دلیریوم به عنوان یک سندرم با گیجی ناگهانی شناخته میشود که معمولاً به دنبال شرایط پزشکی خاص ایجاد میشود، در حالی که روان پریشی بیشتر به اختلالات ذهنی عمیقتر و طولانیتر اشاره دارد.
به گزارش خط سلامت در این مطلب، علائم هر دو وضعیت، تفاوتهای کلیدی در تشخیص و راههای درمان آنها به طور مفصل بررسی خواهد شد.
دلیریوم چیست؟
دلیریوم یک سندرم است که با شروع ناگهانی گیجی و سردرگمی مشخص میشود که ممکن است چند ساعت یا چند روز طول بکشد. دلیریوم معمولاً به دلیل شرایط پزشکی مختلف، از جمله عفونتها (مانند عفونتهای دستگاه ادراری)، بیماریهای شناختی مانند زوال عقل یا برخی داروها ایجاد میشود.
علائم دلیریوم میتواند شامل مشکلات حافظه، خواب آلودگی، خستگی، سرگردانی، تغییر در بینایی یا شنوایی، گیجی و مشکل در تمرکز باشد. هذیان ممکن است بسته به نوع خود، علائم مختلفی داشته باشد.
انواع دلیریوم
دلیریوم خفیف: افراد مبتلا به این نوع دلیریوم ممکن است کاهش انرژی یا فعالیت را تجربه کنند. این نوع میتواند باعث ایجاد احساس سرگیجه یا بیقراری شود و برقراری ارتباط با دیگران را دشوارتر کند.
دلیریوم بیشفعال: این نوع با بیقراری، تغییرات سریع خلق و خو، هذیان و توهمات همراه است. افراد مبتلا به این نوع ممکن است بیش از حد حرکت کنند و ممکن است در برابر مراقبتهای پزشکی مقاوم باشند.
دلیریوم مختلط: افرادی که این نوع دلیریوم را تجربه میکنند، ممکن است ترکیبی از علائم بیشفعالی و کمفعالی داشته باشند و به سرعت بین این دو وضعیت جابجا شوند.
روان پریشی چیست؟
روان پریشی یک اختلال ذهنی است که بر توانایی فرد در درک واقعیت تأثیر میگذارد. این وضعیت ممکن است شامل توهمات، هذیانها، تغییرات در تفکر و رفتار و اختلالات خواب باشد. روان پریشی میتواند در اثر اختلالات روانی مختلفی مانند اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی، استرس زیاد، کمخوابی یا حتی مصرف مواد ایجاد شود. افراد مبتلا به روان پریشی ممکن است دچار توهمات حسی شوند که به اشتباه باعث باور به چیزهای غیرواقعی میشود.
علائم روان پریشی چیست؟
مشکل در تفکر واضح
گوشهگیری و انزوای اجتماعی
اختلالات خواب
پارانویا (بدبینی یا ترس غیرواقعی از تهدیدات)
تغییرات در خلق و خو
رفتار غیرمعمول و مشکل در صحبت کردن
افراد مبتلا به روان پریشی همچنین ممکن است دچار توهمات یا هذیانهایی شوند که به شدت با واقعیت تطابق ندارند.
دلیریوم در مقابل روان پریشی
دلیریوم و روان پریشی میتوانند علائم مشابهی مانند هذیان و توهمات داشته باشند، که تشخیص دقیق را دشوار میکند. با این حال، دلیریوم معمولاً یک وضعیت موقت است که به دلیل بیماریهای پزشکی ایجاد میشود، در حالی که روان پریشی میتواند ناشی از اختلالات روانی طولانیمدت باشد.
دلیریوم معمولاً به طور ناگهانی شروع میشود و میتواند با شرایطی مانند عفونت یا واکنش به داروها مرتبط باشد، در حالی که روان پریشی معمولاً از مدت زمان طولانیتری برخوردار است و ممکن است به صورت دورهای عود کند.
تشخیص دلیریوم و روان پریشی
تشخیص دقیق این دو وضعیت باید توسط یک متخصص سلامت روان یا پزشکی صورت گیرد. برای تمایز بین دلیریوم و روان پریشی، متخصصان معمولاً وضعیت عمومی فرد را ارزیابی میکنند، نحوه ارتباط فرد با محیط اطراف و سابقه پزشکی او را بررسی میکنند. دلیریوم معمولاً با سرگردانی و گیجی شدید آغاز میشود، در حالی که افراد مبتلا به روان پریشی معمولاً در هنگام تجربه توهمات از آنچه میبینند یا میشنوند مطمئن هستند.
درمان دلیریوم و روان پریشی
درمان این دو وضعیت بستگی به علت اصلی آنها دارد. درمان دلیریوم معمولاً با شناسایی و درمان علت پزشکی مانند عفونت یا واکنش به دارو انجام میشود. در مقابل، درمان روان پریشی معمولاً با ترکیبی از داروهای ضد روان پریشی و درمانهای رواندرمانی صورت میگیرد.
در مجموع، تفاوتهای قابل توجهی بین دلیریوم و روان پریشی وجود دارد. این تفاوتها، به ویژه در علائم و نحوه درمان، اهمیت زیادی در شناسایی و درمان این اختلالات دارند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است