مننژیت چیست؟ چه علائمی دارد و چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟

خط سلامت: مننژیت یک التهاب در غشاهای محافظتی به نام مننژ است که مغز و نخاع را احاطه می‌کنند. این بیماری می‌تواند به دلیل عفونت‌های ویروسی، باکتریایی، قارچی یا انگلی ایجاد شود و همچنین عوامل غیرعفونی مانند بیماری‌های خودایمنی یا برخی داروها نیز می‌توانند علت آن باشند.

مننژیت چیست؟ چه علائمی دارد و چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟

علائم مننژیت شامل تب ناگهانی، سردرد شدید ، خشکی گردن و گیجی است. تشخیص و درمان سریع، به‌ویژه در موارد مننژیت باکتریایی، حیاتی است زیرا در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلات جدی مانند آسیب مغزی، از دست دادن شنوایی یا حتی مرگ منجر شود.

به گزارش خط سلامت علت اصلی مننژیت بستگی به نوع آن دارد. مننژیت ویروسی معمولاً خفیف‌تر است و به صورت خودبه‌خودی بهبود می‌یابد، اما مننژیت باکتریایی به درمان فوری با آنتی‌بیوتیک‌ های قوی نیاز دارد.

علائم مننژیت

علائم مننژیت می‌توانند به سرعت ظاهر شوند و شامل موارد زیر باشند:

تب – درجه حرارت بالا رایج است

سردرد – اغلب شدید و مداوم

خشکی گردن – دشواری در حرکت گردن که خم شدن به جلو را دردناک می‌کند

تهوع و استفراغ

حساسیت به نور (فوتوفوبیا)

گیجی یا تغییر وضعیت ذهنی – مانند احساس سردرگمی یا خواب‌آلودگی

تشنج

دست‌ها و پاهای سرد، لرز و گاهی اوقات راش که با فشار دادن محو نمی‌شود (علائم مننژیت باکتریایی)

مشکل در بیدار شدن یا احساس خواب‌آلودگی

تحریک‌پذیری – به‌ویژه در نوزادان

در نوزادان: برجستگی نرم روی سر (فونتانل)، تغذیه ضعیف و گریه‌های غیرمعمول با صدای بلند

علل مننژیت

مننژیت باکتریایی

استرپتوکوکوس پنومونیه (مننژیت پنوموکوکی)

نیسریا مننژیتیدیس (مننژیت مننگوکوکی)

هموفیلوس آنفلوآنزا (مننژیت Hib)

لیستریا مونوسیتوژنز (در غذاهای آلوده یافت می‌شود)

مننژیت باکتریایی می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند و نیاز به درمان فوری دارد.

مننژیت ویروسی

اغلب توسط انتروویروس‌ها ایجاد می‌شود، اما ویروس‌های دیگر مانند هرپس سیمپلکس، اوریون و HIV نیز می‌توانند مننژیت ایجاد کنند. مننژیت ویروسی به‌طور کلی کم‌خطرتر از نوع باکتریایی است اما می‌تواند عوارضی ایجاد کند.

مننژیت قارچی

توسط قارچ‌هایی مانند کریپتوکوکوس، هیستوپلاسما یا کوکسیدیویدس ایجاد می‌شود. این نوع بیشتر در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف رخ می‌دهد.

مننژیت انگلی

توسط انگل‌ها ایجاد می‌شود، اما این نوع نادر است.

مننژیت غیرعفونی

مننژیت غیرعفونی ممکن است ناشی از سرطان، لوپوس، برخی داروها یا آسیب‌های سر باشد.

درمان مننژیت

مننژیت باکتریایی

آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌های وریدی (IV) درمان اصلی هستند. انتخاب آنتی‌بیوتیک به نوع باکتری ایجادکننده عفونت بستگی دارد.

کورتیکواستروئیدها: اغلب برای کاهش التهاب و جلوگیری از عوارض استفاده می‌شوند.

تشخیص و درمان سریع برای جلوگیری از عوارض شدید مانند آسیب مغزی، از دست دادن شنوایی یا مرگ ضروری است.

مننژیت ویروسی

معمولاً خود به خود بهبود می‌یابد و درمان حمایتی است. این شامل استراحت، مصرف مایعات و مسکن‌های بدون نسخه برای سردرد و تب می‌باشد.

در برخی موارد (مانند مننژیت ناشی از هرپس یا HIV)، داروهای ضدویروسی ممکن است لازم باشد.

مننژیت قارچی

با دوره‌های طولانی مصرف داروهای ضدقارچی مانند آمفوتریسین B یا فلوکونازول درمان می‌شود.

مننژیت انگلی

درمان متفاوت است و ممکن است شامل داروهای ضدانگلی و مراقبت حمایتی باشد.

مننژیت غیرعفونی

درمان بر روی علت اصلی متمرکز است، مانند قطع داروهای مشکل‌ساز یا درمان بیماری خودایمنی با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی.

پیشگیری از مننژیت

واکسیناسیون: واکسن‌هایی برای برخی از باکتری‌های عامل مننژیت، مانند واکسن‌های پنوموکوکی، مننگوکوکی و Hib وجود دارد.

رعایت بهداشت: شستن دست‌ها، پوشاندن دهان هنگام سرفه و جلوگیری از تماس نزدیک با افراد بیمار می‌تواند خطر مننژیت ویروسی را کاهش دهد.

سبک زندگی سالم: تقویت سیستم ایمنی از طریق سبک زندگی سالم می‌تواند خطر عفونت‌های منجر به مننژیت را کاهش دهد. مننژیت یک اورژانس پزشکی است و اگر به آن مشکوک شدید، نیاز به توجه فوری پزشکی دارد.

برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
ارسال نظر

خط سلامت
فیلم ها
  • خط سلامت: عشق و حسادت با هم مرتبط هستند زیرا یک هورمون مشترک در این دو احساس نقش دارد. عشق احساسی است که به هورمون…

گزارش ویژه
پادکست
اتاق درمان