ناپروکسن با مهار آنزیمهای خاصی در بدن که مسئول ایجاد التهاب و درد هستند، عمل میکند. این دارو معمولاً در دوزهای مختلف و به صورت قرص یا مایع در دسترس است.
به گزارش خط سلامت اگرچه ناپروکسن به طور مؤثری در کاهش درد و التهاب کمک میکند، اما مصرف طولانیمدت آن ممکن است با برخی عوارض جانبی همراه باشد. از جمله عوارض رایج میتوان به مشکلات گوارشی ، فشار خون بالا و آسیب به کلیهها اشاره کرد. برای جلوگیری از این عوارض، توصیه میشود که ناپروکسن تنها طبق دستور پزشک مصرف شود و از مصرف آن در مدت زمان طولانی بدون نظارت پزشکی خودداری شود.
نحوه عملکرد ناپروکسن
ناپروکسن با مهار آنزیمهای COX-1 و COX-2 که در تولید پروستاگلاندینها دخیل هستند، عمل میکند. پروستاگلاندینها مواد شیمیایی هستند که باعث التهاب، درد و تب میشوند. با مسدود کردن این آنزیمها، ناپروکسن تولید پروستاگلاندینها را کاهش میدهد و به این ترتیب کمک میکند تا درد کاهش یابد، التهاب کم شود و تب پایین بیاید.
موارد استفاده رایج ناپروکسن
قرصهای ناپروکسن برای درمان شرایط مختلفی استفاده میشوند، از جمله:
تسکین درد:
سردردها (شامل سردرد تنشی و میگرن)
درد عضلانی یا کشیدگیها
دردهای قاعدگی (دیسمنوره)
دنداندرد
زخمیهای جزئی (کشیدگیها، پیچخوردگیها و درد کمر)
مشکلات التهابی:
آرتریت (آرتروز، آرتریت روماتوئید، آرتریت کودکان)
تاندونیت (التهاب تاندونها)
بورسیت (التهاب کیسههای مایع در اطراف مفاصل)
نقرس (درد و التهاب مفاصل ناشی از کریستالهای اسید اوریک)
تب: گاهی برای کاهش تب ناشی از عفونتها یا بیماریهای دیگر استفاده میشود.
دوز و نحوه مصرف ناپروکسن
ناپروکسن بدون نسخه (OTC) معمولاً در قرصهای 220 میلیگرم یا کپسول موجود است.
فرمهای تجویزی ممکن است دوزهای بالاتری مانند 500 میلیگرم یا 750 میلیگرم داشته باشند.
دوز معمول برای ناپروکسن بدون نسخه 220 میلیگرم هر 8 تا 12 ساعت است، با حداکثر دوز 660 میلیگرم در روز. برای ناپروکسن تجویزی، دوز ممکن است بسته به شرایط تحت درمان متفاوت باشد.
عوارض جانبی ناپروکسن
مانند هر دارویی، ناپروکسن ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. برخی از عوارض جانبی رایج و جدی شامل موارد زیر است:
عوارض جانبی رایج:
درد معده، سوزش سر دل یا ناراحتی معده
سردرد یا سرگیجه
خوابآلودگی یا خستگی
حالت تهوع
عوارض جانبی جدی:
مشکلات گوارشی: ناپروکسن میتواند خطر زخم معده، خونریزی یا سوراخ شدن معده را به ویژه با استفاده طولانیمدت افزایش دهد.
خطرات قلبیعروقی: استفاده طولانیمدت یا دوزهای بالای ناپروکسن میتواند خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند یا در معرض خطر آن هستند باید قبل از استفاده از ناپروکسن با پزشک مشورت کنند.
آسیب کلیه: مصرف طولانیمدت ناپروکسن ممکن است عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهد، به ویژه در افرادی که مشکلات کلیوی دارند.
آسیب به کبد: اگرچه نادر است، ناپروکسن میتواند باعث آسیب کبدی شود و ممکن است نیاز به آزمایش عملکرد کبد در طول مصرف طولانیمدت باشد.
