تنبلی تخمدان (PCOS) یک اختلال هورمونی پیچیده است که با عدم تخمکگذاری منظم و افزایش سطح آندروژن مشخص میشود. این در حالی است که کیست تخمدان یک ضایعه خوشخیم در تخمدان است که ممکن است بدون علامت باشد. اگرچه هر دو این شرایط در تخمدانها رخ میدهند، اما مکانیسمها، علائم و عوارض متفاوتی دارند.
به گزارش خط سلامت، دکتر کیانا صادقی متخصص زنان، زایمان و نازایی می گوید: تنبلی تخمدان و کیست تخمدان دو حالت متفاوت هستند، اما باید در نظر داشته باشید که تنبلی تخمدان به معنای عدم تولید هورمون های زنانه در تخمدانها است. این مشکل معمولاً در زنانی رخ میدهد که در سنین جوانی هنوز پریود نشدهاند، یا در سنین بالاتر به دلیل عوامل مختلفی از جمله: عوامل ژنتیک، استفاده از دارو های شیمیایی، بیماریهای خاص و یا آسیب به تخمدانها به وجود میآید. در مقابل؛ کیست تخمدان، کیست تخمدان یک توده مایع درون یا روی تخمدان است.
تنبلی تخمدان چیست؟
تنبلی تخمدان یکی از مشکلات شایع در زنان است که میتواند تأثیراتی بر روی سلامت جسمی و روانی آنها داشته باشد. به طور کلی؛ تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) یک بیماری مزمن در زنان است که با تولید بیش از حد هورمون های مردانه و تشکیل کیست در تخمدان ها همراه است.
این بیماری میتواند به علت عدم تولید تخمک، ناباروری در زنان را ایجاد کند. علاوه بر این، PCOS میتواند باعث شود که زنان به سرعت وزن بگیرند، پوستشان چرب شود و موهای زائد در بدن داشته باشند.
علائم تنبلی تخمدان
علائم تنبلی تخمدان شامل عدم تولید تخم در تخمدانها، ناراحتی و درد در ناحیه تخمدانها، عدم پریود یا پریود نامنظم، افزایش وزن، رشد موی زائد در بدن و صورت، افزایش مقاومت به انسولین و افزایش خطر ابتلا به دیابت، افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی و اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب است.
این بیماری معمولاً در زنان جوان و نوجوان رخ می دهد و می تواند منجر به علائم مختلف شود، از جمله:
- رشد موی زائد در نواحی غیر عادی بدن (مثلاً صورت، سینه، شکم)
- عدم تنظیم دورههای قاعدگی
- شکستگی پوست و آکنه
- نازایی
علت تنبلی تخمدان هنوز مشخص نیست، اما عوامل مختلفی مانند ژنتیک، مشکلات هورمونی و شیوع چاقی می توانند نقش داشته باشند.
تشخیص تنبلی تخمدان با بررسی علائم بالینی و آزمایشات خون مانند سطح هورمون های آندروژن و اینسولین قابل تأیید است. درمان تنبلی تخمدان شامل مصرف داروهای هورمونی و کاهش وزن است.
درمان تنبلی تخمدان
درمان تنبلی تخمدان شامل: تغییر سبک زندگی، مصرف داروها و در صورت نیاز، اقدامات جراحی است. برای تغییر سبک زندگی، باید به مصرف غذاهای سالم و کم چرب، ورزش منظم و کاهش استرس توجه کرد.
در صورت نیاز، پزشکی حاذق مانند؛ دکتر کیانا صادقی، ممکن است داروهای هورمونی مانند: پروژسترون و استروژن را به شما تجویز کند.
همچنین، در صورت عدم موفقیت در درمان با داروها، ممکن است پزشک شما به شما پیشنهاد جراحی بدهد.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان به معنای وجود یک توده مایع در تخمدان است که ممکن است خود به خود برطرف شود یا نیاز به درمان داشته باشد. این مشکل معمولاً در زنانی رخ میدهد که در سنین باروری هستند، اما در برخی موارد نیز در دوران قاعدگی و پس از یائسگی به وجود میآید.
