اختلال طیف اوتیسم (ASD) به دلیل طیف وسیعی از نشانهها و شدتهای مختلف آن، به نام "طیف" شناخته میشود.
به گزارش خط سلامت برخی از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است چالشهای زیادی در برخی زمینهها داشته باشند، در حالی که دیگران ممکن است ویژگیهای ظریفی داشته باشند و به طور نسبی عملکرد بهتری از خود نشان دهند.
ویژگیهای اصلی اختلال طیف اوتیسم (ASD)
مشکلات ارتباط اجتماعی و تعامل
مشکلات در ارتباط کلامی و غیرکلامی: بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم در درک یا استفاده از ارتباطات کلامی مشکل دارند، از جمله صحبت کردن، گوش دادن و تفسیر لحن صدا. آنها همچنین ممکن است در استفاده از ارتباطات غیرکلامی مانند تماس چشمی، حرکات بدن و بیان صورت مشکل داشته باشند.
چالشها در روابط اجتماعی: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است نتوانند به طور طبیعی در روابط اجتماعی شرکت کنند یا قوانین اجتماعی مانند نوبتگیری در مکالمات یا درک فضای شخصی را به خوبی درک کنند.
مشکلات در درک احساسات: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در شناسایی احساسات خود یا دیگران مشکل داشته باشند که این امر میتواند در ایجاد همدلی یا روابط دوسویه مشکل ایجاد کند.
رفتارهای تکراری و علایق محدود
حرکات یا اعمال تکراری: این میتواند شامل رفتارهایی مانند تکان دادن دستها، تاب خوردن، چرخیدن یا تکرار سخنان (اکولالیا) باشد. این رفتارهای تکراری معمولاً به عنوان تنظیم خود یا وسیلهای برای راحتی فرد عمل میکنند.
روالها و آیینهای ثابت: بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است از روالها و برنامههای مشخصی پیروی کنند و در صورت اختلال در این روالها دچار استرس شوند. این میتواند شامل شیوههای ثابت در انجام کارها یا ترجیح دادن محیطهای خاص باشد.
تمرکز شدید بر علایق خاص: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است علاقهای شدید به موضوعات خاص مانند قطارها، اعداد یا یک سرگرمی خاص داشته باشند و زمان زیادی را به این موضوعات اختصاص دهند.
حساسیتهای حسی
حساسیت یا کمحساسیت به ورودیهای حسی: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است واکنشهای غیرمعمول به تحریکات حسی نشان دهند. برای مثال، ممکن است نورهای روشن یا صداهای بلند برای آنها طاقتفرسا باشد یا ممکن است به درد یا تغییرات دما واکنشی نشان ندهند که این میتواند منجر به رفتارهایی مانند پوشاندن گوشها یا اجتناب از برخی بافتها شود.
اوتیسم به نام "طیف" شناخته میشود چون نشانهها و شدت آن در افراد مختلف بسیار متفاوت است. برخی افراد ممکن است نشانههای ملایمتری داشته باشند و به طور مستقل زندگی کنند، در حالی که دیگران ممکن است نیاز به حمایت بیشتری در طول زندگی خود داشته باشند.
شدت میتواند از افرادی که توانایی گفتاری ندارند و به کمک زیادی برای انجام فعالیتهای روزمره نیاز دارند، تا افرادی که به طور کلامی توانمند هستند و به طور نسبی مستقل زندگی میکنند، متفاوت باشد.
تشخیص اختلال طیف اوتیسم (ASD)
اوتیسم معمولاً قبل از سن 3 سالگی تشخیص داده میشود، اگرچه علایم ممکن است در دوران کودکی ابتدایی کمرنگ باشند. تشخیص زودهنگام برای دسترسی به مداخلات لازم و حمایتهای توسعهای بسیار مهم است.
هیچ آزمایش خون یا تصویربرداری پزشکی برای تشخیص اوتیسم وجود ندارد. تشخیص از طریق مشاهدات دقیق رفتارها و تاریخچه رشد فرد توسط متخصصان بهداشت (مانند پزشکان متخصص رشد، روانشناسان یا اعصابشناسان) انجام میشود.
ابزارهای خاصی مانند برنامه مشاهده تشخیص اوتیسم (ADOS) و مصاحبه تشخیصی اوتیسم (ADI-R) برای ارزیابی ارتباطات، رفتار و مهارتهای اجتماعی استفاده میشود.
