اختلال دلبستگی واکنشی معمولاً به دنبال سوءاستفاده، غفلت یا ناتوانی در ارتباط عاطفی با مراقب اتفاق میافتد و میتواند پیامدهای شدید روانی و اجتماعی برای فرد به همراه داشته باشد.
به گزارش خط سلامت این اختلال میتواند بر روابط اجتماعی ، عاطفی و رفتاری فرد تأثیر منفی بگذارد و در صورت عدم درمان، مشکلات شدیدی را در دوران بزرگسالی ایجاد کند. این اختلال میتواند باعث بروز اضطراب ، افسردگی و مشکلات رفتاری مانند تخریب اموال و بیتوجهی به روابط اجتماعی شود. در این مقاله، نحوه شناسایی علائم و بهترین روشهای درمان این اختلال را بررسی خواهیم کرد تا به افراد کمک شود تا به زندگی عاطفی سالمتری دست یابند.
اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) چیست؟
همانطور که در بالا ذکر شد، اختلال دلبستگی واکنشی زمانی رخ میدهد که یک پیوند عاطفی بین کودک و مراقب اصلی او شکل نگیرد. این وضعیت میتواند به دلیل عدم وجود یک دلبستگی عاطفی در دسترس، غفلت و سوءاستفاده (چه فیزیکی و چه احساسی) اتفاق بیفتد. این عوامل گاهی اوقات به عنوان مراقبت بیماریزا، بیتوجهی عمومی به نیازهای عاطفی اساسی کودک، که میتواند مانع رشد کودک شود و اختلالات شناختی و روانی اجتماعی شدید ایجاد کند، نامیده میشود.
در زیر چند سناریو که ممکن است باعث ایجاد اختلال دلبستگی واکنشی (اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) )، آورده شده است:
عدم تغذیه کودک یا شیرخوار، حتی پس از ابراز گرسنگی
بیتوجهی به گریه کودک
عدم تعامل (مانند صحبت و بازی) با نوزاد که منجر به تنهایی میشود
اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) میتواند در میان کودکان در سیستم مراقبت از خانواده شایعتر باشد، به خصوص اگر مجبور باشند مرتباً خانه را تغییر دهند. همچنین ممکن است در کودکان والدینی که دارای مشکلات سلامت روانی یا مشکلات مصرف مواد هستند نیز رخ دهد. در هر صورت، میتواند مانع بزرگی برای کودکان در ایجاد روابط سالم با مراقبین شود.
با وجود این، اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) غیرمعمول است و بیشتر کودکانی که غفلت را تجربه میکنند، به این بیماری مبتلا نمیشوند. بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، برای تشخیص اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) ، کودک باید حداقل 9 ماه داشته باشد و علائم باید تا سن 5 سالگی وجود داشته باشد.
علائم اختلال دلبستگی واکنشی
در هسته خود، اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) اختلالی است که عملکرد اجتماعی را مختل میکند، از جمله علائم دیگری که میتواند تا حد زیادی در توانایی کودک برای عملکرد آسان اختلال ایجاد کند. در مقایسه با افراد بدون این عارضه، افراد مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی تمایل به بروز نگرانیهای رفتاری و روانی اجتماعی بیشتری دارند که میتواند در دوران کودکی و بزرگسالی ظاهر شود. شامل موارد زیر است:
رفتارهای غذایی مشکلساز
تأخیر در رشد زبان و مهارتهای حرکتی
اضطراب و/یا افسردگی
خود نظارتی بیش از حد
بیثباتی عاطفی
عدم همدلی
مشکلات تمرکز و توجه
بیشفعالی
رفتارهای مخالف
رفتارهای ناسازگار مانند تخریب اموال، دروغگویی و دزدی
افکار خودکشی یا خودکشی
فردی که اختلال دلبستگی واکنشی را تجربه میکند ممکن است در ابراز محبت مشکل داشته باشد و با خشم خود چالشهایی را تجربه کند. آنها ممکن است از لمس شدن یا تماس چشمی خوششان نیاید و از رفتار منفی پشیمان نباشند.
علاوه بر این، اختلال دلبستگی واکنشی میتواند بهعنوان دو نوع فرعی ظاهر شود: مهار شده و مهار نشده.
اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) مهار شده را میتوان به عنوان بیشهوشیاری توصیف کرد. کودکان مبتلا به این نوع ممکن است بیش از حد معمول محتاط و مراقب باشند.
افراد مبتلا به نوع مهار نشده ممکن است آزادانه با غریبهها تعامل داشته باشند و نیاز به ماندن در نزدیکی امنیت مراقبین خود را نادیده بگیرند. این نوع رفتار را میتوان به عنوان دوستی بیرویّه نیز نامید.
برخی از این علائم اختلال دلبستگی واکنشی ممکن است فقط در سن 5 سالگی ظاهر شوند، اما علائم هشداردهندهای وجود دارد که گاهی در نوزادان مشاهده میشود. حتی اگر آنها نمیتوانند به طور منسجم صحبت کنند، نوزادان معمولاً نشانههای زیادی برای بیان احساس خود نشان میدهند. با این حال، یک نوزاد مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) ممکن است:
لبخند نزند
از تماس چشمی خودداری کند
رد کردن برداشته شدن
مرتب گریه کند
نخواهد با اسباببازی یا بازی بازی کند
در صورت عدم درمان، علائم اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) میتواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد. آنها میتوانند پیامدها و عواقب جدی داشته باشند.