علائم کیست تخمدان
علائم کیست تخمدان شامل درد و ناراحتی در ناحیه تخمدان، پریود نامنظم یا عدم پریود، رشد موی زائد در بدن و صورت، افزایش وزن، افزایش خطر ابتلا به دیابت و بروز بیماریهای قلبی و عروقی است. در صورت وجود هر یک از این علائم، باید به پزشک مراجعه کرد.
به طور خلاصه علائم این بیماری، عبارت است از:
- درد شدید در ناحیه تخمدان
- تورم در ناحیه تخمدان
- دشواری در ادرار کردن
- علائم شبه تنبلی تخمدان مانند عدم تنظیم دورههای قاعدگی و نازایی
علت ایجاد کیست تخمدان نیز مشخص نیست، اما برخی عوامل مانند: هورمون های تخمدان و ژنتیک می توانند نقش داشته باشند.
تشخیص کیست تخمدان و درمان آن
تشخیص کیست تخمدان با استفاده از سونوگرافی و آزمایشات خون مانند سطح هورمون های تخمدان و اینسولین قابل تأیید است. در صورتی که کیست بزرگ باشد و علائم شدیدی ایجاد کند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
درمان کیست تخمدان شامل: مصرف دارو ها و در صورت نیاز، اقدامات جراحی است. برای مصرف دارو ها، پزشک ممکن است دارو های ضد التهاب و هورمونی را به شما تجویز کند.
در صورت عدم موفقیت در درمان با داروها، ممکن است پزشک شما به شما پیشنهاد جراحی بدهد. در جراحی کیست تخمدان، توده مایع از داخل تخمدان خارج شده و تخمدان به حالت طبیعی خود باز میگردد.
جراحی
جراحی برای درمان کیست تخمدان ممکن است به چندین شکل انجام شود، از جمله:
- برداشتن کیست : در این روش، جراح کیست را از داخل تخمدان برداشته و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال میکند. این روش معمولاً برای کیستهای کوچک و غیرخطرناک استفاده میشود.
- برداشتن تخمدان: در صورتی که کیست بسیار بزرگ شده باشد و تخمدان را فشار داده باشد، جراح ممکن است تخمدان را برداشته و آن را به طور کامل یا بخشی برای بررسی به آزمایشگاه ارسال کند. این روش معمولاً برای کیستهای بزرگ و خطرناک استفاده میشود.
- جراحی لاپاروسکوپی: در این روش، جراح از طریق چند سوراخ کوچک در شکم به داخل شکم وارد میشود و با استفاده از ابزار لاپاروسکوپی، کیست را برداشته یا تخمدان را برای درمان دیگر بهبود میدهد. این روش معمولاً برای کیستهای کوچک تر و غیرخطرناک استفاده میشود.
- جراحی باز: در این روش، جراح از طریق یک برش در شکم به داخل شکم وارد میشود و کیست را برای بررسی به آزمایشگاه ارسال میکند. این روش معمولاً برای کیستهای بزرگ و خطرناک استفاده میشود.
در نهایت، باید توجه داشت جراحی فقط در صورتی که لازم باشد، به عنوان یک راه حل درمانی در نظر گرفته میشود. بسیاری از کیست های تخمدان به طور طبیعی بهبود مییابند و نیاز به درمان ندارند. به همین دلیل، باید با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راه حل برای درمان شما را تعیین کنید.
مهم ترین روش جلوگیری از ایجاد کیست تخمدان
برای جلوگیری از بروز کیست تخمدان، باید به سبک زندگی سالم توجه کرده و از مصرف مواد غذایی با چربی بالا و شیرینیهای قندی خودداری کرد. همچنین، ورزش منظم و کاهش استرس نیز میتواند به جلوگیری از بروز کیست تخمدان کمک کند. در ادامه به طور کامل به هریک از این موارد، خواهیم پرداخت.
پیروی از سبک زندگی سالم
پیری یکی از مراحل طبیعی زندگی است که با خودش تغییرات بسیاری در بدن انسان به همراه دارد. در این مرحله، بدن انسان به تدریج قابلیت هایش را از دست میدهد و برخی مشکلات سلامتی مانند: کیست تخمدان نیز برای افراد پیر شدیداً رخ میدهد.
