افسردگی کودکان با بزرگسالان متفاوت است، اگر افسردگی کودکی درمان نشود تاثیرات مخربی در آینده فرد می گذارد. تشخیص و رفتار والدین در افسردگی کودکان اهمیت بالایی دارد.
به گزارش خط سلامت در زیر علائم افسردگی، راه کارهایی برای والدین و انواع اختلال خلقی بررسی شده است.
افسردگی کودکان
افسردگی اثرات شدید، نامطلوب و مخربی بر زندگی کودک دارد. افسردگی موجب پسرفت در رشد اجتماعی، هیجانی و تحصیلی کودک می شود و همین طور احتمال مصرف مواد و الکل را در آینده بیشتر خواهد کرد.
اگر کودک افسرده تحت درمان قرار نگیرد، دوره افسردگی او در تمام طول سال تحصیلی ادامه پیدا می کند. احتمال خودکشی در کودکان و نوجوانانی که سابقه ابتلا به افسردگی داشته اند، به مراتب بیشتر از کودکان سالم است.
البته افسردگی صرفاً به معنای وجود خلق پایین در کودک یا نوجوان نیست. هر انسانی به خصوص در شرایط سخت و ناراحت کننده غمگین و ناراحت می شود اما زمانی که ناراحتی، احساس غم و حالات افسردگی برای یک دوره زمانی بلند ادامه یافته و دامنه فعالیت های طبیعی کودک را محدود میسازد، باید نگران اختلال افسردگی بود.
علائم افسردگی کودکان
والدین با آشنایی بیشتر با علائم افسردگی کودکان و پیگیری سریع و درمان، روند بهبود اختلال افسردگی را تسریع می بخشند. افسردگی در کودکان در قالب تحریک پذیری و پرخاشگری ظاهر می شود به طوری که حتی خود کودک نیز احساسات ناراحتی را انکار می کند. علائم افسردگی در کودکان به شرح زیر است:
تحریک پذیری و خشم
احساسات مداوم غم و درماندگی
انزوای اجتماعی
تغییرات قابل توجه در اشتها
تغییر در الگوی خواب کودک
گریه مفرط
خستگی و احساس ضعف مفرط
اشکال در تمرکز
احساس بی ارزشی و گناه
داشتن تفکرات مداوم در مورد مرگ و خودکشی
اختلال در خلق دارای انواعی است که عبارتند از: اختلال افسردگی عمده، افسرده خویی، اختلال انطباق همراه با خلق افسرده، اختلال افسردگی فصلی و اختلال دوقطبی.
اختلال افسردگی عمده
اختلال افسردگی عمده شرایط جدی را برای کودک ایجاد می ¬کند که در آن خلق پایین، احساسات شدید ناراحتی و اندوه، احساس بی¬ ارزشی و گناه و ناتوانی در احساس خوشحالی و رضایت مشاهده می¬ شود. در غالب موارد این اختلال با عملکرد روزانه کودک (مانند الگوی خواب و خوراک) تداخل ایجاد می ¬کند. این کودکان در تمام ساعات روز احساس افسردگی شدید دارند.
اختلال افسرده خویی
زمانی تشخیص داده می شود افسردگی و ناراحتی به شدت اختلال افسردگی عمده نیست اما طول مدت آن یک سال یا بیشتر ادامه داشته است. این کودکان اغلب احساس افسردگی دارند، از عزت نفس پایینی برخوردارند، احساس درماندگی می کنند و در خواب و خوراک مشکل دارند.
اختلال افسرده خویی به شدت اختلال افسردگی عمده در فعالیت و عملکرد روزانه کودک تداخل نمی کند اما خلق افسرده و پایین ویژگی بارز شخصیت این کودکان شناخته می ¬شود.
اختلال دو قطبی
یکی دیگر از انواع پریشانی های خلقی عبارت است از اختلال دوقطبی که در آن دوره های پرانرژی شیدایی و دوره های بی انرژی مفرط و خلق پایین (افسردگی) مشاهده می شود.
