سندرم سوزش دهان اغلب زنان را درگیر می‌کند و می‌تواند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل مختلفی مانند اختلالات تیروئیدی، خشکی دهان، عفونت‌های دهانی، کمبودهای تغذیه‌ای، آلرژی‌ها و عوامل روانی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند.
به گزارش خط سلامت علیرغم اینکه سندرم سوزش دهان می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد، درمان‌هایی برای کنترل علائم آن وجود دارد. درمان این بیماری به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به سندرم سوزش دهان می‌توانند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
علل سندرم سوزش دهان
سندرم سوزش دهان یک بیماری پیچیده است که علل مختلفی می‌تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد. گرچه اختلالات تیروئیدی یکی از عوامل شناخته شده هستند، اما عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث این ناراحتی دهانی شوند. در ادامه به بررسی برخی از این عوامل می‌پردازیم:
خشکی دهان
خشکی دهان یا خشکی دهان یکی از شایع‌ترین علل سندرم سوزش دهان است. کاهش تولید بزاق می‌تواند به احساس سوزش و گزگز در دهان منجر شود. دلایل مختلفی برای خشکی دهان وجود دارد، از جمله مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد حساسیت، بیماری‌های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن و عادات دهانی مانند تنفس دهانی. خشکی دهان می‌تواند به تنهایی یا در کنار سایر عوامل باعث ایجاد سندرم سوزش دهان شود.
عفونت‌های دهانی
عفونت‌های دهانی مانند برفک نیز می‌توانند باعث احساس سوزش و ناراحتی در دهان شوند. برفک یک عفونت قارچی است که اغلب در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، نوزادان و افرادی که از داروهای کورتیکواستروئید استفاده می‌کنند، دیده می‌شود. علاوه بر سوزش، برفک می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های سفید روی زبان، لثه‌ها یا داخل گونه‌ها شود.
کمبودهای تغذیه‌ای
کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی، به ویژه ویتامین‌های گروه B، می‌تواند باعث اختلال در عملکرد اعصاب و ایجاد احساس سوزش در دهان شود. کمبود آهن نیز می‌تواند یکی از دلایل سندرم سوزش دهان باشد. در برخی موارد، مکمل‌های غذایی می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.
آلرژی‌ها
آلرژی به برخی غذاها، مواد شیمیایی موجود در محصولات دهان و دندان یا مواد حساسیت‌زا در محیط می‌تواند باعث التهاب و تحریک بافت‌های دهان و در نتیجه ایجاد احساس سوزش شود. آلرژی‌های غذایی معمولاً با علائم دیگری مانند خارش، تورم و قرمزی در دهان همراه هستند.
رفلاکس اسید
رفلاکس اسید زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به مری باز می‌گردد. این اسید می‌تواند به بافت‌های دهان آسیب رسانده و باعث احساس سوزش و طعم ترش در دهان شود. رفلاکس اسید اغلب با علائمی مانند سوزش سر دل، سرفه و مشکل در بلع همراه است.
عوارض جانبی برخی داروها
برخی داروها مانند داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد فشار خون و داروهای ادرارآور می‌توانند باعث خشکی دهان و در نتیجه ایجاد سندرم سوزش دهان شوند.
عادات دهانی نامناسب
عادات دهانی نامناسب مانند مسواک زدن بیش از حد، استفاده از خمیردندان‌های ساینده و گاز گرفتن لب‌ها می‌توانند به بافت‌های دهان آسیب رسانده و باعث التهاب و سوزش شوند.
اختلالات غدد درون‌ریز
اختلالات غدد درون‌ریز مانند دیابت می‌توانند بر عملکرد اعصاب تأثیر گذاشته و باعث احساس سوزش در دهان شوند. دیابت همچنین می‌تواند باعث خشکی دهان شود که به تشدید علائم سندرم سوزش دهان کمک می‌کند.
عوامل روانشناختی
استرس، اضطراب و افسردگی می‌توانند بر درک بدن از درد تأثیر گذاشته و باعث تشدید احساس سوزش در دهان شوند. همچنین، برخی افراد ممکن است به دلیل نگرانی در مورد سلامتی خود، علائم جسمانی را بیش از حد بزرگنمایی کنند.
سندرم سوزش دهان و ارتباط آن با بیماری تیروئید
سندرم سوزش دهان یک بیماری است که با احساس سوزش و گزگز در دهان مشخص می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری در زنان، به‌خصوص در دوران یائسگی، شایع‌تر است. یکی از علل احتمالی این سندرم، اختلالات تیروئیدی است.
در حالت کم‌کاری تیروئید، تیروئید هورمون کافی تولید نمی‌کند. یکی از عوارض کم‌کاری تیروئید، خشکی دهان است که می‌تواند به احساس سوزش منجر شود.
پرکاری تیروئید: در این حالت، تیروئید هورمون بیش از حد تولید می‌کند. سندرم سوزش دهان یکی از علائم شایع پرکاری تیروئید است.
درمان سندرم سوزش دهان
سندرم سوزش دهان اغلب به عنوان یک بیماری مزمن در نظر گرفته می‌شود. این بدان معناست که علائم آن ممکن است برای مدت طولانی، گاهی اوقات ماه‌ها یا حتی سال‌ها، ادامه داشته باشد. درمان این سندرم به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد.
سندرم سوزش دهان اولیه: در این نوع، علت مشخصی برای بیماری وجود ندارد. درمان بر کنترل علائم تمرکز دارد و ممکن است شامل داروهای تسکین‌دهنده، محصولات جایگزین بزاق، و درمان‌های رفتاری باشد.
سندرم سوزش دهان ثانویه: درمان بر رفع علت زمینه‌ای تمرکز دارد. مثلاً اگر علت، عفونت دهانی باشد، با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
توصیه‌هایی برای کاهش علائم سوزش دهان
نوشیدن آب فراوان به کاهش خشکی دهان کمک می‌کند.
غذاهای تند، اسیدی، و الکل می‌توانند علائم را تشدید کنند.
مسواک زدن ملایم و استفاده از خمیردندان‌های بدون سولفات می‌تواند مفید باشد.
تکنیک‌های آرامش‌بخشی مانند مدیتیشن و یوگا می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
