تحقیقات جدید نشان میدهند اختلالات خواب در دوران نوزادی و کودکی میتوانند منجر به تغییرات جدی در رشد مغز و عملکرد سیناپسی شوند.
به گزارش خط سلامت این موضوع میتواند زمینهساز بروز اختلالات عصبی رشدی مانند اختلال طیف اوتیسم (ASD) شود. در این مقاله به بررسی نتایج این تحقیقات و ارتباط میان خواب و رشد مغز پرداختهایم.
تأثیرات منفی اختلال خواب بر رشد اولیه مغز
مدتهاست که ثابت شده است که محرومیت از خواب در بزرگسالان باعث مشکلات سلامت روانی و جسمی طولانیمدت میشود، از جمله، اما نه محدود به، ضعف سیستم ایمنی، افزایش وزن، افسردگی و افزایش خطر زوال عقل. اما چرا کمبود خواب چنین عواقب شدیدی دارد؟
خواب در واقع از لحظه تولد نقش مهمی ایفا میکند. به عنوان نوزادان، مغز ما هنوز در حال تشکیل انتهای نورونهایی است که سیناپسها نامیده میشوند، که در یادگیری، توجه، حافظه فعال و حافظه بلندمدت مهم هستند. خواب به این نورونها اجازه میدهد تا رشد کنند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و عملکردهای مغز را برای بقیه عمر برقرار کنند. اگر این فرآیند ظریف، اما مهم از طریق بیداری مداوم یا اضطراب جدایی مختل شود، میتواند تأثیرات پایداری بر مغز و رفتار داشته باشد.
اکنون، یک مطالعه جدید به رهبری شان گی، دانشجوی فارغالتحصیل در آزمایشگاه گراهام دیرینگ، دکترا، استادیار گروه بیولوژی سلولی و فیزیولوژی در دانشکده پزشکی UNC ایالات متحده آمریکا، بینش بیشتری در مورد چگونگی خواب به ما داده است. محرومیت از خواب در اوایل زندگی بر بخشهای کلیدی رشد مغز تأثیر میگذارد – و اینکه چگونه میتواند خطر ابتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) را نیز افزایش دهد. یافتههای آنها در Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد.
دیرینگ گفت: اثرات منحصر به فرد از دست دادن خواب در طول رشد تا حد زیادی ناشناخته است. دادههای ما نشان میدهد که نوزادان و کودکان در برابر اثرات منفی اختلال خواب آسیبپذیرتر هستند. ما همچنین دریافتیم که از دست دادن خواب در این دوره زمانی مهم میتواند با خطر ژنتیکی زمینهای اختلال طیف اوتیسم ارتباط منفی داشته باشد.
اختلال خواب و اوتیسم
مشکلات خواب یک شاخص اولیه مهم از مشکلات رشد مغز و سایر اختلالات عصبی رشدی، مانند ASD، اختلال کمتوجهی بیشفعالی و ناتوانی ذهنی است. اختلال خواب در بیش از 80 درصد افراد مبتلا به ASD مشاهده شده است، اما اینکه اختلال خواب علت یا پیامد ASD است تا حد زیادی ناشناخته است.
دیرینگ مدتها مطالعه کرده است که چگونه خواب در طول زمان سیناپسها را تقویت میکند – فرآیندی که شکلپذیری سیناپسی نامیده میشود – و اینکه چگونه کمبود خواب میتواند به اختلالات شناختی و عصبی کمک کند. اگر محققان بتوانند ارتباط بین خواب و اوتیسم را بهتر درک کنند، محققان و پزشکان نیز میتوانند تشخیصهای زودهنگام داشته باشند و استراتژیهای درمانی جدیدی برای این اختلال ارائه دهند.