علل و عوامل خطر اختلال طیف اوتیسم (ASD)
عوامل ژنتیکی
تحقیقات نشان میدهند که اوتیسم یک مؤلفه ژنتیکی دارد و برخی از ژنها نقش مهمی در توسعه و عملکرد مغز ایفا میکنند. سابقه خانوادگی میتواند احتمال بروز اوتیسم را افزایش دهد، اما هیچ ژن خاصی به تنهایی باعث این اختلال نمیشود.
عوامل محیطی
برخی عوامل محیطی، مانند قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی در دوران بارداری، مشکلات بهداشتی مادر یا پیچیدگیهای بارداری و زایمان، ممکن است به افزایش خطر ابتلا به اوتیسم کمک کنند، اما این عوامل هنوز بهطور کامل درک نشدهاند.
با وجود نگرانیهای گذشته، تحقیقات نشان دادهاند که هیچ ارتباط علمی میان واکسنها و اوتیسم وجود ندارد. این بحث از یک مطالعه جعلی منتشر شده در سال 1998 ناشی شد که اکنون رد شده است.
بیماری هایی که ممکن است همراه با اوتیسم بروز پیدا کنند
اوتیسم معمولاً با دیگر شرایط همزمان است، از جمله: > M.S: اختلالات هوشی: برخی از افراد مبتلا به اوتیسم دارای اختلالات هوشی هستند، در حالی که بسیاری از آنها هوش متوسط یا بالاتر از متوسط دارند.
اختلال کمتوجهی/فشار بیشازحد (ADHD): تعداد زیادی از افراد مبتلا به اوتیسم همچنین دارای ADHD هستند که با بیتوجهی، پرتحرکی و تکانشگری مشخص میشود.
اضطراب و افسردگی: به دلیل چالشها در محیطهای اجتماعی یا ناامیدی از مشکلات ارتباطی، افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است دچار اضطراب یا افسردگی شوند.
صرع: اختلالات تشنجی در افراد مبتلا به اوتیسم شایعتر از جمعیت عمومی است.
اوتیسم در مقایسه با دیگر اختلالات
مهم است که اوتیسم را از دیگر اختلالات که ممکن است علایم مشابهی داشته باشند، متمایز کنیم:
اختلال ارتباط اجتماعی: مانند اوتیسم ، این اختلال شامل مشکلات در ارتباطات اجتماعی است، اما بدون رفتارهای تکراری و محدود که معمولاً در اوتیسم مشاهده میشود.
اختلالات هوشی: در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم اختلالات هوشی دارند، این دو اختلال با هم برابر نیستند. اختلال هوشی با محدودیت در عملکرد شناختی مشخص میشود، در حالی که اوتیسم عمدتاً بر مهارتهای اجتماعی و ارتباطی تأثیر میگذارد.
اختلالات زبانی: برخی از افراد ممکن است در توسعه زبان مشکل داشته باشند، اما اوتیسم ندارند.
شیوع جنسیتی اختلال طیف اوتیسم (ASD)
اختلال طیف اوتیسم (ASD) به طور کلی در پسران بیشتر از دختران تشخیص داده میشود. طبق تحقیقات، نسبت پسران به دختران مبتلا به اوتیسم حدود ۴ به ۱ است، یعنی چهار برابر بیشتر احتمال دارد که پسران به اوتیسم مبتلا شوند. این تفاوت جنسیتی هنوز بهطور کامل درک نشده است، اما دلایل مختلفی برای آن مطرح شده است: > M.S: دلایل احتمالی تفاوت در شیوع اوتیسم بین پسران و دختران:
جنبههای بیولوژیکی و ژنتیکی: برخی تحقیقات نشان میدهند که ژنها یا هورمونها ممکن است به طور متفاوتی در پسران و دختران عمل کنند و این ممکن است باعث بروز اوتیسم در پسران بیشتر شود.
تشخیص متفاوت: گاهی اوقات دختران مبتلا به اوتیسم ممکن است علائم کمتری نشان دهند یا علائم آنها متفاوت از پسران باشد. دختران ممکن است به دلیل رفتارهای اجتماعی پیچیدهتر، قادر به تطبیق بیشتر با محیطهای اجتماعی باشند و به همین دلیل در برخی موارد دیرتر یا کمتر تشخیص داده شوند.
