رفتار منفعل - پرخاشگر ، اغلب با ابراز غیرمستقیم احساسات منفی همراه است و ممکن است به جای حل مشکلات، به تعارضات بیشتری منجر شود.
به گزارش خط سلامت این نوع رفتار از عوامل مختلفی مانند سبک‌های تربیتی، تجربیات گذشته و حتی ژنتیک تأثیر می‌گیرد. در این مقاله، با تعریف، نمونه‌ها و راهکارهای مدیریت رفتار منفعل-پرخاشگر آشنا می‌شوید تا بتوانید روابط سالم‌تر و تعاملات موثرتری داشته باشید.
تعریف رفتار منفعل-پرخاشگرانه
برخلاف رفتار پرخاشگرانه مستقیم که اغلب شامل بیان آشکار افکار و احساسات منفی است، رفتار منفعل-پرخاشگرانه به شیوه‌ای غیرمستقیم و ظریف عمل می‌کند. به گفته انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، پرخاشگری منفعل به صورت رفتاری ظاهر می‌شود که ممکن است بی‌ضرر یا خنثی به نظر برسد اما انگیزه‌ای ناخودآگاه و پرخاشگرانه را در خود جای داده است.
نمونه‌هایی از رفتارهای منفعل-پرخاشگر
این رفتار ممکن است به شکل‌های مختلف بروز کند. برای مثال:
کارمندی که از انجام وظیفه‌ای ناراضی است و عمداً آن را به کندی یا ناقص انجام می‌دهد.
فردی که با بهانه‌جویی، فراموش‌کاری عمدی، یا رفتارهای لجوجانه، نارضایتی خود را نشان می‌دهد.
اجتناب از رویارویی با مشکلات یا تاخیر در انجام کارها.
استفاده از طعنه، بهانه‌جویی‌های مکرر یا نگرش‌های بدبینانه.
نشانه‌های رفتار منفعل-پرخاشگر
رفتار منفعل-پرخاشگرانه اغلب از احساسات خصمانه یا کینه‌توزانه نشأت می‌گیرد. برخی از نشانه‌های رایج این رفتار عبارت‌اند از:
اجتناب از مشکلات و درگیری‌ها
انتقاد و سرزنش دیگران
برقراری ارتباط به شیوه‌ای طعنه‌آمیز یا اجتنابی
تکرار شکایات یا بهانه‌تراشی‌ها
اتخاذ نگرش‌های بدبینانه و غیرسازنده
دلایل رفتار منفعل-پرخاشگرانه
رفتار منفعل-پرخاشگرانه می‌تواند تحت تأثیر عوامل محیطی، ژنتیکی یا سبک‌های تربیتی قرار گیرد.
عوامل محیطی و سبک‌های تربیتی
افرادی که در محیط‌هایی رشد کرده‌اند که احساسات آن‌ها سرکوب شده یا امکان بیان آزادانه نداشته‌اند، ممکن است به این الگوی رفتاری روی بیاورند.
رفتار منفعل-پرخاشگرانه می‌تواند از والدینی الگوبرداری شود که خود چنین رفتاری داشته‌اند.
نقش ژنتیک
تحقیقات نشان می‌دهند که پرخاشگری منفعلانه تا حدی می‌تواند ژنتیکی باشد.
تاثیر رفتار منفعل-پرخاشگرانه بر سلامت روان
این نوع رفتار گاهی با شرایطی مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات شخصیتی همراه است. اگر چنین رفتارهایی به روابط یا سلامت روان شما آسیب می‌زند، کمک گرفتن از متخصصان سلامت روان می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
چگونه رفتار منفعل-پرخاشگرانه را مدیریت کنیم؟
اولین گام در مدیریت این رفتار، شناسایی و آگاهی از تأثیرات آن است. با این اقدامات می‌توانید تعاملات خود را بهبود ببخشید:
شناخت رفتار خود: با تأمل در واکنش‌های خود، سعی کنید بفهمید چه زمان‌هایی از این نوع رفتار استفاده می‌کنید.
ابراز مستقیم احساسات: به جای انجام رفتارهای غیرمستقیم، احساسات خود را به روشنی و بدون ترس بیان کنید.
تمرین قاطعیت: برقراری ارتباط قاطعانه و شفاف می‌تواند به کاهش سوءتفاهم‌ها کمک کند.
درمان و حمایت حرفه‌ای: یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما در شناسایی دلایل رفتار و یافتن روش‌های جایگزین کمک کند.
چگونه به دیگران در این زمینه کمک کنیم؟
اگر فردی در اطراف شما رفتار منفعل-پرخاشگرانه دارد:
از قضاوت یا اتهام زدن خودداری کنید و سعی کنید با آرامش و صراحت نگرانی‌های خود را بیان کنید.
از جملات مثبت و توصیفی استفاده کنید، مثلاً بگویید: احساس می‌کنم وقتی ناراحتی خود را نمی‌گویی، نمی‌توانم به درستی به تو کمک کنم.
رفتار منفعل-پرخاشگرانه می‌تواند روابط را پیچیده و ناسازگار کند، اما با درک این نوع رفتار و یافتن راه‌حل‌های مؤثر، می‌توان تعاملات سالم‌تر و معنادارتری ایجاد کرد. توجه به احساسات خود و دیگران و ایجاد ارتباطات قاطعانه، کلید حل این چالش رفتاری است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