با این حال، با داشتن یک سبک زندگی سالم، میتوانید به جلوگیری از ابتلا به کیست تخمدان در پیری کمک کنید.
سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، ورزش منظم، خواب کافی و کاهش استرس است. با توجه به اینکه چربی در بدن میتواند باعث افزایش هورمونهای زنانه شود، تغذیه مناسب و کاهش وزن بسیار مهم است. شما میتوانید با مصرف مواد غذایی سالم و کاهش مصرف مواد شیرین، چرب و نمک، وزن خود را کنترل کنید.
ورزش
ورزش نیز میتواند به شما در جلوگیری از کیست تخمدان کمک کند. ورزش منظم میتواند به کاهش استرس و افزایش سطح هورمونهای خوب در بدن کمک کند.
با این حال، برای افراد پیر، ورزش مناسب بسیار مهم است. شما میتوانید با مشاوره با پزشک خود، برنامه ورزشی مناسب خود را تعیین کنید.
خواب با کیفیت
خواب کافی نیز برای جلوگیری از کیست تخمدان بسیار مهم است. خواب کافی به بدن اجازه میدهد تا به طور طبیعی هورمونهای خود را تنظیم کند و استرس را کاهش دهد. به علاوه، با خواب کافی، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی نیز کاهش مییابد.
دروی از استرس
کاهش استرس نیز برای جلوگیری از کیست تخمدان بسیار مهم است. استرس میتواند باعث افزایش هورمونهای زنانه و افزایش خطر ابتلا به کیست تخمدان شود. شما میتوانید با مشاوره با پزشک خود، روشهای کاهش استرس را یاد بگیرید.
تفاوت تنبلی تخمدان و کیست تخمدان چیست؟
اما واقعا تفاوت تنبلی تخمدان و کیست تخمدان چیست؟
- علائم: علائم تنبلی تخمدان شامل: عدم تنظیم دورههای قاعدگی، نازایی، رشد موی زائد و آکنه هستند، در حالی که علائم کیست تخمدان شامل درد و تورم در ناحیه تخمدان، دشواری در ادرار کردن و علائم شبه تنبلی تخمدان هستند.
- علت: علت ایجاد تنبلی تخمدان مشخص نیست، اما برخی عوامل مانند: ژنتیک، مشکلات هورمونی و شیوع چاقی ممکن است نقش داشته باشند. در حالی که علت ایجاد کیست تخمدان نیز مشخص نیست، اما برخی عوامل مانند هورمون های تخمدان و ژنتیک ممکن است نقش داشته باشند.
- درمان: درمان تنبلی تخمدان شامل: مصرف داروهای هورمونی و کاهش وزن است، در حالی که در صورتی که کیست بزرگ باشد و علائم شدیدی ایجاد کند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
نتیجه گیری
تفاوت اصلی بین تنبلی تخمدان و کیست تخمدان در علائم و علت مشکل است. در حالی که تنبلی تخمدان به علت عدم تولید هورمونهای زنانه توسط تخمدانها رخ میدهد، کیست تخمدان به علت وجود یک توده مایع در تخمدان است.
علائم تنبلی تخمدان شامل: عدم تولید تخمک، پریود نامنظم یا عدم پریود، رشد موی زائد در بدن و صورت، افزایش وزن، کاهش اشتها، افسردگی و اضطراب است، در حالی که علائم کیست تخمدان شامل: درد و ناراحتی در ناحیه تخمدان، پریود نامنظم یا عدم پریود، رشد موی زائد در بدن و صورت، افزایش وزن، افزایش خطر ابتلا به دیابت و بروز بیماریهای قلبی و عروقی است.
بنابراین، تفاوت بین تنبلی تخمدان و کیست تخمدان به علت و علائم مشکلات؛ متفاوت است. در صورت وجود هر یک از این مشکلات، باید به پزشک معالج خود مراجعه کرده و درمان مناسب را با او مشاوره کنید.
منبع: سلامت نیوز
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است