افرادی که این طرحواره را دارند، معمولاً از ابراز هیجانات خود جلوگیری می‌کنند، چرا که بر این باورند که این کار می‌تواند پیامدهای منفی مانند تنبیه، طرد، یا قضاوت دیگران را به دنبال داشته باشد.
تابه‌حال برایتان اتفاق افتاده است که در زمان خشم و عصبانیت، یا ابراز شادی و خوشحالی و ... جلوی خودتان را بگیرید و نتوانید این احساسات را به خوبی بروز دهید؟ یا افرادی را دیده‌اید که چنین خصوصیتی دارند و دیگران آن‌ها را بی‌احساس و بی‌تفاوت می‌دانند؟
همه ما با طرحواره‌های ذهنی که از ابتدای کودکی و از طریق محیط آن‌ها را به دست آورده‌ایم زندگی می‌کنیم. در بسیاری از موارد این طرحواره‌های ذهنی به شکل ناسازگار و ناقص هستند که در نهایت به بروز مشکلاتی در شخصیت، افکار و رفتارهای ما می‌انجامند.
هر یک از این طرحواره‌ها دلایل و ریشه‌های مخصوص به خودشان را دارند و در شرایط گوناگونی بروز پیدا می‌کنند. بازداری هیجانی یکی از مهم‌ترین طرحواره‌هایی است که عده زیادی را به خودش گرفتار و آن‌ها از بسیاری فعالیت‌ها دور کرده است.
در این مطلب شما با طرحواره بازداری هیجانی و علائم و نشانه‌های آن آشنا می شوید. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره طرحواره بازداری هیجانی داشته باشید در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
بازداری هیجانی یعنی چه؟
شاید بهتر باشد پیش از آنکه درباره طرحواره بازداری هیجانی و علائم و نشانه‌های آن صحبت کنیم، به مفهوم بازداری هیجانی بپردازیم. بازداری هیجانی به حالتی گفته می‌شود که فرد جلوی بروز احساسات و برون‌ریزی آن‌ها را بگیرد.
برای مثال زمانی که شما مانع از بروز بیرونی خوشحالی یا ناراحتی خودتان می‌شوید یا سعی می‌کنید که احساسات گوناگون درونی‌تان را پنهان کنید، به بازداری هیجانی روی می‌آورید. در واقع مقدار بسیار کمی از بازداری هیجانی در موقعیت‌های خاصی از زندگی بسیار طبیعی و نرمال است.
اما مواردی وجود دارد که این بازداری هیجانی به مقدار بسیار زیادی رخ می‌دهد و می‌توان باعث بروز مشکلاتی در افکار، رفتار، شخصیت و ... فرد شود و خودش را به شکل یک طرحواره ناسازگار در بزرگسالی نشان دهد.
ویژگی‌های طرحواره بازداری هیجانی
خودکنترلی شدید
افراد با این طرحواره معمولاً به شدت هیجانات خود را کنترل می‌کنند و از ابراز آن‌ها خودداری می‌کنند.
ترس از قضاوت
این افراد نگران هستند که ابراز احساسات‌شان منجر به قضاوت یا انتقاد دیگران شود.
ترس از طرد شدن
آن‌ها ممکن است احساس کنند که اگر هیجانات خود را نشان دهند، دیگران آن‌ها را طرد خواهند کرد.
احساس بی‌اهمیتی هیجانات
ممکن است بر این باور باشند که هیجانات‌شان اهمیت چندانی ندارد و نباید آن‌ها را بروز دهند.
خودفریبی و انکار
به جای پذیرش و ابراز هیجانات، ممکن است به خود فریبی پرداخته و هیجانات خود را انکار کنند.
دلایل شکل‌گیری طرحواره بازداری هیجانی
تجارب کودکی
تجربه‌های منفی دوران کودکی، مانند والدین یا مراقبان سخت‌گیر، می‌تواند به شکل‌گیری این طرحواره منجر شود. مثلاً اگر کودک به خاطر ابراز احساسات تنبیه یا سرزنش شده باشد، ممکن است یاد بگیرد که احساسات خود را سرکوب کند.
شرایط فرهنگی
در برخی فرهنگ‌ها، ابراز احساسات به عنوان نشانه ضعف یا ناپختگی تلقی می‌شود که می‌تواند به تقویت این طرحواره منجر شود.
