مطالعهای جدید نشان میدهد نوروپاتی ، بیماری که باعث درد، بیحسی و ضعف در دستها و پاها میشود، بسیار شایعتر از آن چیزی است که قبلاً تصور میشد. این بیماری که اغلب تشخیص داده نمیشود، میتواند کیفیت زندگی افراد را بهشدت کاهش دهد و حتی منجر به عواقب جدیتری مانند افتادن، عفونت و قطع عضو شود.
به گزارش خط سلامت یک تحقیق که توسط دانشمندان دانشگاه میشیگان و مرکز پزشکی هرلی انجام شده است، روی گروهی از بیماران متمرکز بوده که عمدتاً از اقلیتها و طبقات کمدرآمد بودند. نتایج نشان میدهد حدود 73 درصد از شرکتکنندگان به نوروپاتی مبتلا بودند، اما کمتر از 20 درصد از آنها از وجود این بیماری آگاه بودند.
علل اصلی نوروپاتی
نوروپاتی، به عنوان اختلال در عملکرد اعصاب، میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در ادامه به بررسی دقیقتر هر یک از علل شایع نوروپاتی میپردازیم:
دیابت
دیابت یکی از شایعترین علل نوروپاتی است. قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت میتواند به دیواره رگهای خونی کوچک آسیب برساند. این آسیب به نوبه خود، جریان خون به اعصاب را کاهش داده و باعث کمبود اکسیژن و مواد مغذی در آنها میشود.
در نتیجه، اعصاب به تدریج تحلیل رفته و عملکرد خود را از دست میدهند. نوروپاتی دیابتی میتواند حسی، حرکتی یا اتونومیک باشد و علائمی مانند بیحسی، گزگز، ضعف عضلانی و مشکلات گوارشی را ایجاد کند.
کمبود ویتامینها
ویتامینهای گروه B، به ویژه ویتامینهای B1 (تیامین) و B12، برای عملکرد صحیح سیستم عصبی ضروری هستند. کمبود این ویتامینها میتواند منجر به آسیب به میلین (پوشش محافظ اطراف اعصاب) و در نتیجه اختلال در انتقال پیامهای عصبی شود. کمبود ویتامینها ممکن است به دلیل رژیم غذایی نامناسب، اختلالات جذب روده، بیماریهای مزمن یا مصرف برخی داروها رخ دهد.
عفونتها
برخی از عفونتها، مانند HIV، هپاتیت C، زونا و بیماری لایم، میتوانند به طور مستقیم به اعصاب آسیب برسانند یا باعث التهاب در اطراف اعصاب شوند. عفونتها همچنین میتوانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و باعث ایجاد واکنشهای خود ایمنی شوند که به اعصاب آسیب میرسانند.
بیماریهای خود ایمنی
در بیماریهای خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای عصبی سالم حمله میکند. این حمله باعث التهاب و تخریب اعصاب میشود. بیماریهایی مانند ام اس (Multiple Sclerosis)، لوپوس و سندرم گیلن باره (Guillain-Barré syndrome) از جمله بیماریهای خود ایمنی هستند که میتوانند باعث نوروپاتی شوند.
مصرف برخی داروها
برخی داروها، مانند داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد تشنج و برخی آنتیبیوتیکها، میتوانند به عنوان عوارض جانبی باعث آسیب به اعصاب شوند. مکانیسم دقیق آسیب داروها به اعصاب هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما ممکن است شامل اختلال در عملکرد میتوکندری (نیروگاه سلول)، تولید رادیکالهای آزاد و التهاب باشد.
آسیب فیزیکی
تصادفات رانندگی، ضربات ورزشی، جراحات و جراحیها میتوانند باعث آسیب مستقیم به اعصاب شوند و به نوروپاتی منجر شوند. فشردگی اعصاب در اثر دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی یا تومورها نیز میتواند باعث نوروپاتی شود.
الکل
مصرف زیاد الکل میتواند به طور مستقیم به اعصاب آسیب برساند و همچنین باعث کمبود ویتامینهای B در بدن شود. نوروپاتی الکلی معمولاً در پاها رخ میدهد و باعث بیحسی، گزگز و ضعف عضلانی میشود.
وراثت
برخی از انواع نوروپاتی، مانند بیماری شارکو ماری توث (Charcot-Marie-Tooth disease)، به دلیل جهش در ژنها به ارث میرسند. این نوع نوروپاتی معمولاً در دوران کودکی یا نوجوانی شروع میشود و باعث ضعف عضلانی، تحلیل رفتن عضلات و تغییر شکل در پاها میشود.
علائم نوروپاتی
درد، سوزش یا گزگز در دستها و پاها
بیحسی یا ضعف در دستها و پاها
مشکلات تعادل و راه رفتن
زخمهای پوستی که به کندی بهبود مییابند
چرا تشخیص نوروپاتی مهم است؟
تشخیص زودهنگام نوروپاتی و درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی جلوگیری کند. درمانهای موجود برای نوروپاتی شامل کنترل قند خون، کاهش وزن، مصرف داروهای تسکیندهنده درد و فیزیوتراپی است.
چرا نوروپاتی اغلب تشخیص داده نمیشود؟
علائم نوروپاتی ممکن است تدریجی و خفیف باشند و افراد آنها را نادیده بگیرند. همچنین بیماران ممکن است به دلیل ترس از تشخیص، از مراجعه به پزشک خودداری کنند. مجموع این عوامل احتمال تشخیص زودهنگام نوروپاتی را کاهش می دهد.
نتیجهگیری
نوروپاتی یک بیماری جدی است که میتواند کیفیت زندگی افراد را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، این بیماری قابل پیشگیری و درمان است. با افزایش آگاهی در مورد نوروپاتی و انجام غربالگریهای منظم، میتوان از بروز عوارض جدی این بیماری جلوگیری کرد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است