روان‌شناسان زرد همه‌جا هستند + فواید و مضرات روانشناسی زرد

تئوری‌های روانشناسی زرد مبتنی بر شواهد تجربی نیستند و به همین دلیل نمی‌توان اثربخشی آن را آزمایش کرد.

به گزارش خط سلامت هیچ مدرک تحقیقاتی معتبری در مورد اثربخشی آموزه های روانشناسی زرد وجود ندارد.

روانشناسان زرد 

روانشناسانی که به جای بررسی و آنالیز وضعیت توصیه‌ های کلی می‌ کنند و برای همه یک نسخه می ‌پیچند در این دسته قرار می‌ گیرند.

اگر راه‌ حلی کلیشه ‌ای که قرار است خیلی زود به نتیجه برسد پیش پای فرد گذاشته ‌شود، روانشناسی زرد است. توجه به مدارک و سوابق علمی روانشناس مسئله را برای افراد روشن ‌تر می کند. رعایت نکردن اصل رازداری، قضاوت و سرزنش مراجع، تکیه بر شهرت و محبوبیت به جای تکیه بر اصول علمی، معرفی یا نقل قول از روانشناسان مشهور عامه ‌پسند، رفتن در نقش تنها نجات ‌دهنده و دیکته کردن باوری خاص به مراجع از دیگر نشانه‌ های روانشناس زرد یا  یک روانشناس بد است.

فواید روانشناسی زرد

 روانشناسی زرد به افراد فرصتی می دهد تا ذهن و احساسات خود را کشف کنند.

تکنیک‌های خودیاری به طور بالقوه زندگی، روابط یا شغل افراد را بهبود می بخشند.

معایب روانشناسی زرد

در زیر برخی از مشکلات بالقوه روانشناسی زرد آورده شده است:

روانشناسی زرد گمراه‌کننده است.

روانشناسی زرد علمی نیست و گاهی اوقات مبتنی بر علم، ایده‌ ها یا نظریه‌ های قدیمی است.

روانشناسی زرد پر از ایراد است.

برخی از محتواهای روانشناسی زرد با ارزش‌ ها و باورهای خاص افراد همخوانی ندارد. به عنوان مثال، شخصی که به یک مذهب خاص تعلق دارد آموزه‌های ادیان دیگر را در روانشناسی زرد مورد نقد قرار می دهد.

روانشناسی زرد مبتنی بر سود است. روانشناسی زرد اغلب برای کسب سود، پر هیجان و ساده‌ می‌ شود. اگر روی روانشناسی زرد سرمایه‌ گذاری شود، افراد قربانی چیزی می شوند که به آن «علم بی‌ ارزش» یا شبه‌ علم می‌ گویند. به عبارت دیگر، کسانی که درمان‌ های مبتنی بر روانشناسی زرد را ترویج می‌ کنند، هرگز ایده‌های خود را در عرصه علمی آزمایش نکرده اند.

اثر دارونما

روانشناسی زرد شامل چیزی است که به عنوان «اثر دارونما» (Placebo effect) شناخته می‌ شود. اثر دارونما درمانی است که در واقع تأثیری ندارد. با این حال، درمان‌ شونده نتیجه مثبتی را تجربه می‌ کند، زیرا انتظار این اتفاق را دارد.

لیست کتاب‌ های روانشناسی زرد

سکوت اثر سوزان کین (Quiet: The Power of Introverts in a World That Can’t Stop Talking by Susan Cain)

قدرت تفکر بدون تفکر اثر مالکوم گلدول (Blink: The Power of Thinking Without Thinking by Malcolm Gladwell)

نقطه اوج: چگونه چیزهای کوچک می‌توانند تفاوت بزرگی ایجاد کنند اثر مالکوم گلدول (The Tipping Point: How Little Things Can Make a Big Difference by Malcolm Gladwell)

-تفکر، سریع و آهسته اثر دانیل کانمن (Thinking, Fast and Slow by Daniel Kahneman)

روانشناسی زرد و مثبت‌ اندیشی

تفکر مثبت، ایده و روشی است که نزدیک به یک قرن قدمت دارد و همواره از موضوعات جذاب روانشناسی بوده است. مثبت‌ اندیشی که در جایی به مثبت‌ اندیشی سمی (Toxic positivity) تبدیل می‌ شود یکی از شاخه‌ های روانشناسی زرد است. در یک تعریف کلی مثبت‌ اندیشی مدیریت هیجانی ناکار آمدی بدون پذیرش کامل احساسات منفی، به ویژه خشم و غم است.

