تشخیص بهموقع هر دو نوع سرطان تخمدان و دهانه رحم، نقش کلیدی در موفقیت درمان دارد.
به گزاشر خط سلامت در این مطلب به بررسی علائم، شباهتها و تفاوتهای این دو نوع سرطان میپردازیم تا گامی مؤثر در آگاهی و پیشگیری از آنها بردارید.
علائم سرطان تخمدان
سرطان تخمدان معمولاً در مراحل اولیه علائم واضحی ندارد و ممکن است به راحتی نادیده گرفته شود. علائم شایع عبارتاند از:
تورم یا نفخ مداوم شکم
درد لگن یا شکم
احساس سیری سریع یا مشکلات در غذا خوردن
تغییر در عادات روده، مانند یبوست
تکرر یا فوریت ادرار
خستگی، کمردرد یا کاهش وزن غیرقابل توضیح
علائم سرطان دهانه رحم
علائم سرطان دهانه رحم ممکن است در مراحل اولیه کم باشند، اما با پیشرفت بیماری، شایعتر میشوند:
خونریزی غیرطبیعی از واژن (مانند خونریزی بین قاعدگیها، بعد از رابطه جنسی، یا بعد از یائسگی)
ترشحات غیرعادی واژن (آبکی، خونی یا با بوی بد)
درد هنگام رابطه جنسی
درد لگن
در مراحل پیشرفتهتر: تورم پا، مشکلات ادراری یا نارسایی کلیه
شباهت سرطان تخمدان و سرطان دهانه رحم
مربوط به دستگاه تناسلی زنان : هر دو سرطان بخشهایی از دستگاه تناسلی زنان را تحت تأثیر قرار میدهند.
تشخیص دشوار در مراحل اولیه : هر دو ممکن است در مراحل اولیه بدون علامت باشند.
عوامل خطر مشترک : عوامل مشترکی مانند سابقه خانوادگی، استعمال سیگار، عفونت HPV (بیشتر در سرطان دهانه رحم) و عوامل هورمونی.
روشهای درمانی مشابه : هر دو با جراحی، شیمیدرمانی و در برخی موارد پرتو درمانی درمان میشوند.
تفاوتهای کلیدی
ویژگی سرطان تخمدان سرطان دهانه رحممحل بروز | در تخمدانها یا لولههای فالوپ. | در دهانه رحم (قسمت پایینی رحم). |
روش غربالگری | آزمایش غربالگری مؤثر وجود ندارد، معمولاً دیر تشخیص داده میشود. | تست پاپ اسمیر و آزمایش HPV برای تشخیص زودهنگام. |
عامل اصلی | جهشهای ژنتیکی (مانند BRCA1/2) یا عوامل هورمونی. | عفونت مداوم HPV. |
گروه سنی | بیشتر در زنان بالای ۵۰ سال شایع است. | در زنان جوانتر (۳۵-۴۴ سال) بیشتر دیده میشود. |
پیشآگهی | معمولاً به دلیل تشخیص دیرهنگام، پیشآگهی ضعیفتری دارد. | در صورت تشخیص زودهنگام، پیشآگهی خوبی دارد. |
پیشگیری از سرطان تخمدان
انجام معاینات منظم لگنی
معاینات منظم لگنی توسط پزشک متخصص زنان به تشخیص هرگونه تغییرات غیرعادی در رحم، تخمدانها و سایر بخشهای لگن کمک میکند. اگرچه این معاینات نمیتوانند به طور قطعی سرطان تخمدان را تشخیص دهند، اما در شناسایی تودهها یا ناهنجاریهایی که نیاز به بررسی بیشتر دارند مؤثر هستند.
انجام آزمایشهای ژنتیکی برای افراد در معرض خطر (مانند جهش BRCA)
زنانی که سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا سرطان پستان دارند، ممکن است حامل جهشهای ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 باشند. این جهشها احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش میدهند. آزمایشهای ژنتیکی میتوانند این جهشها را شناسایی کرده و به افراد در معرض خطر اجازه دهند تصمیمات آگاهانهتری درباره پیشگیری، مانند جراحی پیشگیرانه یا نظارت دقیقتر، بگیرند.
توجه به سابقه خانوادگی
سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا سایر سرطانهای مرتبط (مانند سرطان پستان یا سرطان کولورکتال) یکی از عوامل خطر مهم است. افرادی که اعضای خانواده درجه یک آنها به این بیماریها مبتلا بودهاند باید به پزشک مراجعه کنند تا بر اساس خطرات شخصی آنها برنامهریزی مناسبی انجام شود.
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
انجام مرتب تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر یکی از مؤثرترین روشها برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم یا تغییرات پیشسرطانی سلولهای دهانه رحم است. پزشک در طی این آزمایش سلولهایی از دهانه رحم جمعآوری میکند و آنها را از نظر تغییرات غیرطبیعی بررسی میکند. آزمایش HPV نیز وجود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، که عامل اصلی سرطان دهانه رحم است، را شناسایی میکند. این دو آزمایش باید بهطور منظم، بسته به سن و وضعیت سلامتی فرد، انجام شوند.
واکسیناسیون HPV برای پیشگیری از عفونت
واکسن HPV میتواند از ابتلا به شایعترین انواع ویروس HPV که عامل سرطان دهانه رحم هستند پیشگیری کند. این واکسن معمولاً برای دختران و پسران نوجوان (بین ۹ تا ۱۲ سال) توصیه میشود، اما افراد بزرگسال نیز میتوانند در صورت نیاز آن را دریافت کنند. واکسن HPV به طور مؤثری از سرطان دهانه رحم و سایر بیماریهای مرتبط با HPV جلوگیری میکند.
رعایت بهداشت جنسی برای کاهش خطر انتقال HPV
عفونت HPV از طریق تماس جنسی منتقل میشود، بنابراین رعایت بهداشت جنسی میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. استفاده از وسایل محافظتی مانند کاندوم، کاهش تعداد شریکهای جنسی، و اجتناب از روابط پرخطر از جمله اقداماتی است که به پیشگیری از انتقال HPV کمک میکنند.
جمعبندی
سرطان تخمدان و سرطان دهانه رحم هر دو از مشکلات جدی سلامت زنان هستند، اما با شناخت تفاوتها و شباهتهای آنها، میتوان در تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر موفقتر عمل کرد. معاینات منظم، آگاهی از علائم و اصلاح سبک زندگی میتوانند نقش مهمی در پیشگیری و حفظ سلامت زنان داشته باشند.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است