استرس در موقعیت های مختلف زندگی به سراغ افراد می آید و بهترین راه مقابله و مدیریت آن است.در زمان استرس بدن مقادیر بیشتری از مواد شیمیایی کورتیزول، اپی نفرین و نوراپی نفرین را تولید می کند که باعث افزایش فشار خون، افزایش آمادگی عضلات، تعریق، هوشیاری و افزایش ضربان قلب می شود.
به گزارش خط سلامت این استرس ها می‌تواند یک چالش یا تهدید واقعی ناشی از کار، روابط، فشارهای مالی و موقعیت‌های دیگر باشد. استرس می تواند یک انگیزه برای بقا باشد. مکانیسم جنگ یا گریز بدن به فرد می گوید چه زمانی و چگونه به خطر واکنش نشان دهد. به همین دلیل زمانی که فرد استرس زیادی دارد سلامت روحی و جسمی او در خطر قرار می گیرد.
استرس چیست؟
استرس دفاع طبیعی بدن در برابر خطرات است که باعث می شود بدن پر از هورمون هایی شود که فرد را برای فرار یا مقابله با خطر آماده می کند که از آن به عنوان مکانیسم جنگ یا گریز یاد می شود.
وقتی انسان ها با چالش یا تهدید استرس زا مواجه می شوند، تا حدی پاسخ فیزیکی داده می شود. بدن منابعی را فعال می کند که به افراد کمک می کند یا بمانند و با چالش مقابله کنند یا در سریع ترین زمان ممکن خود را به احساس امنیت نزدیک کنند.
عوامل محیطی استرس زا می تواند شامل صداها، رفتار پرخاشگرانه، سرعت زیاد اتومبیل، لحظات ترسناک در فیلم ها یا حتی بیرون رفتن در اولین قرار ملاقات باشد. همچنین احساس استرس همزمان با تعداد عوامل استرس زا افزایش می یابد.
اثرات فیزیکی
استرس برخی از عملکردهای طبیعی بدن از جمله سیستم گوارش و ایمنی را کند می کند، که بدن منابع خود را بر تنفس، جریان خون، هوشیاری و آماده سازی ماهیچه ها برای استفاده ناگهانی متمرکز می کند.
بدن در زمان استرس به روش های زیر تغییر می کند:
افزایش فشار خون و نبض
تنفس سرعت می گیرد
سیستم گوارش کند می شود
فعالیت ایمنی کاهش می یابد
عضلات منقبض تر می شوند
خواب به دلیل افزایش حالت هوشیاری کاهش می یابد.
تأثیر استرس بر سلامت فرد براساس نحوه برخورد با شرایط دشوار متفاوت است که بر سلامت فرد تاثیر مستقیم می گذارد. برخی از افراد در مقابل استرس بسیار قوی و برخی ضعیف عمل می کنند. همچنین گاهی فرد به دلیل نداشتن منابع کافی برای مقابله، واکنش شدیدتری در مقابل استرس نشان می دهد.
تجربیات از جمله بچه دار شدن، رفتن به تعطیلات، نقل مکان به خانه بهتر و ارتقاء شغلی، با اینکه مثبت به نظر می رسد، اما برای فرد استرس ایجاد می کند. دلیل این استرس یک تغییر قابل توجه، تلاش اضافی، مسئولیت های جدید که نیاز به سازگاری دارد، است.
تحقیقات نشان داده افرادی که استرس را به عنوان تأثیر منفی بر سلامت خود می دانند در معرض خطر بیشتری برای بیماری عروق کرونر قلب نسبت به افرادی که این دید را ندارند، هستند. با این وجود هوشیاری بیشتر نسبت به تاثیرات استرس به فرد کمک می کند استرس را به طور مؤثرتری مدیریت و با آن کنار بیاید.
سه نمونه از انواع عوامل استرس زا:
استرس معمولی
مانند مراقبت از کودک، تکالیف یا مسئولیت های مالی
تغییرات ناگهانی و مخرب مانند سوگ خانواده یا اطلاع از از دست دادن شغل
استرس تروماتیک
به دلیل آسیب شدید در نتیجه یک تصادف شدید، یک حمله، یک فاجعه زیست محیطی یا جنگ رخ می دهد.
استرس حاد
این نوع استرس کوتاه مدت و معمولاً شکل رایج استرس است. استرس حاد اغلب زمانی ایجاد می‌شود که افراد تحت فشارها و رویدادهایی که اخیراً رخ داده یا با چالش‌هایی که در آینده نزدیک با آن مواجه می‌شوند، قرار دارند. عوامل استرس زا حاد اغلب جدید و تمایل به راه حلی واضح و فوری است حتی با وجود چالش های سخت تر که مردم با آن مواجه هستند، راه های ممکن برای رهایی از این وضعیت وجود دارد. استرس حاد به اندازه استرس طولانی مدت و مزمن باعث آسیب نمی شود اثرات کوتاه مدت شامل سردرد تنشی و ناراحتی معده می شود. با این حال موارد مکرر استرس حاد در طول یک دوره طولانی مزمن و مضر است.
