راه پله از نظر عملکردی و زیباشناختی همیشه بخشی جدایی‌ناپذیر از طراحی بوده و شکی نیست معماران همه جای دنیا، راه‌پله ساخته‌اند.
به گزارش خط سلامت، گذشته از این، راه‌پله هسته گردش داخلی خانه است. صرف‌نظر از آسانسورها و پله‌های برقی، معماران تمایل دارند پله‌های خلاقانه بسازند، چون هدف مهم نیست، مهم لذت بردن از مسیر رسیدن به هدف است.
۱. غذا‌های لبنی وِراگدِنهِل در هلند از معمار ماس و EeStairs
شرکت هلندی Maas Architecten برای طراحی دفتر مرکزی یک تولیدکننده لبنیات هلندی انتخاب شد که گواهینامه طراحی ساختمان BREEAM-NL پنج ستاره دریافت کرده است. در مرکز این دهلیز عظیم، یک پلکان بصری چشمگیر با طرح مارپیچ سفید قرار دارد. مواد و پرداختی به رنگ شفاف به آن جذبه و دوام بیشتری داده و بازتاب و مقاومت در برابر خراش به آن داده است.
۲. پلکان خودایستا در کاخ ایتاماراتی در مقر وزارت روابط خارجه برزیل از اسکار نیمایر
کاخ ایتاماراتی مقر وزارت روابط خارجه برزیل است و اسکار نیمایر فقید آن را طراحی کرده است. این پلکان مارپیچ زیبا و خودایستا از بتن مسلح ساخته شده و طبقات و باغ داخلی طراحی شده توسط نقاش منظره، روبرتو برل مارکس را به هم پیوند می‌دهد. این پلکان را شاهکار معماری معاصر می‌دانند.
۳. پلکان شناور در گالری هنری دادگاه واکر اُنتاریو از فرانک‌گری
دادگاه واکر اُنتاریو نخستین ساختمان فرانک گری در شهری است که در آن به دنیا آمده است. طرف جنوب ساختمان دو پلکان مارمانند یک‌سر معلق در دو طرف دارد. راه‌پله پنجره‌هایی در تمام طرف‌ها با نورگیر‌های بزرگ سقفی و نور قیفی در طبقه آخر دارد. کل فضا با یک جریان هماهنگ همسان شده است.
۴. پلکان فولادی تندیسی در موزه هنر‌های معاصر MAXXI در رم از زاها حدید
موزه همانطور که معمار گفته «نگهدارنده‌ی اشیاء نیست، بلکه جایی برای هنر است». پلکان فولادی تندیسی مسیر‌های همپوشان را به هم متصل میکند و بنابراین به کل موزه ظاهری تعاملی و پویا می‌دهد. رنگ مشکی متضاد پلکان معلق برای تجسم بخشیدن «بی‌ثباتی آشفته زندگی مدرن» به دیوار‌های سفید موزه طراحی شده است.
۵. پلکان مارپیچ در تالار شهر لندن از نورمن فاستر
نورمن فاستر معمار سال ۲۰۰۲ در کرانه جنوبی تیمز، یک پلکان مارپیچی پیچیده برای تالار شهر لندن طراحی کرد. کل سازه با پلکانی که ۵۰۰ متر تا طبقه آخر امتداد دارد قابل دسترسی است.
۶. مرکز خرید دانگدامون دیزاین از زاها حدید و سامو
DDP یا مرکز خرید دانگدامون دیزاین، نخستین پروژه عمومی در کره است که از BIM سه‌بعدی در ساخت خود استفاده میکند. کل پروژه برای تعریف تعاملات اجتماعی و روابط مکانی بهم مرتبط طراحی شده است. پله‌ها اکنون به دلیل شکل منحصر به فرد و زیبایی مینیمالی که دارند به مکانی مناسب برای توریست‌ها و اینستاگرام تبدیل شده‌اند.
۷. قطب نوآورانه فضایی آسیا از WOHA
یک مرکز فضایی آسیایی با مساحت ۴۰۰۰۰ فوت مربع، جدیدترین سازه‌ایست که به چشم‌انداز سنگاپور اضافه شده است. در طراحی معاصر ساختمان، پله‌ها، پل‌ها و دیوار‌های برداشته شده، مجموعه را به هم متصل می‌کنند. پلکان سیاه و سفید متضاد یکی از نقاط معروف عکاسی در این ساختمان است.
۸. مرکز پامپیدو از رنزو پیانو
مرکز معروف پامپیدو ساخته ریچارد راجرز و رنزو پیانو که به دلیل جاذبه‌های پشت و روی خود معروف است، توجه جهانی را در قلب پاریس به خود جلب کرده است. راه‌پله شش طبقه بیرونی، فضای شفافی را در داخل موزه بدون هیچ حرکت عمودی داخلی ایجاد کرده است. این راه‌پله با یک پله‌برقی مورب غول‌پیکر روی نما اجرا شده، بنابراین یک طرح پویا و همیشه در حال تغییر دارد.
