شیافها میتوانند دارو را به طور موثری به داخل بدن منتقل کنند، به ویژه زمانی که مصرف خوراکی امکانپذیر نیست. با این حال، مهم است که با پزشک خود درباره تاریخچه پزشکی و داروهای فعلیتان مشورت کنید تا از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که شیاف انتخابی برای شرایط شما مناسب است.
به گزارش خط سلامت این مقاله به بررسی انواع شیافها، نحوه استفاده و عوارض جانبی آنها میپردازد تا شما را در انتخاب بهترین گزینه برای درمان شرایط خود راهنمایی کند.
انواع شیاف
شیافها شامل یک ماده مؤثر (آنچه باعث کارکرد دارو میشود) و همچنین یک پایه چربی مانند کره کاکائو یا روغن هیدروژنه هستند. این ترکیب دارو را در دمای اتاق در حالت جامد نگه میدارد اما اجازه میدهد پس از وارد شدن به بدن، ذوب یا حل شود. انواع مختلفی از شیافها برای وارد شدن به مقعد، واژن یا مجرای ادراری وجود دارد.
شیافهای مقعدی
شیافهای مقعدی رایجترین نوع شیافها هستند. این شیافها به مقعد (آخرین قسمت دستگاه گوارش که مدفوع از بدن خارج میشود) وارد میشوند و معمولاً حدود ۲.۵ سانتیمتر طول دارند. انواع مختلفی از داروها به شکل شیافهای مقعدی در دسترس هستند و میتوانند برای درمان شرایط مختلف استفاده شوند.
برخی داروها به صورت شیاف مقعدی تجویز میشوند تا به درمان شرایطی که مستقیماً بر مقعد تأثیر میگذارد، کمک کنند. شیافها ممکن است در درمان یبوست، هموروئید و بیماری التهابی روده کمک کنند.
شیافهای مقعدی همچنین ممکن است برای مدیریت علائم یا شرایطی که بر دیگر نواحی بدن تأثیر میگذارد، استفاده شوند. داروهای تجویز شده با شیاف مقعدی میتوانند به تسکین موارد زیر کمک کنند:
درد
تب
تهوع
استفراغ
میگرن
بیماری حرکتی
آلرژیها
شیافهای واژینال
شیافهای واژینال به واژن وارد میشوند و برای موارد زیر استفاده میشوند:
خشکی واژن
عفونتهای واژینال
پیشگیری از بارداری
شیافهای مجرای ادراری
شیاف مجرای ادراری به نام MUSE (آلپروستادیل) میتواند برای درمان اختلال نعوظ استفاده شود. شیاف به مجرای ادراری از طریق یک اپلیکاتور وارد میشود و دارو سپس در آلت تناسلی جذب میشود تا نعوظ ایجاد کند.
مکانیسم عمل انواع مختلف شیاف
شیافها داروها را بهطور مستقیم به بدن منتقل میکنند. چه به مقعد، واژن یا مجرای ادراری وارد شوند، شیافها به شکل جامد هستند و پس از ورود به بدن ذوب میشوند تا دارو را آزاد کنند.
برخی از شیافها در محلی که اعمال میشوند عمل میکنند، در حالی که برخی دیگر به خون جذب میشوند تا بهطور سیستمیک عمل کنند. در برخی موارد، شیافها میتوانند بهطور مؤثرتری یک وضعیت را نسبت به داروهای خوراکی (داروهای مصرفی بهصورت خوراکی) درمان کنند. همچنین ممکن است به استفاده از یک شیاف نیاز داشته باشید اگر:
نمیتوانید داروها را بهصورت خوراکی ببلعید.
در حال استفراغ هستید و نمیتوانید چیزی را نگه دارید.
دارو معدهتان را تحریک میکند.
دارو در معده بهراحتی تجزیه میشود که مانع از کارکرد آن میشود.
زمانی که یک شیاف اثر میکند به داروی خاصی که از طریق شیاف مصرف میکنید بستگی دارد، اما در اکثر موارد، آنها نسبتاً سریع عمل میکنند. به عنوان مثال، یک شیاف مقعدی دولکولاکس برای یبوست میتواند در عرض ۱۵-۶۰ دقیقه شروع به کار کند.
نحوه استفاده از شیاف
هر نوع شیاف بهطور متفاوتی استفاده میشود.