اختلال دلبستگی واکنشی در بزرگسالان
برخی از علائم ذکر شده در بالا میتواند در اختلال دلبستگی واکنشی در بزرگسالان وجود داشته باشد و بر روابط بین فردی تأثیر بگذارد. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) در دوران کودکی با اختلالات شخصیتی مختلف، مانند اختلال شخصیت مرزی، در آینده مرتبط است. علائم اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بزرگسالان مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) که در سازگاری با موقعیتهای اجتماعی و ایجاد ارتباطات ایمن مشکل دارند نیز ممکن است در ایجاد روابط با چالشهایی روبرو شوند. این میتواند شامل روابط اجتماعی با دوستان یا همکاران و همچنین روابط صمیمی باشد.
عوامل خطر اختلال دلبستگی واکنشی
فراتر از چالشهای رابطهای، اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) در بزرگسالان میتواند منجر به رفتارهای مجرمانه مانند خرابکاری، آتشسوزی، قتل، و ظلم به حیوانات شود. در بدترین موارد، فرد ممکن است از رفتار مجرمانه خود پشیمان نباشد و ممکن است چنین اعمالی را تکرار کند.
انزوای اجتماعی و احساس ناامیدی نیز میتواند منجر به مشکلات مصرف مواد و سایر اعتیادها مانند قمار یا اعتیاد به رابطه جنسی شود.
آیا اختلال دلبستگی واکنشی با اختلال طیف اوتیسم مرتبط است؟
در حالی که اختلال دلبستگی واکنشی (اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) ) و اختلال طیف اوتیسم (ASD) شرایط متمایزی هستند که ممکن است بر رفتار یک بزرگسال یا کودک تأثیر بگذارند، ممکن است بین آنها همپوشانی و وقوع همزمان وجود داشته باشد.
برخی از کودکان مبتلا به ASD ممکن است به دلیل چالش در تعامل اجتماعی و رفتارهای دلبستگی، علائمی شبیه اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) را نشان دهند. با این حال، ارزیابی دقیق علائم هر فرد با یک ارزیابی جامع روانپزشکی توسط روانپزشک کودک برای ارائه تشخیص دقیق و راهبردهای مداخله مناسب بسیار مهم است.
بیماریهای روانی همزمان با دلبستگی واکنشی (RAD)
سایر بیماریهای روانی بالقوهای که در کنار اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) دیده میشوند عبارتند از اختلال نافرمانی مقابلهای، افسردگی، اختلالات اضطرابی و اختلال سلوک. این اتفاقات همزمان اغلب از تعامل بین اختلالات دلبستگی اولیه و استرسهای روانی-اجتماعی مداوم ناشی میشود.
هر بیماری معیارهای تشخیصی و مشکلات رفتاری بالقوه خود را دارد. یافتن یک متخصص ماهر برای تشخیص اختلال دلبستگی واکنشی بر اساس علائم تروما مهم است.
این متخصصان به تعامل با کودکان خردسال که مبتلا به بیماریهایی مانند اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) ، ASD، افسردگی و سایر نگرانیهای مربوط به سلامت روان هستند، عادت دارند. آنها همچنین ممکن است بتوانند منابع ارزشمندی برای درمان درمان در بزرگسالان مبتلا به این بیماریها فراهم کنند.
درمان اختلال دلبستگی واکنشی
درمان اختلال دلبستگی واکنشی نیازمند رویکرد چندجانبه است. این درمانها معمولاً شامل درمان رواندرمانی به همراه دارودرمانی برای مدیریت علائم همراه با اختلال دلبستگی میشوند.
درمان روانکاوی و رفتار درمانی
درمان شناختی-رفتاری (CBT) میتواند به فرد کمک کند تا الگوهای فکری منفی را شناسایی و تغییر دهد. درمانهای مبتنی بر دلبستگی نیز برای کمک به کودک برای ایجاد روابط ایمن و سالم با مراقبین استفاده میشود.
آموزش والدین و حمایتهای خانوادگی
والدین با آموزشهای مناسب میتوانند به بهبود ارتباطات عاطفی با کودک خود کمک کنند. تعامل با روانشناس یا درمانگر برای بهبود روابط والد-کودک مفید است.
درمان دارویی
داروها معمولاً برای کنترل اضطراب، افسردگی، یا اختلالات خواب استفاده میشوند. این داروها به کنترل علائم کمک میکنند، اما به طور مستقیم اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) را درمان نمیکنند.
مداخله زودهنگام
مداخلات زودهنگام میتوانند به درمان اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) کمک کنند و پیشرفت کودک را تسریع نمایند. درمانهای زودهنگام در جلوگیری از توسعه مشکلات رفتاری موثر هستند.
نتیجهگیری
درمان اختلال دلبستگی واکنشی نیازمند صبر، پشتیبانی و همکاری گسترده بین کودک، خانواده و متخصصان بهداشت روان است. با استفاده از رویکردهای مختلف درمانی، میتوان به فرد مبتلا به اختلال دلبستگی واکنشی (RAD) کمک کرد تا روابط سالمتری با دیگران برقرار کند و مشکلات عاطفی و رفتاری خود را مدیریت کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است