مثبت‌ اندیشی سمی

مثبت‌ اندیشی سمی فشاری برای شاد بودن بدون توجه به شرایط است. فرد در این سیستم فکری باید معتقد باشد که باید از افکار منفی درباره‌ هر چیزی اجتناب کند. مثبت‌اندیشی به عنوان یک نگرش مفید تلقی می‌ شود، زیرا نشان‌ دهنده‌ خوش‌ بینی و سپاسگزاری است. ولی این نگرش از انتظاری غیر واقع‌ بینانه به داشتن یک زندگی همیشه شاد ناشی می‌ شود.

در واقعیت زندگی همیشه شاد نیست و این افراد چون فکر می‌ کنند باید باشد، احساس شرم یا گناه می‌ کنند. در این روانشناسی فقط باید به چیزهای خوب فکر کنند تا انرژی‌های مثبت به سمت آنها بیاید. درحالی‌ که افراد برای اینکه رشد کنند و خودشکوفا شوند، باید واقعیت‌ ها را بپذیرند.

روانشناسی زرد و قانون جذب

ایده‌ تخیلی قانون جذب (Law of attraction) یکی دیگر از باورهای پیروان روانشناسی زرد است. یکی از کتاب‌های قدیمی بر اساس این ایده کتاب معروف ناپلئون هیل (Napoleon Hill) با نام «بیندیشید و ثروتمند شوید» است و از آخرین کتاب‌ های پرفروش و مطرح این حوزه می‌توان به کتاب راز (The Secret) نوشته راندا برن (Rhonda Byrne) اشاره کرد.

این نگرش این باور را تبلیغ و القا می‌ کند که اگر افراد آنقدر عمیق و شدید هر روز به آنچه دوست دارند فکر کنند و تصویر سازی ذهنی انجام دهند، به آن دست می یابند. این باور بر اساس ایده‌ای است که انسان‌ ها و تفکرات شان از انرژی خالص ساخته شده‌ اند و انرژی‌ های مشابه را جذب می کنند و افراد از این طریق سلامتی، ثروت یا روابط شخصی خود را بهبود می بخشند.

قانون جذب مبتنی بر شواهد علمی و تجربی نیست و بیشتر در حوزه‌ سرگرمی است تا علم. کمترین ضرر القای این دیدگاه جدا شدن افراد از عمل حقیقی و واقعیت زندگی است.

تحقیقات پیشین

روان‌شناسان زرد همه‌جا هستند؛ همان‌ها که با جمله‌های انگیزشی و مثبت‌اندیشی سعی در اقناع و جذب مخاطب دارند.

در سال‌های اخیر حتی حضور این افراد در صداوسیما هم پررنگ بوده است؛ با این حال دریافت خدمات روان‌شناسی از افرادی که مدرک تحصیلی مرتبط ندارند، اصلا امکان‌پذیر نیست؛ حتی اگر این افراد در رسانه‌های جمعی نیز حضور داشته باشند.

حضور این افراد در صداوسیما نیز نشان‌دهنده صلاحیت آن‌ها نیست. این افراد به‌طور معمول بسیار هنرمندانه صحبت می‌کنند و تکنیک‌های قانع‌سازی را به‌خوبی بلدند و می‌توانند افراد را به‌خوبی تحت تأثیر قرار دهند؛ اما همه این‌ها نمی‌تواند دلیل بر صلاحیت آن‌ها باشد.

گسترش روان‌شناسی زرد می‌تواند پیامدهای زیادی را به‌همراه داشته باشد و پروسه درمان را طولانی‌تر و پیچیده‌تر کند. برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید. 

تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.