آیا تا کنون به فردی که علاوه بر رعایت حق تقدم در رانندگی، اجازه می دهد تا راننده عجول نوبتش را غصب کند و سریع تر به مقصدش برسد یا فردی که در صف پر ازدحام خرید، صف اتوبوس یا بانک نوبت اش را به دیگری می بخشد، همچنین افرادی که در بحرانی ترین لحظات زندگی شان به نجات هم نوع شان از درد و رنج هم فکر می کنند، با زبان روزه ، نان در سفره گرسنگان می گذارند و با پای برهنه برای کودکان کفش می دوزند .
به گزارش خط سلامت خدمت کردن به همنوع و چشم پوشی کردن از غریزه ها و امیال به خاطر دیگری ، به نوعی پاسخگویی به نیاز های فطری و انسانی افراد محسوب می شود ، در واقع همدلی و از خودگذشتگی ، تجربه ای است که شادی و آرامش را به ارمغان می آورد و از آنجا که به دست آوردن شادی و آرامش برای یک فرد سالم ، نیاز محسوب می شود ، بسیاری از افراد سعی می کنند با کمک به هم نوع ، بر دارایی های معنوی شان بیفزایند .
از منظر جامعه شناسی نیاز به پیوند جویی و مهر طلبی از جمله انگیزش هایی است که علاوه بر این که به رفتار انسان ها جهت می دهد از نظر جامعه پسندیده است و نیاز به همدل شدن و فداکاری و ایثار برای هم نوع ، به نوعی به رشد خود آرمانی کمک می کند روان شناسان معتقدند انسان به طور ذاتی، نیاز به فداکاری کردن و از خودگذشتگی دارد و در همه افراد همدلی کردن و از خودگذشتگی به طور فطری وجود دارد که برای باور شدن و شکوفا شدن آن نیاز به آموزش و تمرین وجود دارد .
گام هایی به سوی خود شکوفایی
از طرف دیگر شکوفایی و از خود گذشتگی مکمل یگدیگر هستند و به عقیده محققان حوزه رفتارشناسی انسان برای حرکت کردن به سمت خود شکوفایی و کمال گرایی باید همدلی و همدردی و از خود گذشتگی را تجربه کند و معنای زندگی را بفهمد ، به طوری که ویژگی افراد با حس همدلی بالا و فداکار ، احساس شادی و آزادی است و این افراد به سوی خود شکوفایی نزدیک می شوند .
همچنین از ویژگی های افراد خود شکوفا ، فداکار ودن و از خود گذشتگی است و این افراد به درجه ای از خود شکوفایی می رسند که از سوی دیگران وبه اجبار رفتاری را انجام نمی دهند و با اختیار برای کمک به دیگران تلاش می کنند . همدردی و از خود گذشتگی به معنای درک احساس و نیازهای دیگران و قدم برداشتن به سوی عزت نفس و افزایش عرض زندگی بوده و پیش شرطی برای رسیدن به خود شکوفایی است . افراد فداکار به طور ناخود آگاه و ذاتی برای کمک به بشریت تمایل دارند . کلید مقاومت در برابر تکانه های لجام گسیخته مانند خودخواهی و خشم ، خود کنترلی و خودداری را در دست داشته و به عقیده روان شناسسان در طولانی مدت منجر به روشن بینی و تفکر عمیق ، دست پیدا می کنند .
کودک از همان نخستین سال های تولد در محیط خانواده با مفاهیمی هچمون همبستگی اجتماعی و کناره گیری از خواسته های فردی به نفع دیگران آشنا شده و بسته به بستری که خانواده مهیا می کند ، فرهنگ همدلی و نوع دوستی جزیی از شخصیت او می شود . به عقیده رفتارشناسان و محققان علوم اجتماعی ، در خانواده هایی که به دلیل توجه نداشتن والدین نسبت به پرورش جمع گرایی در کودک ، خودخواهی و خودشیفتگی جای همبستگی و فداکاری را می گیرد ، نمی توان از فرزندان انتظار داشت تا نسبت به نیازها و احتیاجات دیگر اعضای خانواده و گروه همسالان نگران باشند .