واکنشهای آلرژیک
برخی افراد ممکن است واکنشهای آلرژیک مانند بثورات، تورم یا مشکلات تنفسی را تجربه کنند. در موارد نادر، ناپروکسن میتواند باعث واکنشهای شدید مانند آنافلاکسی یا سندرم استیون-جانسون (یک بیماری شدید پوستی) شود.
احتیاطهای لازم هنگام مصرف ناپروکسن
خونریزی گوارشی: افرادی که سابقه زخم معده، خونریزی گوارشی یا سایر مشکلات گوارشی دارند باید در مصرف ناپروکسن احتیاط کنند.
بیماری قلبی: افرادی که بیماری قلبی، فشار خون بالا یا عوامل خطر بیماریهای قلبی دارند باید با احتیاط از ناپروکسن استفاده کنند، زیرا این دارو ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد.
مشکلات کلیوی یا کبدی: ناپروکسن میتواند عملکرد کلیه یا کبد را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین باید در افرادی که شرایط پیشین دارند با احتیاط مصرف شود.
بارداری و شیردهی: معمولاً ناپروکسن در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه سوم بارداری توصیه نمیشود، زیرا ممکن است برای مادر و نوزاد مشکلاتی ایجاد کند. تنها در صورتی که پزشک توصیه کند، باید در دوران بارداری از آن استفاده شود. همچنین این دارو در شیر مادر وجود دارد، بنابراین قبل از مصرف آن در دوران شیردهی باید با پزشک مشورت کرد.
تداخلات دارویی ناپروکسن
ناپروکسن میتواند با چندین داروی دیگر تداخل داشته باشد، از جمله:
داروهای رقیقکننده خون (آنتیکواگولانتها)
وارفارین و دیگر داروهای رقیقکننده خون میتوانند با ناپروکسن تداخل داشته باشند. این تداخل میتواند خطر خونریزی را افزایش دهد. بنابراین، اگر از داروهای رقیقکننده خون استفاده میکنید، باید تحت نظر پزشک باشید.
داروهای ضد فشار خون
مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) (مثل کاپتوپریل) و دیورتیکها (داروهای ادرارآور) میتوانند اثرات ناپروکسن را کاهش دهند. این داروها معمولاً برای کنترل فشار خون بالا استفاده میشوند، اما ناپروکسن میتواند تأثیر آنها را ضعیف کند و باعث افزایش فشار خون شود.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) دیگر
مصرف همزمان ناپروکسن با دیگر داروهای NSAID مانند ایبوپروفن، آسپرین یا سلکسیب ممکن است خطر آسیب به دستگاه گوارش (زخم معده، خونریزی معده) یا کلیهها را افزایش دهد. بنابراین، استفاده همزمان از دو یا چند داروی NSAID باید اجتناب شود، مگر اینکه تحت نظر پزشک باشد.
لیتیوم
لیتیوم دارویی است که برای درمان اختلالات دو قطبی استفاده میشود. ناپروکسن میتواند سطح لیتیم در خون را افزایش دهد و خطر مسمومیت با لیتیم را بالا ببرد. بنابراین، مصرف همزمان این دو دارو باید با احتیاط انجام شود و سطح لیتیم باید تحت نظارت باشد.
کورتیکواستروئیدها
مصرف ناپروکسن با کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون میتواند خطر خونریزی گوارشی را افزایش دهد. این ترکیب باید تنها با مشورت پزشک استفاده شود.
آنتیبیوتیکها
بعضی از آنتیبیوتیکها مانند سفالوسپورینها میتوانند در ترکیب با ناپروکسن باعث افزایش خطر مشکلات کلیوی شوند. بنابراین، باید از مصرف همزمان این داروها خودداری کرد یا تحت نظر پزشک قرار گرفت.
داروهای ضد دیابت
در برخی موارد، ناپروکسن میتواند تأثیر داروهای ضد دیابت مانند متفورمین را تحت تأثیر قرار دهد. اگر از داروهای ضد دیابت استفاده میکنید، باید پزشک را از مصرف ناپروکسن مطلع کنید.