استرس مزمن
استرس مزمن در یک دوره طولانی ایجاد شده و مضرتر است. موقعیت هایی مانند: فقر مداوم، خانواده ناکارآمد یا ازدواج ناراضی، باعث استرس مزمن می شود. همچنین تجربه آسیب زا در اوایل زندگی و پیدا نکردن راه حلی برای اجتناب از استرس به استرس مزمن می انجامد.
استرس مزمن به دلیل ترشح هورمون های استرس بازگشت بدن را به سطح طبیعی فعالیت دشوار می کند، که باعث مشکلاتی در زمینه های زیر می شود:
قلبی عروقی
تنفسی
خواب
تولید مثل
استرس مداوم همچنین می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون و بیماری قلبی را افزایش دهد. افسردگی، اضطراب و سایر بیماری های سلامت روان مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) زمانی که استرس مزمن شود می تواند ایجاد شود.
استرس مزمن می تواند بدون توجه ادامه یابد، زیرا افراد به احساس آشفتگی و ناامیدی عادت می کنند و به بخشی از شخصیت افراد تبدیل می شود و بدون توجه به سناریوهایی که با آن مواجه می شوند، دائماً مستعد تأثیرات استرس هستند. افراد مبتلا به استرس مزمن به دلیل خطر شکست نهایی در معرض خطر خودکشی، اعمال خشونت آمیز، حمله قلبی یا سکته می باشند.
علل استرس
افراد به موقعیت های استرس زا واکنش متفاوتی نشان می دهند آنچه برای یک فرد استرس زا است ممکن است برای دیگری استرس زا نباشد و تقریباً هر رویدادی به طور بالقوه باعث استرس می شود برای برخی افراد، فقط فکر کردن به یک محرک یا چند محرک کوچکتر می تواند باعث استرس شود.
هیچ دلیل قابل شناسایی وجود ندارد که چرا یک فرد ممکن است در مواجهه با همان عامل استرس زا نسبت به دیگری احساس استرس کمتری داشته باشد شرایط سلامت روان مانند افسردگی یا ایجاد حس ناامیدی، بی عدالتی و اضطراب باعث می شود برخی افراد استرس را سخت تر از دیگران آن را تجربه کنند.همچنین تجربیات قبلی نیز بر نحوه واکنش فرد به عوامل استرس زا موثر است.
رویدادهای مهم زندگی که می توانند باعث استرس شوند عبارتند از:
مسائل شغلی یا بازنشستگی
کمبود وقت یا پول
سوگواری
مشکلات خانوادگی
بیماری
نقل مکان به خانه
روابط، ازدواج و طلاق
سقط جنین
ترافیک سنگین یا ترس از تصادف
ترس از جنایت یا مشکلات با همسایگان
بارداری و پدر و مادر شدن
سر و صدای زیاد، ازدحام بیش از حد و آلودگی
عدم اطمینان یا انتظار برای یک نتیجه مهم
برخی از افراد پس از یک رویداد آسیب زا مانند تصادف یا نوعی سوء استفاده، استرس مداوم را تجربه می کنند.
کسانی که در مشاغل استرس زا مانند ارتش یا خدمات اورژانسی کار می کنند، پس از یک حادثه بزرگ یک جلسه توجیهی خواهند داشت و خدمات بهداشت حرفه ای آنها را از نظر PTSD تحت نظر خواهند داشت.
علائم و عوارض
اثرات فیزیکی استرس شامل موارد زیر است:
تعریق
درد در پشت یا قفسه سینه
گرفتگی یا اسپاسم عضلانی
غش کردن
سردرد
انقباضات عصبی
احساس سوزن سوزن شدن
همچنین مطالعات نشان داده والدینی که استرس زیادی را تجربه می‌کنند، مانند مشکلات مالی یا مدیریت یک خانواده تک والدی، منجر به چاقی در فرزندان‌شان می شود.