ویژگیهای اجتماعی: دختران ممکن است در تطبیق با رفتارهای اجتماعی و تعاملات اجتماعی مهارتهای بهتری داشته باشند، حتی اگر ویژگیهای اوتیسم را داشته باشند. این ممکن است منجر به تشخیص دیرتر یا حتی عدم تشخیص در برخی دختران شود.
تأثیر منفی اوتیسم در هر جنسیت
هرچند که اوتیسم بهطور معمول در پسران بیشتر دیده میشود، تأثیرات منفی آن میتواند در هر دو جنسیت، یعنی پسران و دختران، متفاوت باشد:
1. تأثیر در پسران:
چالشهای اجتماعی و ارتباطی: پسران مبتلا به اوتیسم اغلب در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی مشکل دارند. آنها ممکن است در درک نشانههای اجتماعی، مثل زبان بدن و لحن صدا، دچار مشکل شوند و این میتواند منجر به انزوا و مشکلاتی در ایجاد دوستیها و ارتباطات عاطفی شود.
رفتارهای تکراری و مشکلات رفتاری: در بسیاری از موارد، پسران مبتلا به اوتیسم تمایل بیشتری به انجام رفتارهای تکراری دارند (مانند تکان دادن دستها یا صحبت کردن بیوقفه در مورد یک موضوع خاص) که میتواند به طور منفی بر تعاملات اجتماعی آنها تأثیر بگذارد.
مشکلات در مدرسه: پسران مبتلا به اوتیسم معمولاً در تطبیق با محیط مدرسه و یادگیری مهارتهای اجتماعی با همکلاسیهایشان مشکل دارند. این موضوع میتواند به عدم موفقیت در تحصیل و عدم مشارکت در فعالیتهای گروهی منجر شود.
2. تأثیر در دختران:
تشخیص دیرهنگام: چون دختران مبتلا به اوتیسم اغلب مهارتهای اجتماعی بهتری از پسران دارند و ممکن است رفتارهای کمتری از خود نشان دهند، معمولاً تشخیص اوتیسم در آنها دیرتر انجام میشود. این تأخیر در تشخیص میتواند باعث شود که دختران فرصت دریافت مداخلات زودهنگام را از دست بدهند و مشکلات اجتماعی و رفتاری آنها در بزرگسالی بیشتر شود.
اضطراب و افسردگی: دختران مبتلا به اوتیسم به دلیل فشار اجتماعی برای تطبیق با انتظارات اجتماعی و تعاملات پیچیدهتری که از آنها خواسته میشود، بیشتر ممکن است دچار اضطراب و افسردگی شوند.
مسائل هویت و روابط: دختران مبتلا به اوتیسم ممکن است در ایجاد روابط عاطفی و دوستیها به چالش کشیده شوند، چرا که ممکن است نتوانند مانند همسالان خود ارتباطات اجتماعی برقرار کنند. این مسئله میتواند به احساس انزوا و مشکلات هویتی منجر شود.
تفاوتها در علائم اوتیسم در دختران و پسران
پسران بیشتر ممکن است نشانههای برجستهای از مشکلات رفتاری (مثل پرخاشگری، رفتارهای تکراری و آشکار) نشان دهند.
دختران ممکن است رفتارهای کمتر آشکار داشته باشند و مهارتهای اجتماعی بهتری از خود نشان دهند، اما مشکلات در تعاملات عاطفی و اجتماعی ممکن است در طول زمان به وضوح ظاهر شود.
رژیم غذایی و اختلال طیف اوتیسم (ASD)
در حال حاضر هیچگونه شواهد علمی وجود ندارد که نشان دهد مواد غذایی بهطور مستقیم میتوانند اختلال طیف اوتیسم (ASD) را درمان یا کاهش دهند. اوتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است که به عوامل ژنتیکی و محیطی مرتبط است و درمان آن نیاز به مداخلات تخصصی مانند درمانهای رفتاری، گفتار درمانی و کار درمانی دارد. اما برخی از مواد غذایی و رژیمهای خاص میتوانند به مدیریت علائم یا شرایط همراه با اوتیسم کمک کنند و کیفیت زندگی فرد مبتلا را بهبود بخشند.
مواد غذایی و رژیمهای خاص که ممکن است در برخی افراد مبتلا به اوتیسم مفید باشند:
رژیم فاقد گلوتن و کازئین (GFCF)
این رژیم که شامل حذف گلوتن (پروتئینی که در گندم، جو و سایر غلات است) و کازئین (پروتئینی که در محصولات لبنی یافت میشود) از رژیم غذایی میشود، در برخی تحقیقات نشان داده شده است که میتواند به کاهش برخی از علائم گوارشی و رفتاری در افراد مبتلا به اوتیسم کمک کند.
