تمیز کردن استرس ، به معنای تمیز کردن محیط به عنوان پاسخی به استرس است. ممکن است حتی از آن آگاه نباشیم، اما قطعاً زمانی را به یاد میآوریم که این کار را انجام دادهایم. تحقیقات نشان میدهد عمل فیزیکی تمیز کردن و نتیجه آن - خانه تمیزتر - به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند.
به گزارش خط سلامت احساس تسکینی که از تمیز کردن به دست میآید، به موضوع کنترل مربوط باشد. وقتی نمیتوانیم همه چیز در زندگی را کنترل کنیم، میتوانیم محیط خود را کنترل کنیم. این کار میتواند احساس خوبی به ما بدهد.
تمیز کردن استرس چیست؟
تمیز کردن استرس به عملی اطلاق میشود که افراد بهطور ناخودآگاه در واکنش به استرس یا اضطراب انجام میدهند. این نوع تمیز کردن معمولاً به عنوان یک مکانیسم مقابلهای برای کاهش استرس و نگرانیها استفاده میشود. زمانی که فرد تحت فشار یا اضطراب قرار دارد، ممکن است به جای مواجهه با مشکلات یا احساسات ناخوشایند، شروع به تمیز کردن محیط خود کند. این عمل ممکن است به شکل مرتب کردن خانه، پاک کردن گرد و غبار، شستن ظروف، یا حتی تمیز کردن بخشهایی از خانه که عموماً نادیده گرفته میشوند، مانند پشت یخچال یا زیر مبلمان باشد.
تمیز کردن استرس چگونه باعث کاهش استرس می شود؟
تمیز کردن استرس میتواند از چندین جنبه به کاهش استرس کمک کند:
حس کنترل
یکی از بزرگترین دلایلی که تمیز کردن میتواند استرس را کاهش دهد، ایجاد حس کنترل است. زمانی که افراد در زندگی خود احساس بیثباتی یا بیکسی میکنند، تمیز کردن محیط اطرافشان این امکان را به آنها میدهد که بر چیزی قابل کنترل تمرکز کنند. این امر میتواند به آنها احساس قدرت و کنترل بیشتری بدهد، حتی اگر نتوانند سایر جنبههای زندگی خود را تحت کنترل داشته باشند.
کاهش هورمونهای استرس
تمیز کردن میتواند باعث کاهش سطح هورمونهای استرس مانند کورتیزول شود. این امر به دلیل فعالیت بدنی مرتبط با تمیز کردن و همچنین بهدست آوردن نتیجه ملموس (خانه تمیز) است. حرکت فیزیکی باعث آزاد شدن آندورفینها، هورمونهای "خوشحالکننده" میشود که به کاهش استرس و بهبود وضعیت روحی کمک میکنند.
افزایش هورمونهای خوشحالی
علاوه بر کاهش هورمونهای استرس، تمیز کردن میتواند میزان هورمون دوپامین، که مرتبط با پاداش و خوشحالی است، را افزایش دهد. این هورمون به فرد احساس رضایت و خوشحالی میدهد، زیرا محیط تمیز میتواند به او حس موفقیت و پیشرفت بدهد.
تمرکز بر فعالیتی مشخص
هنگامی که تمرکز خود را روی یک کار ساده و مشخص مانند تمیز کردن یک سطح یا مرتب کردن اتاق میگذارید، مغز از نگرانیها و افکار منفی دور میشود. این عمل به مغز فرصتی میدهد تا بهطور موقت از اضطرابها و افکار منفی دور بماند و تنها به انجام یک کار ملموس و مشخص فکر کند.
ایجاد محیط آرامشبخش
محیط تمیز میتواند باعث آرامش روانی شود. یک خانه مرتب و پاک میتواند احساس آرامش و راحتی را به فرد منتقل کند و به کاهش استرسهای روزانه کمک کند. وقتی محیط خانه شما تمیز است، کمتر دچار احساس شلوغی و آشفتگی خواهید شد که میتواند به افزایش استرس منجر شود.
تقویت حس موفقیت
انجام تمیزکاری و دیدن نتایج آن میتواند احساس موفقیت و دستاورد ایجاد کند. این حس موفقیت باعث افزایش اعتماد به نفس میشود و به فرد کمک میکند تا احساس بهتری نسبت به خود و محیط خود داشته باشد.