واکنش های احساسی هنگام استرس می تواند شامل موارد زیر باشد:
عصبانیت
مشکلات تمرکز
خستگی
احساس ناامنی
فراموشی
تحریک پذیری
خوردن ناخن
بی قراری
غمگینی
رفتارهای مرتبط با استرس عبارتند از :
هوس غذا و خوردن بیش از حد یا کم
طغیان ناگهانی و عصبانیت
سوء مصرف مواد مخدر و الکل
مصرف بیشتر تنباکو
کناره گیری اجتماعی
گریه مکرر
مشکلات رابطه
اگر استرس مزمن شود، می تواند منجر به عوارض متعددی از جمله:
اضطراب
افسردگی
بیماری قلبی
فشار خون بالا
کاهش ایمنی در برابر بیماری ها
دردهای عضلانی
PTSD
مشکلات خواب
ناراحتی معده
اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی) و از دست دادن میل جنسی
تشخیص استرس
پزشکان معمولاً با پرسش در مورد علائم و رویدادهای زندگی و میزان تنش و ناراحتی که فرد تجربه می کند استرس را تشخیص می دهند. تشخیص استرس می تواند چالش برانگیز باشد زیرا به عوامل زیادی بستگی دارد پزشکان از پرسشنامه ها، اقدامات بیوشیمیایی و تکنیک های فیزیولوژیکی برای شناسایی استرس استفاده کرده اند. مستقیم ترین راه برای تشخیص استرس و تاثیرات آن بر فرد، مصاحبه حضوری است.
درمان استرس
درمان هایی که به فرد در آرامش کمک می کند عبارتند از رایحه درمانی و رفلکسولوژی.
داروها
پزشکان معمولاً داروهایی را برای مقابله با استرس تجویز نمی کنند، مگر اینکه در حال درمان یک بیماری زمینه ای مانند افسردگی یا اختلال اضطراب باشند. در چنین مواردی یک داروی ضد افسردگی تجویز می شود. با این حال این خطر وجود دارد که دارو فقط استرس را پنهان کند، نه اینکه به فرد کمک کند با آن مقابله کند. داروهای ضد افسردگی نیز می توانند اثرات نامطلوبی داشته باشند و برخی از عوارض استرس را مانند میل جنسی کم بدتر کنند.
توسعه راهبردهای مقابله ای قبل از اینکه استرس مزمن یا شدید شود می تواند به فرد کمک کند موقعیت های جدید را مدیریت و سلامت جسمی و روانی خود را حفظ کند. افرادی که در حال حاضر استرس شدیدی را تجربه می کنند باید برای درمان اقدام کنند.
مدیریت استرس
تغییر در سبک زندگی کمک می کند تا افراد احساسات ناشی از استرس را مدیریت یا از آنها جلوگیری کنند.
ورزش منظم به مدیریت استرس کمک می کند.
کاهش مصرف الکل، مواد مخدر و کافئین
تغذیه در استرس
یک رژیم غذایی سالم و متعادل حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات می تواند به حفظ سیستم ایمنی بدن در مواقع استرس کمک کند در مقابل یک رژیم غذایی نامناسب منجر به بیماری و استرس اضافی می شود.
مدیریت اولویت
صرف کمی زمان برای سازماندهی فهرست کارهای روزانه و تمرکز بر کارهای فوری به کاهش استرس کمک می کند.
زمان
افراد باید زمانی را برای سازماندهی برنامه های خود، استراحت و پیگیری علایق شان اختصاص دهند.
تنفس و آرامش
مدیتیشن، ماساژ و یوگا می تواند کمک کند تکنیک های تنفس و تمدد اعصاب می توانند ضربان قلب را کاهش داده و آرامش را تقویت کنند تنفس عمیق نیز موثر است.
صحبت کردن
به اشتراک گذاشتن احساسات و نگرانی‌ها با خانواده، دوستان و همکاران به فرد کمک می کند تا از احساس انزوا خلاص شود.
تصدیق علائم
یک فرد ممکن است در مورد مشکلی که باعث استرس می شود آنقدر مضطرب باشد که متوجه اثرات آن روی بدن خود نشود مهم است مراقب هر تغییری باشید.
اولین قدم برای اقدام توجه به علائم و نشانه ها است افرادی که استرس کاری به دلیل ساعات طولانی را تجربه می کنند، نیاز دارند یک قدم به عقب برگردند شیوه های کاری خود را مرور کنند یا با یک سرپرست در مورد یافتن راه هایی برای کاهش استرس که روی دوش آنهاست، صحبت کنند.
برخی از مردم با خواندن کتاب، پیاده روی، گوش دادن به موسیقی یا گذراندن وقت با یک دوست، پیوستن به یک گروه موسیقی یا باشگاه بدنسازی، به آرام شدن خود در زمان استرس کمک می کنند.
کسانی که اغلب احساس می‌کنند وقت یا انرژی برای سرگرمی‌ها ندارند، باید فعالیت‌های جدید لذت‌بخشی را امتحان کنند که احساس خوبی در آنها ایجاد کند. عضویت در یک گروه می تواند ابتلا به استرس را کاهش می دهد . افرادی که متوجه می شوند استرس زندگی روزمره آنها را تحت تاثیر قرار می دهد باید از متخصص و روانشناس بالینی کمک بگیرند.برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است .
