عقب ماندگی معمولا به دلایل نقص های ژنتیکی و آسیب های دوران بارداری و زمان زایمان اتفاق می افتد.
به گزارش خط سلامت هوش پایین تر از حد متوسط یکی از شناخته شده ترین ابزارها برای سنجش میزان عقب ماندگی است. علاوه بر نمره هوش پایین، کودکان مبتلا به عقب ماندگی، معمولا به لحاظ ظاهر فیزیکی با سایر کودکان تفاوت دارند.
عقب ماندگی
عقب ماندگی در گذشته به عنوان نوعی جنون شناخته می شد؛ همچنین درمان افراد مبتلا به عقب ماندگی، شامل حبس کردن و به مرگ محکوم کردن می شد. به تدریج از قرن هجدهم نگرش نسبت به افراد مبتلا به عقب ماندگی تغییر کرد.
در قرن هجدهم، روان پزشک معروف فرانسوی، «فیلیپ پنیل»، طی اقدامی جنجالی و انسان دوستانه زنجیر را از دست و پای بیماران مبتلا به عقب ماندگی باز کرد و برخلاف دیگران با شفقت و همدلی با افراد مبتلا به عقب ماندگی رفتار کرد.
می توان گفت اولین دوره توجه به وضعیت سلامت روان افراد مبتلا به عقب ماندگی، انقلاب کبیر فرانسه بود؛ چراکه انقلاب صنعتی دولت ها را به تعلیم و تربیت کلیه افراد کشور موظف کرد. از این تاریخ به بعد مساله آموزش و پرورش کودکان استثنایی نیز مورد توجه واقع شد.
بالاخره در قرن بیستم، علت های مختلف مانند: اختلالات متابولیکی، نقص های کروموزومی، بیماری های مادر در دوران بارداری و عوارض زایمان و برخی علل دیگر، به عنوان عوامل پشت پرده عقب ماندگی کشف شد و راه برای پژوهش و درمان افراد مبتلا به عقب ماندگی هموار شد.
تاثیر جامعه بر افراد مبتلا به عقب ماندگی
طبق نظر کارشناسان هنوز برخی از افراد از روی ترحم و برخی نیز با تنفر و بیزاری به افراد مبتلا به عقب ماندگی( عقب ماندگی) می نگرند. اکثر افراد شناخت صحیحی از ویژگی های اختلال عقب ماندگی ندارند. افراد مبتلا به عقب ماندگی معمولا به عنوان یک انسان، در جامعه احساس امنیت اجتماعی و اقتصادی ندارند و فاقد یک زندگی مطلوب و معمولی هستند.
انواع عقب ماندگی
کودکان مبتلا به عقب ماندگی با توجه به بهره هوشی خود به چهار گروه عقب مانده های عمیق، شدید، متوسط و خفیف تقسیم می شوند که از این میان کودکان عقب مانده متوسط و خفیف با بهره هوشی (IQ) 40 تا 50 و 50 تا 70 قابلیت آموزش های اولیه را دارا بوده و نسبت به کودکان عقب مانده عمیق و شدید که تقریبا باید درآسایشگاه ها و مراکز ویژه معلولین نگهداری شوند، از وضعیت بهتری برخوردار بوده و خانواده ها می توانند با کمی تحمل و آموزش اصول نگهداری از کودکان عقب مانده، آنها را در محیط خانه و اجتماع نگهداری نمایند.
تربیت کودکان مبتلا به عقب ماندگی
نقش والدین در تربیت اجتماعی کودکان مبتلا به عقب ماندگی نباید نادیده گرفته شود. در حقیقت اولین گروهی که با این کودکان برخورد می کند والدین و افراد خانواده آنها هستند و در صورتی که آنها هم کودکان را طرد و مورد بی مهری و ناملایمات قرار دهند، کودک دیگر استعدادهای فطری خود را بروز نداده و عقب افتادگی خود را بغرنج تر می کند و البته این مورد در کودکان عقب مانده آموزش پذیر بیشتر صدق می کند.
سال های اول زندگی از مهم ترین مراحل رشد شخصیت کودک به شمار می رود. سپردن کودکان مبتلا به عقب ماندگی در مراکز درمانی باعث جدایی کامل عاطفی بین کودک و اعضای خانواده می شود. از طرفی نقش مادر و اعضای خانواده برای رشد شخصیت کودک (چه طبیعی و چه عقب مانده) بسیار مهم است.
رابطه کودک با مادر ابتدا یک نیاز فیزیولوژیک برای زنده ماندن است اما رفته رفته این رابطه به صورت یک ارتباط عاطفی در می آید و مادر از داشتن کودک احساس غرور و افتخار می کند و معمولا این احساس با پاسخ های کودک تقویت می شود. ولی چون کودکان مبتلا به عقب ماندگی پاسخی برای محبت های مادر ندارد، این رابطه عاطفی اختلال پیدا می کند.
توجه به کودک مبتلا به عقب ماندگی
کودکان مبتلا به عقب ماندگی در مقایسه با کودک عادی به مراقبت، نوازش و محبت بیشتری نیاز دارد و چون این کودکان نمی توانند رابطه صحیح عاطفی برقرار کنند، دچار بی توجهی و طردشدگی می شوند و قادر نیستند حتی از توانایی محدودی هم که دارند، استفاده کنند. به عبارت دیگر کودکان مبتلا به عقب ماندگی، استعدادهای فطری خود را حتی کمتر از آنچه هست، بروز می دهند و در نتیجه نتایج نامطلوب ناشی از عقب ماندگی شدت یافته و اختلالات شخصیتی بروز می کند.
کمک به کودک مبتلا به ناتوانی ذهنی
بزرگترین کمک به کودکان مبتلا به عقب ماندگی بالا بردن حس اعتماد به نفس آنهاست. زوجین با مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج، مهمترین گام را در جهت پیشگیری از تولد کودکان مبتلا به عقب ماندگی برمی دارند؛ زیرا به عقیده کارشناسان، مشاوره ژنتیکی نقش زیادی در پیشگیری از انواع معلولیت ها دارد. برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است.
