیازهای خود را بالاتر از نیازهای کودک قرار می‌دهد.
رها شدن توسط یک یا هر دو والدین.
اگر با توجه به آنچه گفته شد، احساس می کنید رگه هایی از هم وابستگی را دارید؛ از یک روانشناس بالینی کمک بگیرید چرا که هم وابستگی علاوه بر روابط شما، ماهیت وجود شما را نشانه می گیرد و باعث ناراحتی فراگیر می شود. برای ورود به صفحه ی اینستاگرام کلیک کنید. تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.
