سبزه عید یکی از نمادهای اصلی سفره هفت سین در جشن نوروز است که ریشه‌ای کهن در فرهنگ ایرانی دارد.
به گزارش خط سلامت این سنت، علاوه بر ایران، در میان بسیاری از اقوامی که نوروز را جشن می‌گیرند، مانند افغان‌ها، تاجیک‌ها، کردها و آذری‌ها نیز رایج است.
تاریخچه سبزه عید
سابقه‌ی کاشت و نگهداری سبزه در آیین‌های نوروزی به دوران باستان بازمی‌گردد. بر اساس شواهد تاریخی، این رسم به آیین‌های زرتشتی و سنت‌های کشاورزی مردمان ایران‌زمین مرتبط است.
دوران هخامنشیان و جشن‌های بهاری
در دوران هخامنشیان، مردم در جشن‌های بهاری بذر غلات را روی تکه‌های سفالی یا در ظروف مخصوصی می‌کاشتند تا رشد کند. این سنت در کاخ‌های سلطنتی نیز اجرا می‌شد و نشانه‌ای از امید به سالی پربار و پرمحصول بود.
جشن‌های ساسانیان و نیاکان نوروز
در دوران ساسانیان، در مراسمی به نام «جشن فروردینگان» که شبیه نوروز امروزی بود، مردم بذرهای مختلفی می‌کاشتند تا رشد آن‌ها نشانگر رونق کشاورزی در سال آینده باشد. همچنین، کاشت سبزه نمادی از چرخه‌ی حیات و پیوند انسان با طبیعت محسوب می‌شد.
پیوند با آیین‌های زرتشتی
در آیین زرتشتی، سبزه نشانه‌ی اهورایی و نماد زندگی و نوزایی بود. ایرانیان باستان معتقد بودند که کاشت سبزه و مشاهده‌ی رشد آن باعث افزایش برکت و پاکی در زندگی‌شان می‌شود.
استمرار در فرهنگ اسلامی و ایرانی پس از اسلام
با ورود اسلام به ایران، سنت‌های نوروزی همچنان حفظ شدند و سبزه نیز بخشی از آیین‌های سال نو باقی ماند. امروزه، کاشت سبزه از بذرهای مختلف مانند گندم، عدس و ماش، یکی از مهم‌ترین اجزای سفره هفت‌سین است.
معنای نمادین سبزه عید
نشانه‌ی حیات و رویش دوباره: سبزه سمبل طبیعت زنده و شکوفایی دوباره‌ی زندگی پس از زمستان است.
امید به برکت و رزق فراوان: در سنت‌های ایرانی، کاشت و نگهداری سبزه در آغاز سال نو نشانه‌ی آرزوی سالی پر از فراوانی و خیر و برکت است.
پاکی و تازگی: سبزه نمادی از طراوت، شادابی و دوری از پلیدی‌هاست.
پیوند با عناصر طبیعت: در کنار سایر اجزای سفره هفت‌سین، سبزه نشانه‌ی هماهنگی انسان با طبیعت و عناصر چهارگانه (آب، خاک، باد و آتش) است.
آیین‌های مرتبط با سبزه
روز سیزده‌بدر و رهاسازی سبزه: در روز سیزدهم فروردین (سیزده‌بدر)، ایرانیان سبزه‌ی عید را به آب روان می‌سپارند. این رسم نشان‌دهنده‌ی بدرود با بدی‌ها و استقبال از پاکی و برکت است.
عقد سبزه برای آرزوی ازدواج: دختران جوان سبزه‌ی عید را گره می‌زنند و آرزو می‌کنند که در سال جدید ازدواجی موفق داشته باشند.
جمع‌بندی
سبزه‌ی عید، ریشه در باورهای باستانی ایرانی دارد و نمادی از نوزایی، امید، پاکی و برکت است. این سنت که از دوران هخامنشیان تا امروز پابرجا مانده، بخشی جدایی‌ناپذیر از نوروز و فرهنگ ایرانی به‌شمار می‌رود.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