در سال 2022، آزمایشگاه دیرینگ به دنبال این بود که بفهمد آیا اختلال خواب در اوایل زندگی میتواند با خطر ژنتیکی زمینهای برای اوتیسم و ایجاد تغییرات طولانیمدت در رفتار بزرگسالان در تعامل باشد. با استفاده از مدلهای موش، محققان دریافتند که اختلال خواب در هفته سوم زندگی (مشابه با سن 1 تا 2 سالگی در انسان) باعث نقص طولانیمدت در رفتار اجتماعی در موشهای نر میشود که از نظر ژنتیکی در برابر ابتلا به اوتیسم آسیبپذیر بودند.
مطالعهای در مورد بازگشت مجدد خواب
آزمایشگاه دیرینگ میخواست این یافتهها را بیشتر مورد بررسی قرار دهد و این بار به بررسی چگونگی جبران کمخوابی مدلهای موش بالغ و در حال توسعه پرداخت. محققان با استفاده از خانههای مخصوص موش با حسگرهای بسیار حساس، توانستند حرکات و تنفس موش را به دقت ردیابی کنند و به محققان این امکان را داد که امتیاز وضعیتهای بیداری و خواب را حفظ کنند.
محققان نشان دادند وقتی مدلهای موش بالغ مقدار قابل توجهی از خواب را از دست دادند، آن را با افزایش خواب دیرتر در طول ساعات فعالیت منظم خود جبران کردند. این پاسخ که «بازگشت خواب» نامیده میشود، به بزرگسالان اجازه میدهد تا خواب از دست رفته را جبران کنند. از سوی دیگر، موشهای جوانتر بهطور کامل از خواب بیدار میشدند. این فرضیه محقق را تأیید کرد که موشهای جوانتر ممکن است بیشتر در معرض اثرات مضر کمبود خواب باشند. محققان همچنین خاطرنشان کردند محرومیت از خواب در موشهای جوان بهطور کامل عملکرد آنها را در یک تکلیف حافظه یادگیری مختل میکند، در حالی که بزرگسالان پس از از دست دادن خواب بسیار انعطافپذیرتر بودند.
اثر محرومیت از خواب بر سیناپسها
در مرحله بعد، آزمایشگاه توجه خود را به اثرات خواب و محرومیت از خواب بر روی سیناپسهای عصبی معطوف کرد، که واسطه ارتباط بین نورونها و محل اصلی تشکیل و ذخیره حافظه هستند. آنها همچنین به دلیل نقش محوری خود در سلامت خواب بهخوبی مورد مطالعه قرار گرفتهاند.
محققان تعدادی از آنالیزهای مولکولی را برای بررسی چگونگی تأثیر کمخوابی بر سیناپسها انجام دادند. با استفاده از تجزیه و تحلیل پیشرفته پروتئین، آنها توانستند ترکیب پروتئین و تغییرات بیوشیمیایی را که بر سیناپسها تأثیر میگذارد، ترسیم کنند. تجزیه و تحلیل نشان داد که محرومیت از خواب در موشهای جوان، اما نه بزرگسالان، بهشدت بر تشکیل سیناپسها، که جنبه کلیدی رشد مغز است، تأثیر میگذارد.
دیرینگ گفت: این اکنون یکی از بزرگترین و جامعترین مجموعه دادهها را برای بررسی اثرات مولکولی از دست دادن خواب در طول عمر فراهم میکند.
راههای درمانی اوتیسم در آینده
ماموریت در حال انجام آزمایشگاه، که از طریق کار مولکولی این مطالعه فعلی مشخص شده است، توسعه نسل بعدی داروهای مبتنی بر خواب است که میتواند در کودکان استفاده شود. آنها امیدوارند بهجای اینکه بهعنوان یک آرامبخش عمل کنند، دارویی بسازند که بتواند سیناپسها را برای بازگرداندن عملکرد خواب هدف قرار دهد، نه اینکه خود رفتار خواب را تغییر دهد.
دیرینگ گفت: خواب برای کل زندگی و بهویژه در طول رشد مهم است. درک آنچه که اکنون میدانیم، تأکید بیشتری بر درک مسائل خواب در اوتیسم خواهد داشت و میتواند به یک راه درمانی مهم برای درمان اوتیسم و سایر شرایط رشدی منجر شود.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است