به نقل از گزارشات همشهری آنلاین و فارس، اخیراً یکی از تیترهای منتشر شده توسط خبرگزاری بی‌بی‌سی فارسی واکنش‌های بسیاری در فضای مجازی ایجاد کرد. این واکنش‌ها به دلیل انتخاب واژه‌هایی خاص در تیتر خبر بازداشت دو زن در مقبره شهدا بود. بی‌بی‌سی به جای واژه «شهدای گمنام» از عبارت «کشته‌های ناشناس جنگ» استفاده کرده و به زنان حاضر در مقبره نیز عنوان «رقصنده» داده بود.
تأثیرگذاری رسانه‌ها بر افکار عمومی
به گزارش خط سلامت رسانه‌ها از طریق زبان و پیام‌های خود تأثیر بسزایی بر افکار عمومی دارند. یکی از کارکردهای اصلی زبان رسانه، تغییر و جهت‌دهی به احساسات مخاطبان است. به عنوان مثال تیترهای مختلف با تغییر واژگانی مشابه می‌توانند اثرات متعدد داشته باشند:
- بازداشت دو دختر در گورستان اموات ناشناس.
- مورد هجوم قرار گرفتن دو دختر هنرمند توسط مأموران در مقبره.
- یورش مأموران حکومتی به دو دختر نوجوان در محل کشته‌های ناشناس.
- دو دختر دهه هشتادی در مقبره شهدا تحت تعرض لباس شخصی‌ها.
تکنیک‌های زبان رسانه‌ای
استفاده از تکنیک‌هایی مانند تغییر واژه‌ها می‌تواند حس مثبت یا منفی در مخاطب ایجاد کند. برای مثال، عبارت‌های «دختر»، «دختر بازیگوش»، «دختر هنرمند» یا «دختر دهه هشتادی» تمایل به انتقال حس مثبت دارند. از سوی دیگر، عبارت‌های «اموات ناشناس گورستان» یا «یورش»، «هجوم» حس منفی منتقل می‌کنند.
تکنیک واژگان هم‌سنخ
این تکنیک بر مبنای استفاده از واژگانی با مفاهیم نزدیک و هماهنگ کار می‌کند تا حسی خاص به مخاطب القا نماید. مثلاً واژه‌های «هلاکت»، «مرده»، «شهید» و «متوفی» هرچند به مفهوم از دست دادن جان اشاره دارند، بار معنایی به‌خصوصی نیز دربردارند. «هلاکت» بار منفی، «شهید» بار مثبت و «مرده» و «متوفی» در حالت خنثی قرار دارند.
قداست‌زدایی در رسانه‌ها
زمانی که بی‌بی‌سی فارسی از اصطلاح «کشته‌های ناشناس» استفاده می‌کند، هدف از آن تلاش برای قداست‌زدایی از شهدا به نظر می‌رسد. مواجهه مکرر مخاطبان با چنین واژگانی ممکن است نگرش‌هایشان نسبت به ارزش‌های دینی و اجتماعی را تغییر دهد.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
