این واکسن برخلاف شایعات ویروس ضعیف شده را تزریق نمی کند بلکه بخشی از ژنوم آن را برای تحریک ایمنی بکار می برد. این یک واکسن mRNA شامل snippet کوچکی از ژنوم ویروس است. تا بحال بجز فایزر کسی از mRNA استفاده نکرده است و دو واکسن آمریکایی دیگر Novavax و Sanofi-GSK از پروتئین سطح جداری ویروس استفاده می کنند. کمپانی های AstraZeneca یا همان واکسن آکسفورد و Johnson & Johnson نیز از ژنوم ویروس استفاده می کنند ولی از ویروس سرماخوردگی بعنوان vector حامل ژنوم کرونا استفاده کرده‌اند.
واکسن mRNA
از این نوع واکسن بعنوان واکسن آینده تعبیر می شود چون تکنولوژی کاملا نوینی دارد که کمی قبل از این پاندمی ابداع شده بود
این تکنولوژی مبتنی بر ذرات ریز RNA پیامبر از ژنوم کروناویروس جدید است. این mRNA حاوی دستور ساخت پروتئین Spike یعنی همان پروتئین جداریست که ویروس برای ورود به سلول استفاده می کند. در انسان بطور طبیعی پس از ورود ویروس کرونا، آنتی‌بادی برعلیه این پروتئین ساخته می شود بنابراین واکسن حاوی mRNA که داخل مولکول Lipid قرار گرفته در بدن آنتی بادی پیشگیرانه می سازد.
واکسن های مبتنی بر ژنوم برتری هایی دارند. اول اینکه بر خلاف واکسن های وابسته به vector (حمال ویروسی) و با واکسن های مبتنی بر پروتئین جداری مستقیما Killer T cell را در سیستم ایمنی تحریک می کنند که این امر کرونا ویروس را بدواً از تکثیر باز می دارد. دوم اینکه واکسن های mRNA در لوله‌ها و ظروف آزمایشگاهی تولید می شوند و نه در محیط کشت های سلولی، لذا به سرعت قابل تولید هستند.
نقطه ضعف واکسن های mRNA در این است که بدن به سرعت آنها را تخریب می کند و واکسن نیاز به تزریق متعددBooster دارد. فایزر دو تزریق با فاصله ۳ هفته را پیشنهاد می دهد. ضمنا واکسن فایزر باید در دمای منفی ۹۴ درجه فارنهایت (70C-) نگهداری شود و مراکز واکسیناسیون باید فریزرهای پیشرفته داشته باشند، در حالی که واکسن کمپانی مدرنا نیاز به فریزر منهای ۴ درجه فارنهایت (20C-) دارد.
واکسن های سنتی مبتنی بر پروتئین
این واکسن ها از دهه ۸۰ میلادی با کار بروی واکسن هپاتیت شروع شدند. کمپانی های Novavax و Sanofi-GSK واکسن بر علیه پروتیین S کرونا را در سلول حشرات کشت می دهند. سپس واکسن تخلیص و آماده تزریق می شود. هر دو واکسن برای تقویت تحریک ایمنی نیازمند مواد شیمیایی کمکی در ساختار خود هستند. اما در یخچال های عادی قابل نگهداری‌اند. این تکنولوژی مطمئن ولی کند است. این دو کمپانی در دسامبر ۲۰۲۰ فاز سوم کلینیکال ترایال را تکمیل می کنند و عقب تر از فایزر هستند.
واکسن های وابسته به Vector
بجای تزریق مستقیم پروتئین S، این واکسن از یک ویروس کمتر بی ضرر است همانند آدنوویروس سرماخوردگی بعنوان حمال استفاده می کند. ژن پروتئین S را روی آدنوویروس سوار کرده و تزریق می کنند. البته آدنوویروس پیش از تزریق از کار انداخته می شود تا در بدن تکثیر نشود و فقط آنتی‌بادی علیه پروتئین Spike ساخته میشود.
این تکنولوژی ایمنی قوی را بدون استفاده از مواد شیمایی جانبی ایجاد می کند، بشرطی که دوز آن زیاد و کافی باشد ولی نه آنقدر که بدن عکس‌العمل ایمنی بیش ازحد نشان دهد. البته اگر بدن قبلا با آدنوویروس بکار رفته برخورد داشته ممکن است بلافاصله واکسن را از کار بیاندازد، لذا واکسن آکسفورد از آدنوویروس نوعی شامپانزه استفاده نموده است. واکسن آکسفورد دو دوز با فاصله ۴ هفته لازم دارد ولی جانسون & جانسون فعلا یک دوز پیشنهاد می کند. اصولا دوز دوم به دلیل برخورد بدن با آدنوویروس در دوز اول ممکن است بلافاصله توسط سیستم ایمنی در دوز دوم خنثی شود.
در مجموع واکسن باید بیش از ۵۰٪ تاثیرگذاری داشته باشد تا مجوز FDA بگیرد واحتمالا با ۷۵٪ اثر بتوان زنجیره انتقال را بشکند.
نتیجه می گیریم که به کمک و اکسن و رعایت نکات بهداشتی می توان پاندمی را بزودی مغلوب کرد ولی در عین حال تجربه نشان داده که تبلیغات شرکت های دارویی نیز متاسفانه آلوده به سودجویی است. از جمله شرکت ۱۵۰ ساله Pfeizer که تولید کننده داروهای معروفی چون Advil, Viagra, Xanax, Zoloft است سابقه محکومیت های متعددی دارد که آن را رکوردار تخلفات دارویی نموده و فقط در سال ۲۰۰۹ مجبور به پرداخت غرامت ۲/۳ بیلیون دلاری شده است.
بنابرین کماکان رعایت نکات بهداشتی در صدر اقدامات پیشگیرانه است. برای ورود به صفحه ی اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع بلامانع است.
