کابوس دلایل زیادی دارد. افراد با شناخت علل کابوس دیدن قادر اند آن را تا حدودی کنترل کنند.
به گزارش خط سلامت در این مطلب علت های بروز کابوس و روش هایی برای درمان کابوس ارائه شده است.
کابوس چیست؟
کابوس رویایی است که درشخص احساسات ترس، بلای ناگهانی، ناتوانی، پریشانی، تنهایی و اضطراب به وجود می آورد،. اغلب کودکان جزئیات کابوس را به یاد دارند پس اگر دائم دررابطه با یک موضوع وحشتناک حرف می زنند دلیل آن کابوس ها است.
اگر فرد ناگهان از خواب بیدار شود جزئیات دقیق کابوس را همان لحظه بخاطر می آورد اما با گذشت زمان به مرور در ذهن کمرنگ شده و از یاد می رود و حس ترس در ضمیر ناخودآگاه فرد باقی می ماند.
وقتی کودکان از رویا حرف می زنند در واقع مسئله ای را در ذهن خود پرورش می دهند ولی در خواب کودک واقعا تصاویری را دیده است.
رویاپردازی باعث زمینه سازی برای تقویت خلاقیت کودک در آینده می شود چون رویاپردازی تجزیه مغزی را افزایش می دهد.
دلایل بروز کابوس های شبانه
کابوس شبانه دراثر اتفاقاتی که در واقعیت افتاده به وجود می آید، چه با گذشت زمان وچه در زمان نزدیک بعد از وقوع اتفاقی که فرد احساس کند سلامتی خود یا اطرافیان در خطر است.
تماشای فیلم های جنگی و اخبار وحشتناک از وقایع دنیا یا خواندن کتاب های ترسناک پیش از خواب، اگر فرد یک تصویر ترسناک دیده باشد، یا زمان زیادی را با فردی بگذراند که از او می ترسد در کابوس نقش مهمی خواهد داشت، یادآوری تصادف رخ داده در گذشته، استعمال الکل و دخانیات، داروهایی مانند داروهای فشار خون و ضد افسردگی، استرس در طول روز، مرگ آشنایان، میگرن، بیماری های قلبی و کبدی از جمله عواملی هستند که سبب بروز کابوس شبانه می شوند کابوس شبانه در افراد و کودکانی که دچار اختلال شخصیت هستند، بیشتر مشاهده می شود.
مصرف غذاهای چرب و سنگین منجر به کابوس شبانه در افراد می شود پس بهتر است بین خوردن غذا و خوابیدن چند ساعت وقفه وجود داشته باشد البته این موضوع درکودکان به اثبات نرسیده است اما در بزرگسالان از عوامل مهم در بروز کابوس شبانه است.
از دلایل بروز کابوس شبانه وقفه تنفسی هنگام خواب است در این عارضه تنفس فرد مختل می شود، حوادثی که خواب و بیداری فرد را مختل می کند باعث شکل گیری رویاهای منفی در مغز می شود.
این رویاهای منفی باعث کابوس شبانه می شوند. کابوس ژنتیکی گاهی ژنتیکی است، دلیل دیگر بروز کابوس برای کودک رویدادهایی مانند شروع مدرسه، رفتن به یک محله جدید یا ازدواج مجدد و طلاق والدین می باشد.
یکی از دلایل کابوس شبانه مشکلات حل نشده است که ذهن کودک در خواب همچنان با آنها درگیری دارد و تلاش می کند آنها را حل کند. در فعالیت شدید مغز کابوس به وجود می آید.
روشهای درمان کابوس های شبانه
زمانی کابوس های شبانه نیاز به درمان دارویی دارند که در عملکرد روزانه فرد اختلال ایجاد کنند یا منجر به افسردگی شوند در غیر این صورت درمان غیر دارویی توصیه می شود که در 90 درصد کودکان از درمان غیر دارویی برای رفع مشکل استفاده می کنند.
بهتر است از قبل از خواب برای کودک رویاپردازی های قابل لمس و با آرامش درنظر گرفته شود مثلا تصور کند که در شن های ساحل دراز کشیده است و… این تصورات به کودک می آموزد قبل از خواب مثبت فکر کند. کودکان باید به موقع بخوابند و سر ساعت خاصی از خواب بیدار شوند.
اتاق خواب باید آرام، ساکت و مرتب و فاقد نور و سر و صدا باشد.
گاهی والدین با کودک بازی هایی را در تاریکی انجام دهند چون برخی کابوس های آنها به خاطر ترس از تاریکی است. دمای اتاق بر کیفیت خواب و عدم ایجاد کابوس موثر است.
توصیه می شود اسباب بازی که کودک علاقه خاصی نسبت به آن دارد موقع خواب کنارش باشد.
اگر کودک دچار بی خوابی شده است نباید او را مجبور کنند در تخت خواب بماند، باید از آن خارج شده و با انجام فعالیت هایی خسته شود و دوباره بخوابد.
درب اتاق کودک بسته نباشد تا حس امنیت داشته باشد.
نوشیدن یک لیوان شیر ولرم و حمام کردن با آب گرم قبل از خواب به داشتن خواب آرام کمک می کند.
بهتر است قبل از خواب نوشیدنی های کافئین دار مصرف نشود.
نباید کودکان قبل از خواب با گوشی یا تبلت بازی کنند بهتر است والدین کنار آنها دراز کشیده و داستان هایی که هیجان ندارند و شیرین هستند، برای آنها بخوانند.
بطور کلی باید این حس به کودک انتقال داده شود که دیدن این کابوس ها دلیل براین نمی شود که در آینده مشکل و یا مسئله وحشتناکی در واقعیت برای آنها به وجود می آید .
عکس العمل های مناسب در مقابل کابوس های کودکان
والدین نباید به کودک بگویند چرا می ترسی و یا اصلا ترس ندارد و … باید با او همدردی کنند و اورا تنها نگذارند. به هیچ عنوان با کودک مقابله نکنند که احساس تنهایی کند با آنها صحبت کنند که چیزی در خواب به او آسیب نمی زند چون درکنار آنها هستند.
والدین با جملاتی مانند تو قوی هستی و… به آنها اعتماد به نفس تزریق کنند. هرگز کودکان را به هنگام تعریف کردن خواب ها و کابوس ها مسخره نکنند بلکه با علاقه به هر آنچه که میگوید گوش دهند.
والدین بهتر است پس از شنیدن خواب کودک به او بگویند “واقعا ترسناک بود و من هم اگر جای تو بودم می ترسیدم اما این را می دانم که فقط خواب بوده و می گذرد.”
والدین خود را مثال بزنند و بگویند زمانی که از چیزی می ترسند چگونه با آن مقابله می کنند و داستان هایی را برای کودک تعریف کنند که درآن شخصیت اصلی داستان نسبت به ترس خود شجاعانه برخورد کرده و با آن مقابله کرده است و پیروز شده. کابوس ها در کودکان اغلب از 3 سالگی شروع می شود و در 4 تا 6 سالگی به اوج خود می رسد و کودکانی که در شرایط نگران کننده و پر تنش هستند بیشتر در معرض کابوس های شبانه قرار می گیرند.
کابوس دیدن در کودکان تا حدی جزئی از مراحل رشد آنها است اما اگر بیش از حد باشد باید درمان شود چون آینده کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.