داروهای ضد افسردگی
مصرف ناپروکسن به همراه داروهای SSRI (محرکهای بازجذب سروتونین مانند فلوکستین یا سیتالوپرام) میتواند خطر خونریزی را افزایش دهد. این داروها ممکن است با ناپروکسن تداخل کنند و منجر به خونریزی معده یا روده شوند.
داروهای ضد فشار خون
مسدودکنندههای بتا (مثل آتنولول یا متوپرولول) و دیورتیکها ممکن است اثرات ناپروکسن را تحت تأثیر قرار دهند و موجب کاهش تأثیر این داروها در کاهش فشار خون شوند.
الکل
مصرف الکل همراه با ناپروکسن میتواند خطر خونریزی معده و آسیب به کبد را افزایش دهد. بنابراین، در صورت استفاده از ناپروکسن ، باید از مصرف الکل اجتناب کنید.
ناپروکسن با کدام مواد غذایی تداخل دارد؟
ناپروکسن ، مانند سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، میتواند با برخی مواد غذایی و نوشیدنیها تداخل داشته باشد. این تداخلات میتوانند بر اثر بخشی دارو یا عوارض جانبی آن تأثیر بگذارند. در اینجا به برخی از مواد غذایی و نوشیدنیهایی که ممکن است با ناپروکسن تداخل داشته باشند اشاره میکنیم:
الکل
تداخل با خونریزی و آسیب به معده: مصرف الکل به همراه ناپروکسن میتواند خطر خونریزی معده، زخم معده و آسیب به کبد را افزایش دهد. هر دو الکل و ناپروکسن میتوانند باعث تحریک پوشش معده شوند و منجر به ناراحتی گوارشی و مشکلات جدیتر شوند. بنابراین، توصیه میشود که در طول مصرف ناپروکسن از مصرف الکل خودداری کنید.
مواد غذایی با محتوای اسیدی
غذاهای ترش یا اسیدی (مثل مرکبات، گوجهفرنگی و برخی سسها) میتوانند باعث تحریک بیشتر معده شوند. در حالی که ناپروکسن به خودی خود میتواند باعث سوزش سر دل یا ناراحتی معده شود، مواد غذایی اسیدی میتوانند این مشکل را تشدید کنند.
توصیه میشود که این نوع غذاها را در مدت زمان مصرف ناپروکسن کاهش دهید، به ویژه اگر سابقه مشکلات معده دارید.
غذاهای غنی از چربی
مصرف غذاهای چرب و سرخشده میتواند باعث کاهش سرعت جذب ناپروکسن شود و در برخی افراد منجر به ناراحتی معده و درد شکم گردد. اگرچه این تداخل به طور مستقیم روی اثرگذاری دارو تأثیر نمیگذارد، مصرف غذاهای چرب ممکن است منجر به افزایش عوارض گوارشی شود.
به همین دلیل، بهتر است که از غذاهای پرچرب در هنگام مصرف ناپروکسن خودداری کنید.
کافئین
کافئین موجود در قهوه، چای و نوشیدنیهای انرژیزا میتواند اثرات منفی ناپروکسن را در بعضی افراد تشدید کند. به طور خاص، ممکن است باعث افزایش سوزش سر دل یا تحریک معده شود. بنابراین، در مصرف این نوشیدنیها باید احتیاط کرد.
نمک زیاد
مواد غذایی با نمک زیاد، به ویژه غذاهای فرآوریشده و بستهبندیشده، میتوانند اثرات منفی ناپروکسن بر کلیهها را افزایش دهند. مصرف زیاد نمک میتواند باعث احتباس آب و فشار خون بالا شود، که به نوبه خود خطر مشکلات کلیوی را در افرادی که از ناپروکسن استفاده میکنند، افزایش میدهد.
