چرا سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود؟ + تشخیص و درمان

نقص سیستم ایمنی، پاسخ ایمنی بدن به پاتوژن‌ها را تضعیف کرده و منجر به مستعد شدن فرد به عفونت‌های فرصت‌طلب می‌شود.

اختلالات نقص سیستم ایمنی : انواع، علل و درمان

به گزارش خط سلامت، اختلالات نقص سیستم ایمنی به دو دسته مادرزادی و اکتسابی تقسیم می‌شوند. اختلالات مادرزادی به شرایطی اطلاق می‌شود که فرد با آن‌ها متولد می‌شود، در حالی که اختلالات اکتسابی یا ثانویه به مشکلاتی اشاره دارد که در طول زندگی ایجاد می‌شوند. به‌طور کلی، موارد اختلالات اکتسابی بیشتر از اختلالات مادرزادی هستند.

اجزای سیستم ایمنی

سیستم ایمنی بدن شامل اندام‌هایی مانند طحال، لوزه‌ها، مغز استخوان و غدد لنفاوی است. این اندام‌ها مسئول پردازش و آزادسازی لنفوسیت‌ها، که نوعی گلبول سفید هستند، می‌باشند. لنفوسیت‌ها به دو دسته B و T تقسیم می‌شوند. سلول‌های B آنتی‌بادی‌های خاصی را برای مقابله با بیماری‌ها تولید می‌کنند، در حالی که سلول‌های T به از بین بردن سلول‌های خارجی یا غیرعادی کمک می‌کنند. آنتی‌ژن‌هایی که این سلول‌ها ممکن است با آن‌ها مبارزه کنند شامل باکتری‌ها، ویروس‌ها، سلول‌های سرطانی و انگل‌ها هستند. اختلالات نقص ایمنی می‌توانند توانایی بدن را در دفاع در برابر این آنتی‌ژن‌ها مختل کنند.

 سیستم ایمنی ضعیف چیست؟

سیستم ایمنی ضعیف به این معناست که بدن نمی‌تواند به‌خوبی با عفونت‌ها و ویروس‌ها مبارزه کند. این وضعیت معمولاً به دلیل بیماری‌های خاص، سوء تغذیه و برخی اختلالات ژنتیکی ایجاد می‌شود و ممکن است به‌طور موقت ناشی از داروهایی مانند داروهای ضد سرطان یا پرتودرمانی نیز باشد. همچنین، پیوند سلول‌های بنیادی یا اعضا می‌تواند به طور موقت سیستم ایمنی را تضعیف کند.

علائم اختلال نقص ایمنی

اختلالات نقص ایمنی می‌توانند علائم مختلفی داشته باشند که ممکن است مکرر یا مزمن باشند. افراد مبتلا معمولاً دچار عفونت‌های مکرر می‌شوند و ممکن است شرایطی مانند چشم صورتی، عفونت‌های سینوسی، برفک، سرماخوردگی، بیماری مزمن لثه، ذات الریه و عفونت‌های قارچی را تجربه کنند. همچنین، این افراد ممکن است دچار درد مزمن شکم و کاهش وزن شوند.

عوامل خطر

افرادی که سابقه خانوادگی اختلالات نقص ایمنی دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. هر عاملی که سیستم ایمنی را تضعیف کند، می‌تواند منجر به اختلال نقص ایمنی ثانویه شود. همچنین، افزایش سن می‌تواند به کاهش کارایی اندام‌های تولیدکننده گلبول‌های سفید منجر شود. کمبود پروتئین در رژیم غذایی و خواب ناکافی نیز می‌توانند سیستم ایمنی را تضعیف کنند. به علاوه، سرطان و داروهای شیمی درمانی نیز می‌توانند به کاهش ایمنی بدن منجر شوند.

تشخیص اختلالات نقص ایمنی

اگر پزشک مشکوک باشد که شما ممکن است اختلال نقص ایمنی داشته باشید، او ممکن است:

- از شما درباره سابقه پزشکی‌تان سؤال کند.

- یک معاینه فیزیکی انجام دهد.

- تعداد کلی گلبول‌های سفید خون را بررسی کند.

- تعداد سلول‌های T و سطح ایمونوگلوبولین را تعیین کند.

پزشک ممکن است آزمایش‌های پوستی برای بررسی ناهنجاری‌های سلول‌های T انجام دهد. در این آزمایش، پروتئین‌هایی از ترکیبات عفونی معمولی زیر پوست تزریق می‌شود و عدم واکنش در عرض ۲ روز می‌تواند نشانه‌ای از اختلال نقص ایمنی باشد. همچنین، بیوپسی از غدد لنفاوی یا مغز استخوان ممکن است برای تشخیص نوع اختلال انجام شود.

درمان اختلالات نقص ایمنی

درمان اختلالات نقص ایمنی معمولاً شامل:

- جلوگیری از عفونت‌ها

- درمان عفونت‌ها در صورت بروز

- تقویت سیستم ایمنی

آنتی‌بیوتیک‌ها و ایمونوگلوبولین درمانی از جمله داروهایی هستند که به‌طور معمول در درمان این اختلالات استفاده می‌شوند. همچنین، داروهای ضد ویروسی مانند اسلتامیویر و آسیکلوویر ممکن است برای درمان عفونت‌های ویروسی ناشی از اختلالات نقص ایمنی تجویز شوند. در صورت عدم تولید کافی لنفوسیت‌ها در مغز استخوان، پزشک ممکن است پیوند مغز استخوان را پیشنهاد کند.

 پیشگیری از اختلالات نقص ایمنی

اختلالات نقص ایمنی اولیه قابل مدیریت و درمان هستند، اما نمی‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد. با این حال، می‌توان خطر ابتلا به اختلالات ثانویه را از طریق انتخاب سبک زندگی سالم کاهش داد. یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی کافی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. خواب کافی نیز برای حفظ سیستم ایمنی سالم بسیار مهم است؛ زیرا کمبود خواب می‌تواند توانایی بدن را در مبارزه با عفونت‌ها کاهش دهد.

برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.

تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است