با این حال، شواهد علمی در مورد تأثیر این رژیم در کاهش علائم اوتیسم محدود است و نتایج تحقیقات متفاوت بودهاند. بنابراین، این رژیم باید تحت نظارت پزشک و متخصص تغذیه پیگیری شود.
رژیمهای غنی از اسیدهای چرب امگا-۳:
اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهیهای چرب مانند سالمون، تن، و ماهی مکرل و همچنین در دانههای کتان و گردو یافت میشوند، به دلیل نقش آنها در عملکرد مغز، در برخی از مطالعات به عنوان مکملی برای بهبود تواناییهای اجتماعی و رفتاری افراد مبتلا به اوتیسم معرفی شدهاند.
بعضی از تحقیقات نشان میدهند که مکملهای امگا-۳ میتوانند به بهبود تمرکز، اضطراب، و رفتارهای تکراری در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کنند.
ویتامینها و مواد معدنی:
ویتامین B6 و منیزیم: این دو ماده مغذی بهویژه در مورد مشکلات خواب و اضطراب در برخی از افراد مبتلا به اوتیسم تأثیرگذار شناخته شدهاند. تحقیقات نشان میدهند که ترکیب ویتامین B6 با منیزیم ممکن است به کاهش رفتارهای تحریکپذیر و بهبود خواب کمک کند.
ویتامین D: برخی از مطالعات نشان دادهاند که کمبود ویتامین D در کودکان مبتلا به اوتیسم رایج است و تأمین مقدار کافی از این ویتامین ممکن است به بهبود عملکرد اجتماعی و شناختی کمک کند.
آنتیاکسیدانها و مواد مغذی ضد التهابی:
برخی از مواد مغذی مانند ویتامین C، ویتامین E و سایر آنتیاکسیدانها ممکن است به کاهش التهاب در مغز و بهبود عملکرد عصبی کمک کنند. التهاب مغز ممکن است یکی از عواملی باشد که به بروز برخی از علائم اوتیسم کمک کند، اگرچه این رابطه هنوز بهطور کامل درک نشده است.
رژیمهای پر فیبر:
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم مشکلات گوارشی مانند یبوست یا اسهال دارند. مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل میتواند به بهبود عملکرد گوارشی کمک کند و علائم گوارشی را کاهش دهد.
ساختار مغز افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)
ساختار مغز در افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) ممکن است تفاوتهایی با افراد غیرمبتلا داشته باشد. این تفاوتها در ساختار مغز و نحوه فعالیتهای مغزی ممکن است بخشی از دلایل رفتارها و چالشهای موجود در اوتیسم باشند. تحقیقات علمی در این زمینه نشان میدهند که مغز افراد مبتلا به اوتیسم در چندین جنبه با مغز افراد غیرمبتلا متفاوت است. در ادامه به برخی از این تفاوتها پرداخته میشود:
1. اندازه مغز و رشد آن
حجم مغز: یکی از ویژگیهای رایج در افراد مبتلا به اوتیسم این است که مغز آنها ممکن است در مراحل اولیه رشد سریعتر از معمول بزرگ شود. تحقیقات نشان دادهاند که کودکان مبتلا به اوتیسم در اوایل زندگی ممکن است مغزشان سریعتر از حد معمول رشد کند، اما پس از آن رشد مغز به طور معمول یا کندتر از حد معمول ادامه مییابد.
حجم مغز در مناطق خاص
در برخی مطالعات، تفاوتهایی در اندازه نواحی خاص مغز مانند "آمیگدالا" (که با احساسات و پاسخهای اجتماعی مرتبط است) و "قشر پیشانی" (که با تصمیمگیری، برنامهریزی و کنترل رفتاری مرتبط است) مشاهده شده است. در بعضی از افراد مبتلا به اوتیسم ، آمیگدالا ممکن است بزرگتر از حد طبیعی باشد که ممکن است به توضیح رفتارهای تکراری و اضطرابهای بیشتر کمک کند.