غذاهای سرشار از پتاسیم
غذاهای حاوی پتاسیم بالا مانند موز، سیبزمینی، و سبزیجات برگ سبز میتوانند در برخی افراد که از ناپروکسن استفاده میکنند، باعث ایجاد اختلال در تعادل پتاسیم بدن شوند. این ممکن است خطر آسیب کلیوی را افزایش دهد، به ویژه در افرادی که به مدت طولانی از ناپروکسن استفاده میکنند یا سابقه مشکلات کلیوی دارند.
تاثیر مصرف ناپروکسن بر میل جنسی
ناپروکسن به طور معمول به عنوان یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) برای کاهش درد و التهاب استفاده میشود. این دارو در برخی افراد میتواند بر میل جنسی تأثیر بگذارد، اگرچه تأثیرات آن در این زمینه به طور مستقیم و عمومی به اثبات نرسیده است. در اینجا برخی از عواملی که ممکن است به طور غیرمستقیم بر میل جنسی تأثیر بگذارند آورده شده است:
عوارض جانبی ناپروکسن
خستگی و خوابآلودگی: ناپروکسن ممکن است باعث خوابآلودگی یا خستگی در برخی افراد شود که میتواند میل به فعالیتهای جنسی را کاهش دهد. این اثرات ممکن است به دلیل کاهش انرژی یا احساس کسالت باشد.
درد و ناراحتی معده: برخی از افراد ممکن است به دلیل عوارض گوارشی مانند سوزش سر دل، درد معده یا تهوع ناشی از مصرف ناپروکسن احساس ناراحتی کنند. این وضعیت میتواند منجر به کاهش تمایل به فعالیتهای جنسی شود.
تأثیرات غیرمستقیم بر وضعیت روحی
درد مزمن: ناپروکسن به طور مؤثر برای کاهش درد مزمن و التهاب استفاده میشود. در صورتی که فرد به دلیل درد مزمن یا بیماریهای التهابی مانند آرتریت از این دارو استفاده میکند، کاهش درد میتواند به طور غیرمستقیم باعث بهبود میل جنسی شود، زیرا درد کمتر ممکن است به فرد این امکان را بدهد که به طور راحتتری در فعالیتهای جنسی شرکت کند.
تأثیرات روانی و فیزیکی: برخی از داروهای ضد التهابی، از جمله ناپروکسن ، ممکن است بر سیستم عصبی تأثیر بگذارند و در نتیجه باعث تغییرات خلقی شوند. در صورت بروز افسردگی یا اضطراب ناشی از مصرف دارو، این مشکلات میتوانند میل جنسی را کاهش دهند.
عدم ارتباط مستقیم با هورمونها
ناپروکسن به طور مستقیم بر هورمونهای جنسی یا تولید اسپرم تأثیر نمیگذارد، بنابراین به طور کلی اثرات آن بر میل جنسی در مقایسه با برخی دیگر از داروها که مستقیماً هورمونها را تحت تأثیر قرار میدهند، کمتر است. در نتیجه، تأثیر ناپروکسن بر میل جنسی معمولاً به صورت غیرمستقیم از طریق عوارض جانبی مانند درد یا خستگی است.
اختلالات گوارشی و تأثیرات جانبی طولانیمدت
در صورت استفاده طولانیمدت از ناپروکسن ، ممکن است برخی افراد مشکلات گوارشی یا آسیب به سیستم گوارشی خود را تجربه کنند. این مشکلات میتوانند بر خلق و خو و انرژی افراد تأثیر بگذارند که در نتیجه ممکن است به طور غیرمستقیم میل جنسی را تحت تأثیر قرار دهد.
تأثیر ناپروکسن بر میل جنسی در بیشتر افراد چندان قابل توجه نیست. با این حال، برخی از عوارض جانبی مانند خستگی، درد گوارشی یا اختلالات خلقی ممکن است بر میل جنسی تأثیر بگذارند. اگر احساس میکنید که مصرف ناپروکسن یا هر داروی دیگری بر میل جنسی شما تأثیر منفی گذاشته است، مشورت با پزشک میتواند مفید باشد تا راهحلهای مناسب را بیابید.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است