برنجک یکی از خوراکی های قدیمی و محبوب در فرهنگ غذایی ایران است که در گذشته از برنج‌های باقی‌مانده تهیه می‌شد تا از هدررفت مواد غذایی جلوگیری شود.
به گزارش خط سلامت در ادامه یک دستور العمل ساده برای تهیه «برنجک» در خانه به همراه توضیحاتی درباره تاریخچه و سابقه این خوراکی سنتی ارائه شده است. لازم به ذکر است که برنجک از قدیم‌الایام به عنوان یک میان‌وعده یا همراه چای در برخی مناطق ایران تهیه می‌شده و امروزه نیز به دلیل سادگی مواد اولیه و طعم خوشمزه‌اش، مورد توجه قرار گرفته است.
تاریخچه مختصر برنجک
ریشه‌های قدیمی:
برنجک یکی از خوراکی‌های سنتی است که گفته می‌شود در خانواده‌های ایرانی، به ویژه در دوران قاجار یا حتی پیش از آن، به عنوان راهی برای استفاده بهینه از برنج باقی‌مانده از وعده‌های اصلی تهیه می‌شده است.
تغییر و تحول:
با گذر زمان، دستورهای تهیه برنجک تغییراتی پیدا کرد؛ از نسخه‌های ساده خانگی گرفته تا نسخه‌هایی با افزودنی‌های متنوع (مانند پیاز رنده یا ادویه‌های محلی) که هر منطقه به شیوه خاص خود از این خوراکی استفاده می‌کرد.
امروزه:
برنجک به عنوان یک میان‌وعده سالم و خوشمزه، چه به صورت سرخ‌شده در روغن و چه به صورت نسخه‌های سالم‌تر پخته در فر، در منوهای خوراکی و چایخانه‌های سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد.
طرز تهیه برنجک در خانه
مواد لازم:
برنج پخته: ۲ لیوان (برنج باقی‌مانده یا تازه پخته شده؛ بهتر است کمی خشک باشد)
تخم مرغ: ۱ عدد
آرد برنج یا آرد ذرت: ۱–۲ قاشق غذاخوری (برای یکنواخت شدن خمیر)
نمک: به میزان لازم
فلفل سیاه: به میزان دلخواه
زردچوبه: ½ قاشق چایخوری (اختیاری)
پیاز رنده شده: ۱ عدد کوچک (اختیاری، جهت طعم دهی)
روغن: برای سرخ کردن یا استفاده در فر
مراحل تهیه:
آماده‌سازی برنج:
برنج پخته شده را در یک ظرف ریخته و در صورت نیاز کمی زمان دهید تا رطوبتش کمی تبخیر شود. اگر از برنج تازه پخته استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را به مدت ۱ ساعت در یخچال قرار دهید تا کمی خشک شود.
تهیه خمیر برنجک:
برنج خشک شده را در یک کاسه بزرگ بریزید.
تخم مرغ، آرد برنج (یا آرد ذرت)، نمک، فلفل و زردچوبه را به آن اضافه کنید.
در صورت تمایل، پیاز رنده شده را نیز اضافه کنید.
تمامی مواد را به خوبی با یکدیگر مخلوط کنید تا یکدست شده و کمی چسبناک شود. در صورت نیاز، مقدار آرد را افزایش دهید تا خمیر به قوام مناسب برسد.
شکل دادن برنجک:
از خمیر، تکه‌های کوچک به شکل توپک یا بیضی درست کنید. می‌توانید اندازه آن‌ها را مطابق میل خود تنظیم کنید.
پخت یا سرخ کردن:
الف) سرخ کردن در روغن:
در یک تابه عمیق، روغن را داغ کنید.
برنجک‌ها را به تدریج در روغن قرار دهید و از هر دو طرف تا زمانی که طلایی و ترد شوند، سرخ کنید.
بعد از سرخ شدن، برنجک‌ها را روی دستمال کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی آن‌ها گرفته شود.
ب) پخت در فر (نسخه سالم‌تر):
فر را از قبل به ۲۰۰ درجه سانتیگراد گرم کنید.
برنجک‌ها را روی سینی فر که با کاغذ روغنی پوشانده شده، قرار دهید.
با اسپری کردن کمی روغن یا چرب کردن سطح برنجک‌ها، آن‌ها را به مدت ۲۰-۲۵ دقیقه بپزید. در میان پخت، یک یا دو بار آن‌ها را برگردانید تا به‌طور یکنواخت پخته و ترد شوند.
سرو نهایی:
برنجک‌های آماده را در صورت تمایل کمی داغ یا در دمای اتاق همراه با چای یا نوشیدنی دلخواه سرو کنید.
نکات تکمیلی:
تنظیم قوام: اگر خمیر بیش از حد نرم است، می‌توانید مقدار کمی آرد اضافه کنید تا برنجک‌ها به راحتی شکل بگیرند.
تنوع طعم: با افزودن ادویه‌های محلی یا حتی کمی سبزی خشک (مانند نعناع خشک) می‌توانید طعم متفاوتی به برنجک بدهید.
سرو همراه: این خوراکی سنتی به دلیل طراوت و تردی‌اش، بهترین همراه چای و قهوه است.
امیدواریم از تهیه و چشیدن این خوراکی سنتی لذت ببرید و بتوانید بخشی از فرهنگ و تاریخ غنی آشپزی ایران را در خانه تجربه کنید!
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