اختلال دو قطبی در اواخر دوره نوجوانی ظاهر می شود. کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی دارای مشکلاتی از قبیل اختلال نقص توجه و بیش فعالی و اختلال رفتارهای نافرمانی هستند و اضطراب و تحریک پذیری به علاوه تغییرات شدید خلقی از شیدایی به افسردگی را تجربه می کنند.
علت افسردگی
نمی شود یک عامل منحصر به فرد را علت افسردگی در فرد دانست. در اغلب موارد به وجود آمدن و بروز افسردگی به علت مجموعه ای از عوامل است که از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما به صورت خلاصه کاهش سطح بعضی از انتقال دهندههای عصبی در سیستم اعصاب کودک، وجود اختلال افسردگی در بستگان فرد، بعضی حوادث با اهمیت در زندگی (مانند مرگ والدین و طلاق) و ابتلا به بیماری های مزمن در به وجود آمدن اختلالات افسردگی نقش اساسی دارند.
شناسایی افسردگی در کودک
اغلب والدین در مورد اتفاقاتی که برای کودک رخ می ¬دهد، خود را مسئول می دانند اما والدین علت افسردگی کودکان نیستند. اگرچه گاهی بعضی از مسائل مانند جدایی والدین از کودک، مرگ والدین یا بیماری آنها در به وجود آمدن این اختلال نقشی دارند.
والدین بهتر است در زمان هایی که احساس می کنند خانواده در شرایط پرتنش و بحرانی قرار گرفته، از کمک روانشناسان بالینی بهره مند شوند. مهم است که به کودک یاد آوری کنند در صورت بروز هر مسئله ای کنار او خواهند بود.
کودکان مبتلا به افسردگی نیاز دارند در مورد حمایت و پشتیبانی والدین تضمین های کلامی و رفتاری بی شماری دریافت کنند. کودکانی که به افسردگی مبتلا می شوند، تمایل دارند دنیا و پدیده های آن را به صورت منفی ادراک کنند، چرا که نگرش این کودکان تحت تأثیر افسردگی قرار دارد.
کودکان دچار افسردگی طوری رفتار می کنند که نیازی به کمک ندارند. درمان افسردگی کودکان از طریق دارو درمانی، روان درمانی یا ترکیبی از این دو حاصل می شود.
راهکارهایی برای والدین
زمانی که والدین متوجه می شوند کودک یا نوجوان دچار افسردگی شده، احساس گناه شدیدی را تجربه می کنند، چرا که احساس می کنند توانایی خوشحال کردن کودک را نداشته اند یا اینکه خود را مسبب پریشانی کودک می دانند. هیچ کدام از این نگرشها کمکی به آنها نخواهد کرد.
اگر این احساسات گناه و عذاب وجدان در والدین شدید است، بهتر است در گام اول در مورد افکار خود با روانشناس بالینی مشورت کنند. در ادامه:
مطمئن شوند کودک دارو های تجویز شده را درست و طبق دستور روانپزشک مصرف می کند.
ضرورت دارد کودک را فعال نگه دارند. فعالیت جسمانی علائم افسردگی را کاهش می دهد.
عشق و محبت را در طول دوره بیماری کودک افزایش دهند. مکرر به کودک بگویند به او عشق می ورزند و در هر شرایطی در کنار و پشتیبان او خواهند بود.
کودک را بابت افسردگی سرزنش نکنند. به یاد داشته باشند افسردگی و خلق پایین به معنای تنبلی و تن پروری نیست.
افسردگی مسئله وحشتناکی برای والدین، کودک و خانواده است اما با درمان درست و پیگیری منظم آن و همین طور حمایت دلسوزانه والدین و خانواده، کودک این دوره را پشت سر خواهد گذاشت و دوباره شاد و پر انرژی می شود. برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.