اتصالات مغزی و نحوه ارتباطات
اختلال در ارتباطات بین نواحی مغز: افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است مشکلاتی در برقراری ارتباط بین نواحی مختلف مغز داشته باشند. این میتواند بر توانایی آنها در پردازش اطلاعات اجتماعی و ارتباطات تأثیر بگذارد. برای مثال، ممکن است در پردازش سیگنالهای اجتماعی از قبیل زبان بدن، صورتخوانی و لحن صدا دچار مشکل شوند.
اتصالات ضعیف یا زیاد در مناطق خاص
تحقیقات نشان دادهاند که در مغز افراد مبتلا به اوتیسم ، در برخی نواحی اتصالات مغزی ممکن است بیش از حد قوی یا ضعیف باشند. به عنوان مثال، در نواحی که مربوط به مهارتهای اجتماعی، تعاملات و پردازش احساسات است، اتصالات ممکن است ضعیفتر باشند، در حالی که در نواحی دیگر که به توجه و دقت متمرکز هستند، ممکن است اتصالات بیش از حد قوی باشند. این ممکن است به توضیح چالشها در تعاملات اجتماعی و رفتارهای تکراری کمک کند.
فعالیت مغزی و پردازش اطلاعات
پردازش اطلاعات اجتماعی: یکی از تفاوتهای کلیدی در مغز افراد مبتلا به اوتیسم نحوه پردازش اطلاعات اجتماعی است. نواحی مغزی مانند "قشر پیشجبههای" و "آمیگدالا" که به پردازش احساسات و تعاملات اجتماعی کمک میکنند، ممکن است به طور متفاوت یا کمتر فعال شوند. این میتواند به مشکلات در درک نشانههای اجتماعی، ایجاد ارتباطات و تعاملات مؤثر منجر شود.
فعالیتهای مغزی غیرطبیعی در پردازش محرکهای حسی
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم حساسیتهای حسی متفاوتی دارند. به عنوان مثال، ممکن است مغز آنها به تحریکات حسی مانند نور، صدا یا بافتها واکنشهای شدیدتری نشان دهد. این فعالیت مغزی غیرطبیعی میتواند به رفتارهایی مانند پرخاشگری، انزوا یا اضطراب در پاسخ به تحریکات محیطی منجر شود.
ناهنجاریهای مغزی خاص
آمیگدالا و نقص در پردازش احساسات: آمیگدالا که در پردازش احساسات و حافظه عاطفی نقش دارد، در افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است بهطور غیرعادی بزرگتر یا کوچکتر باشد. این میتواند به مشکلات در درک و پاسخ به احساسات خود یا دیگران منجر شود.
قشر پیش پیشانی: قشر پیش پیشانی که مسئول تصمیمگیری، برنامهریزی و کنترل رفتارها است، در افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است کمتر فعال باشد. این میتواند به مشکلات در کنترل رفتارهای تکانشی و تصمیمگیری منطقی منجر شود.
مناطق پردازش زبان: در مغز افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است نواحی مرتبط با زبان (مانند "منطقه بروکا" که مسئول تولید گفتار است) به طور متفاوتی فعال شوند. این میتواند به مشکلات در مهارتهای گفتاری و ارتباطی منجر شود.
پلاستیسیتی مغزی (انعطافپذیری مغز)
پلاستیسیتی و تغییرات مغزی: مغز انسان توانایی تغییر و سازگاری را به نام "پلاستیسیتی" دارد. این توانایی به مغز کمک میکند تا در پاسخ به تجربیات و یادگیریهای جدید تغییر کند. در افراد مبتلا به اوتیسم ، تحقیقات نشان دادهاند که ممکن است پلاستیسیتی مغز به گونهای متفاوت عمل کند، که ممکن است به تغییرات در رفتار و یادگیری آنها منجر شود.
نقش ژنتیک در ساختار مغز
عوامل ژنتیکی و ساختار مغز: شواهد نشان میدهند که ژنتیک نقش مهمی در شکلگیری و ساختار مغز افراد مبتلا به اوتیسم دارد. تغییرات ژنتیکی خاص ممکن است باعث ایجاد اختلالات در رشد مغز و اتصالات عصبی شوند که به رفتارهای خاص اوتیسم ی منجر میشوند.
تحقیقات روی ژنها: برخی از ژنها ممکن است با مشکلات در رشد و ساختار مغز مرتبط باشند. به طور خاص، تغییرات در ژنهایی که به رشد سلولهای عصبی و اتصال آنها به یکدیگر کمک میکنند، میتوانند تأثیرات منفی بر رشد مغزی و عملکردهای شناختی و اجتماعی بگذارند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است