تأثیرات منفی طرحواره بازداری هیجانی
مشکلات روانی
این طرحواره می‌تواند به اضطراب، افسردگی، و سایر مشکلات روانی منجر شود.
مشکلات در روابط
ناتوانی در ابراز هیجانات می‌تواند به سوءتفاهم‌ها و مشکلات در روابط بین‌فردی منجر شود.
کاهش کیفیت زندگی
عدم ابراز هیجانات مثبت می‌تواند به کاهش رضایت از زندگی و احساس خوشبختی منجر شود.
چه تاثیری بر رابطه افراد دارد؟
طرحواره بازداری هیجانی می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر روابط افراد داشته باشد. این تأثیرات معمولاً منفی هستند و می‌توانند به مشکلات زیادی در روابط بین‌فردی منجر شوند. در زیر به برخی از این تأثیرات اشاره شده است:
تأثیرات طرحواره بازداری هیجانی بر روابط افراد
ناتوانی در بیان نیازها و احساسات
افراد با این طرحواره معمولاً نمی‌توانند نیازها و احساسات خود را به‌صورت روشن و صریح بیان کنند، که می‌تواند به سوءتفاهم‌ها و مشکلات ارتباطی منجر شود.
عدم توانایی در بیان مشکلات
این افراد ممکن است نتوانند درباره مشکلات و نارضایتی‌های خود صحبت کنند، که این امر می‌تواند به تنش و اختلاف‌های بیشتر در رابطه منجر شود.
کاهش صمیمیت و نزدیکی
فاصله عاطفی
بازداری از ابراز احساسات می‌تواند به ایجاد فاصله عاطفی بین افراد منجر شود. این فاصله می‌تواند باعث شود که طرف مقابل احساس کند که ارتباط عمیقی وجود ندارد.
کاهش اعتماد: ناتوانی در بیان احساسات و نیازها می‌تواند باعث شود که طرف مقابل به سختی به فرد اعتماد کند و احساس کند که همیشه چیزی را پنهان می‌کند.
افزایش تنش و اضطراب در رابطه
تنش‌های پنهان
ناتوانی در بیان احساسات و نیازها می‌تواند به ایجاد تنش‌های پنهان منجر شود که به مرور زمان رابطه را تضعیف می‌کند.
اضطراب در بیان احساسات
حتی اگر فرد بخواهد احساسات خود را بیان کند، ممکن است از قضاوت یا رد شدن بترسد، که این امر می‌تواند به اضطراب و استرس بیشتر در رابطه منجر شود.
نارضایتی و عدم رضایت از رابطه
احساس ناکافی بودن
طرف مقابل ممکن است احساس کند که نمی‌تواند نیازهای عاطفی فرد را برآورده کند، که این امر می‌تواند به نارضایتی از رابطه منجر شود.
احساس سردی
نبود ابراز احساسات می‌تواند باعث شود که رابطه سرد و بی‌روح به نظر برسد، که این امر می‌تواند به کاهش رضایت طرفین از رابطه منجر شود.
راهکارهای مقابله با طرحواره بازداری هیجانی در رابطه
درمان طرحواره‌درمانی
یکی از روش‌های موثر برای مقابله با طرحواره بازداری هیجانی، طرحواره‌درمانی است. این درمان به افراد کمک می‌کند تا باورها و الگوهای ناسازگار خود را شناسایی کرده و تغییر دهند.
تمرین ابراز احساسات
افراد می‌توانند با تمرین و تلاش آگاهانه، به تدریج یاد بگیرند که احساسات و نیازهای خود را به‌صورت صریح‌تر بیان کنند.
آموزش مهارت‌های ارتباطی
یادگیری و تمرین مهارت‌های ارتباطی می‌تواند به بهبود روابط و کاهش سوءتفاهم‌ها کمک کند.
حمایت از یکدیگر
طرفین می‌توانند با حمایت از یکدیگر و ایجاد محیطی امن و پذیرا، به کاهش ترس از قضاوت و رد شدن کمک کنند.
طرحواره بازداری هیجانی می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر روابط داشته باشد، اما با آگاهی و تمرین، می‌توان این تأثیرات را کاهش داد و روابط سالم‌تری برقرار کرد.برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.