شیافهای مقعدی به مقعد وارد میشوند. چند بار از شیاف مقعدی استفاده میکنید بستگی به دارویی که از طریق شیاف مصرف میکنید و وضعیت خاصی که درمان میکنید، دارد.
به عنوان مثال، شیافهای کامپرو (پروکلرپرازین) که توسط اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای تهوع و استفراغ شدید در بزرگسالان تأیید شدهاند، باید دو بار در روز استفاده شوند. در مقایسه، اگر فرزندتان از شیافهای فیورال (استامینوفن) برای درد یا تب استفاده میکند، دوز توصیه شده یک شیاف هر چهار تا شش ساعت است، با حداکثر پنج دوز در ۲۴ ساعت.
برای استفاده از یک شیاف مقعدی
سعی کنید قبل از وارد کردن دارو، روده خود را خالی کنید.
دستان خود را با صابون و آب گرم بشویید. دستان خود را با یک حوله تمیز خشک کنید.
شیاف را از بستهبندی آن خارج کنید.
برای کمک به وارد کردن آسانتر شیاف، مقداری از یک روانکننده مبتنی بر آب را بر روی نوک شیاف بمالید یا آن را در آب غوطهور کنید.
یک وضعیت راحت پیدا کنید. میتوانید بایستید و یک پا را بر روی یک صندلی بگذارید یا به سمت چپ دراز بکشید با پای بالایی که به سمت شکم خم شده است.
به آرامی نشیمنگاههای خود را باز کنید.
انتهای باریک شیاف را حدود یک اینچ (۲.۵ سانتیمتر) در مقعد برای بزرگسالان یا نیم اینچ (۱.۲۵ سانتیمتر) برای نوزادان به آرامی وارد کنید.
برای مدت زمان توصیهشده توسط برچسب دارو یا ارائهدهنده خدمات بهداشتی خود دراز بکشید. این زمان ممکن است بسته به دارویی که مصرف میکنید متفاوت باشد. به عنوان مثال، پس از وارد کردن شیاف استامینوفن، توصیه میشود به مدت پنج دقیقه دراز بکشید.
دستان خود را بهخوبی با صابون و آب بشویید.
نحوه استفاده از شیافهای واژینال
شیافهای واژینال میتوانند برای عفونتها و خشکی واژن استفاده شوند. داروها در شیافهای واژینال به سرعت جذب میشوند و بسیاری از آنها با اپلیکاتورهای خاصی همراه هستند که به شما کمک میکند شیاف را به داخل واژن وارد کنید.
مانند شیافهای مقعدی، مقدار زمانی که شما از یک شیاف استفاده میکنید به داروی خاصی که مصرف میکنید بستگی دارد. به عنوان مثال، شیافهای ترزول که برای درمان عفونتهای مخمری واژینال استفاده میشوند، یک بار در روز در زمان خواب به مدت سه یا هفت روز استفاده میشوند.
عوارض جانبی احتمالی
شیافها معمولاً ایمن هستند، اما ممکن است عوارضی ایجاد کنند، مانند نشت دارو در حین حل شدن یا تحریک ناحیه وارد شده.
عوارض جانبی خاص بستگی به دارویی دارد که در شیاف استفاده میشود. برای مثال، عوارض جانبی شیافهای رکتالی ممکن است شامل سوزش، خارش و خشکی باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر عوارض جانبی غیرقابل تحملی تجربه کردید یا علائم بیماری شما بدتر شد، با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین اگر علائم بیماری شما بهبود نیافت، این موضوع میتواند نیاز به ارزیابی بیشتر داشته باشد.
جمعبندی
شیافها ترکیبات جامدی هستند که به رکتوم، واژن یا مجرای ادراری وارد میشوند. این شیافها میتوانند برای درمان عفونتهای واژینال، یبوست، هموروئید و اختلال نعوظ استفاده شوند. در حالی که بسیاری از شیافها به صورت OTC در دسترس هستند، برخی دیگر فقط با نسخه پزشک قابل دسترسی هستند. نحوه مصرف شیافها متفاوت است و به نوع دارو بستگی دارد.
همچنین عوارض جانبی ممکن است شامل نشت یا تحریک در ناحیه وارد شده باشد. در نهایت، قبل از استفاده از شیاف، تاریخچه پزشکی و داروهای فعلی خود را با پزشک خود در میان بگذارید.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است