از طرف دیگر مصرف گرایی و پر توقع بودن از خصوصیات کودکان و نوجوانانی است که در خانواده های فردگرا پرورش پیدا کرده و توجه به نیازهای فردی را هدف زندگی و کامروا شدن می دانند . در واقع ترویج فرهنگ فردگرایی در کوچکترین و مهم ترین کارگاه انسان سازی یعنی خانواده نه تنها به نفع فرد نخواهد بود بلکه با ترویج مصرف گرایی و قطع تدریجی پیوند عاطفی فرد با اجتماع ، فرهنگ فداکاری و از خودگذشتگی رنگ می بازد و جامعه بیمار می شود .
روانشناسان پرورش فرهنگ نوعدوستی با اعمال شیوه های صحیح تربیتی در محیط خانه ، بهترین روش برای ایجاد فضایی صمیمی در محیط خانواده و گروه های همسال می دانند و معتقدند صداقت زیر بنای رشد فرهنگ هایی همچون از خود گذشتگی و ایثار است در خانواده هایی که پنهان کاری و روابط مخفی و منفعت طلبانه حرف اول را می زند ، نمی توان انتظار داشت که فرزندان طعم نوع دوستی و از خود گذشتگی را بچشند و به نفع دیگری کنار بروند .
تاثیرات منفی فداکاری های افراطی
با این که ایثار و از خود گذشتگی از صفات برجسته و مثبت به شمار می رود و در پرورش و خود شکوفایی افراد نقش دارد ، اما نباید فراموش کرد، از خود گذشتگی های افراطی در محیط خانواده یا گروه های همسال و اجتماعی نشان دهنده یک رابطه معقول و سرشار از تعهد و مسوولیت نیست .
در واقع از خود گذشتگی های افراطی و فداکاری های بدون نتیجه هریک از اعضای خانواده می تواند باعث شود تا فرد به تدریج هویت و فردیت خود را از دست بدهد و این مسئله پایه های روابط زناشویی یا دوستانه را سست می کند . روان شناسان معتقدند در خانواده های سالم از خودگذشتگی و نوع دوستی یک راس مثلث دوام خانواده و خوشبختی را تشکیل می دهد، اما این به شرطی است که فاکتور همدلی و فداکاری در همه اعضای خانواده مشهود باشد در صورتی که شخصیت هریک از اعضای خانواده به ویژه مادر بر پایه فداکاری های افراطی و یک طرفه شکل گرفته باشد ، پس از مدتی فرد انرژی کافی را برای ابراز محبت را از دست میدهد .
تاثیر از خودگذشتگی در خانواده
یکی از شاخصه های روابط بادوام و موفق ، کمرنگ بودن تکانه هایی همچون خود پرستی ، خود خواهی و فرد گرایی است . در واقع افرادی که در خانواده های موفق و پایدار زندگی می کنند ، کمک به دیگران و در خدمت دیگران بودن را یکی از اهداف زندگی شان قرار می دهند و آگاهانه و داوطلبانه برای رفع نیازهای دیگران تلاش می کنند .
نیاز به محبت و عشق ورزیدن و مراقبت از دیگران در این افراد بیشتر دیده می شود و بدون پاداش و چشم داشت ، به احتیاجات و خواسته های دیگر اعضای خانواده یا دوستان پاسخ می دهند . از طرف دیگر ، از آنجا که لذت بردن از پاسخ گویی به نیازهای هم نوع ، احساس رضایت و کامیابی را در فرد به وجود می آورد ، این شادمانی در روابط ببین فردی تاثیر گذاشته و آرامش را به خانواده هدیه می دهند .
یک ضرب المثل معروف می گوید شما فرد ثروتمندی نیستید ، مگر این که مالک چیزی باشید که با پول نمی توان خرید . احساس رضایت مندی از کمک به دیگران ، هم از آن دسته دارایی هایی است که با هیچ ثروتی نمی توان آن را به دست آ ورد .تجربه نشان داده است ، افراد فداکار و نوع دوست ، شامانی حقیقی را در کم به دیگران و چشم پوشی کردن از خواسته های شان پیدا کرده اند و بهانه ای برای جشن گرفتن تولد رویاهای شان پیدا کرده اند . برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.