در مجموع، تمیز کردن استرسی نهتنها باعث مرتبتر شدن خانه میشود، بلکه به عنوان یک ابزار مقابلهای مؤثر برای کاهش استرس و بهبود سلامت روانی عمل میکند.
چه افرادی از این مکانیسم بیشتر استفاده می کنند؟
افرادی که از تمیز کردن استرسی بیشتر بهرهبرداری میکنند معمولاً ویژگیهای خاصی دارند که تمایل به انجام این کار را بیشتر میکند. این افراد ممکن است شامل موارد زیر باشند:
افرادی که دچار اضطراب یا استرس زیاد هستند: افرادی که به طور معمول احساس اضطراب یا استرس زیادی دارند، تمایل دارند برای کاهش این احساسات به فعالیتهایی مانند تمیز کردن روی بیاورند. تمیز کردن به آنها کمک میکند تا بر چیزی قابل کنترل تمرکز کنند و احساس تسکین پیدا کنند. در این افراد، تمیز کردن میتواند به عنوان یک روش مقابلهای برای مقابله با اضطراب عمل کند.
افرادی که کنترل خود را در موقعیتهای بیثبات از دست میدهند: کسانی که در شرایط بیثبات یا پر از تغییر قرار دارند، مانند کسانی که شغل یا روابط خود را از دست دادهاند، ممکن است تمایل بیشتری به تمیز کردن داشته باشند تا محیط خود را تحت کنترل بیاورند. این افراد ممکن است در شرایطی که حس میکنند نمیتوانند سایر جنبههای زندگی خود را مدیریت کنند، تمیز کردن را راهی برای ایجاد احساس کنترل در زندگیشان ببینند.
افرادی با اختلالات وسواس فکری-عملی (OCD): افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی ممکن است به دلیل تمایل شدید به نظافت و نظم، تمیز کردن را به عنوان یک روش برای تسکین اضطرابهای خود انتخاب کنند. این افراد ممکن است به تمیز کردن و مرتب کردن بیش از حد خانه خود پرداخته و از آن به عنوان یک راه برای کاهش اضطراب استفاده کنند.
افرادی که به خودمراقبتی توجه دارند: افرادی که به خودمراقبتی اهمیت میدهند، ممکن است تمیز کردن را به عنوان یک فعالیت آرامشبخش و ذهنی برای تقویت احساس خوب نسبت به خود و محیطشان در نظر بگیرند. این افراد میخواهند با ایجاد یک محیط آرام و منظم، احساس راحتی و آرامش بیشتری پیدا کنند.
افرادی که نیاز به تمرکز و آرامش دارند: افرادی که به دنبال آرامش ذهنی و تمرکز هستند، میتوانند از تمیز کردن به عنوان یک فعالیت "ذهنی" استفاده کنند. تمرکز بر یک کار ساده و ملموس مانند تمیز کردن میتواند ذهن را از افکار منفی و استرسزا دور کند و احساس آرامش ایجاد کند.
در نهایت، تمیز کردن استرسی میتواند یک مکانیزم مفید برای کاهش استرس و اضطراب در بسیاری از افراد باشد، به ویژه کسانی که به دنبال احساس کنترل یا تسکین در شرایط استرسزا هستند.
چگونه تمیز کردن را قابل کنترلتر کنیم؟
برای جلوگیری از احساس استرس در هنگام تمیز کردن، چند نکته میتواند مفید باشد:
یک لیست تهیه کنید: ساختار و آشنایی باعث راحتی میشود. پیروی از یک الگو یا چک لیست کمک میکند که احساس نظم و آرامش بیشتری داشته باشید.
قدمهای کوچک بردارید: وقتی کارهایتان را به بخشهای کوچک تقسیم کنید، میتوانید احساس کنید که کارها را راحتتر پیش میبرید و از فشار زیاد جلوگیری میکنید.
روالهای روزانه بسازید: با انجام کارهای ساده مانند مرتب کردن تخت خود شروع کنید. این کار میتواند روز شما را به حرکت درآورد و باعث شود که احساس کنید به چیزی دست یافتهاید.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است