۹. کاسا جی از فرانچسکو لیبریتزی
فرانچسکو لیبریتزی این پلکان را طراحی کرد که شامل سکو‌ها و جعبه‌های چوبی روی یک چارچوب فلزی می‌شود که دو طبقه کلبه یک ماهیگیر سیسیلی را به هم متصل میکند. این راه‌پله جعبه‌مانند با عناصر معاصر خود سبکی مینیمال دارد. این راه‌پله یکی از راه‌پله‌های مدرن با طراحی منحصر به فرد است.
۱۰. تالار عروسی ریبون از هیروشی ناکامورا
این تالار عروسی ژاپنی، دو راه‌پله مارپیچ در نمای بیرونی دارد که ساختاری به ارتفاع ۱۵.۴ متر را پوشش می‌دهند و در نقطه دیدبانی پشت‌بام بهم می‌رسند. این راه‌پله‌ها با روکشی از تخته‌های عمودی از چوب سفید رنگ‌شده با دستگیره‌هایی از جنس آلیاژ روی، جلوه آرامی از وحدت با مناظر دریای داخلی ستو دارند.
راه‌پله‌های مشهور و تأثیرات روانشناختی آنها
راه‌پله‌ها نه تنها از نظر معماری و مهندسی اهمیت دارند، بلکه از دیدگاه روانشناختی نیز تأثیرات قابل توجهی بر کاربران خود می‌گذارند. در اینجا به بررسی ده راه‌پله برتر دنیا که توسط مشهورترین معماران ساخته شده‌اند و تأثیرات روانشناختی آنها پرداخته‌ایم.
1. راه‌پله مارپیچ واتیکان (Giuseppe Momo, 1932):
تأثیر روانشناختی: این راه‌پله به دلیل طراحی مارپیچی خود حس بی‌نهایت بودن و تکرار را القا میکند. این حس می‌تواند آرامش‌بخش باشد و باعث کاهش استرس شود.
2. راه‌پله حلزونی در موزه گوگنهایم نیویورک (Frank Lloyd Wright, 1959):
تأثیر روانشناختی: طراحی باز و روان این راه‌پله باعث ایجاد حس حرکت و پیشرفت می‌شود. این طراحی می‌تواند خلاقیت و تفکر باز را تحریک کند.
3. راه‌پله در خانه ملکه آنا، لندن (John Nash, 1827):
تأثیر روانشناختی: استفاده از خطوط منحنی و فضای باز در این راه‌پله‌ها حس شکوه و عظمت را به کاربران القا میکند که می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد.
4. راه‌پله در خانه لو کوربوزیه، فرانسه (Le Corbusier, 1929):
تأثیر روانشناختی: طراحی مینیمالیستی و ساده این راه‌پله باعث ایجاد حس نظم و آرامش می‌شود که می‌تواند تمرکز و کارایی را افزایش دهد.
5. راه‌پله در خانه درو، کالیفرنیا (John Lautner, 1963):
تأثیر روانشناختی: استفاده از مواد طبیعی مانند چوب و سنگ در این راه‌پله باعث ارتباط بیشتر با طبیعت و ایجاد حس آرامش و توازن می‌شود.
6. راه‌پله در خانه سیتا، برزیل (Paulo Mendes da Rocha, 1966):
تأثیر روانشناختی: طراحی باز و متنوع این راه‌پله باعث تحریک حس کنجکاوی و ماجراجویی می‌شود که می‌تواند انگیزه و نشاط را افزایش دهد.
7. راه‌پله در خانه دوئت، هلند (Rem Koolhaas, 1998):
تأثیر روانشناختی: ترکیب خطوط شکسته و هندسه پیچیده در این راه‌پله حس دینامیک و انرژی را به کاربران منتقل میکند که می‌تواند به تحریک ذهنی و افزایش خلاقیت منجر شود.
8. راه‌پله در خانه ریچارد مایر، آمریکا (Richard Meier, 1984):
تأثیر روانشناختی: طراحی مدرن و استفاده از نور طبیعی در این راه‌پله حس شفافیت و باز بودن را القا میکند که می‌تواند به بهبود حالت روحی و افزایش انرژی کمک کند.
9. راه‌پله در خانه زاها حدید، عراق-انگلستان (Zaha Hadid, 2006):
تأثیر روانشناختی: استفاده از خطوط نرم و طراحی ارگانیک در این راه‌پله حس همگنی و همواری را القا میکند که می‌تواند به ایجاد حس آرامش و کاهش استرس کمک کند.
10. راه‌پله در خانه سانتیاگو کالاتراوا، اسپانیا (Santiago Calatrava, 1991):
تأثیر روانشناختی: طراحی شگفت‌انگیز و هندسه پیچیده این راه‌پله حس تحسین و شگفتی را به کاربران منتقل میکند که می‌تواند الهام‌بخش و انگیزه‌دهنده باشد.
جمع‌بندی
راه‌پله‌ها به عنوان یکی از عناصر مهم در معماری، نه تنها از نظر ساختاری بلکه از دیدگاه روانشناختی نیز اهمیت دارند. طراحی‌های خلاقانه و منحصر به فرد راه‌پله‌ها می‌توانند احساسات و حالات روانی مختلفی را در کاربران ایجاد کنند که تاثیرات بلندمدتی بر رفتار و حالت روحی آنها دارد. توجه به این نکات می‌تواند در طراحی فضاهای معماری به ایجاد محیط‌هایی که از نظر روانی مثبت و الهام‌بخش هستند کمک کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
