رانندگی عملی است که با وجود تسلط فنی، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. تحقیقات روانشناسی ترافیک طی دهه‌ها نشان داده‌اند که رانندگی ضعیف بیشتر ناشی از چالش‌های شناختی و عاطفی است تا بی‌احتیاطی صرف. حتی رانندگان ماهر نیز ممکن است به دلیل کاهش آگاهی اجتماعی، تعصبات شهودی و محدودیت‌های شناختی در شرایط مختلف با خطراتی مواجه شوند.
به گزارش خط سلامت مدیریت صحیح عوامل روانی و محیطی می‌تواند به میزان چشمگیری از بروز حوادث جلوگیری کند.
تأثیر عوامل شناختی بر رانندگی
عوامل شناختی مانند عصبانیت، حواس‌پرتی و استرس می‌توانند توانایی تصمیم‌گیری صحیح در لحظه‌های بحرانی را کاهش دهند. به گزارش «خط سلامت»، مواردی چون عصبانیت و حواس‌پرتی از مهم‌ترین عوامل افزایش ریسک حوادث محسوب می‌شوند.
برخی از مطالعات علمی بیان می‌کنند که کاهش حواس‌پرتی می‌تواند منجر به کاهش تصادفات تا ۲۰٪ شود. این یافته‌ها نشان می‌دهد که آموزش مهارت‌های مدیریت استرس و افزایش تمرکز، از راهکارهای مؤثر برای بهبود ایمنی رانندگی است.
پرخاشگری و ویژگی‌های شخصیتی
تحقیقات در حوزه روانشناسی ترافیک نشان می‌دهد که ویژگی‌های شخصیتی نقش بسزایی در رفتارهای رانندگی دارند.
به‌ویژه، رانندگان جوان با سطوح بالای هیجان‌طلبی و تکانشگری، احتمال بیشتری برای بروز رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند. برخی مطالعات بین‌المللی حاکی از آن است که این افراد تا ۱.۵ برابر بیشتر در معرض برخوردهای خطرناک و تصادفات جدی قرار دارند. کاهش حساسیت نسبت به تنبیه در این گروه، چالشی جدی برای مدیران حمل و نقل و آموزشگاه‌های رانندگی محسوب می‌شود.
سرعت: عامل کلیدی در بروز حوادث
سرعت نامناسب یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در وقوع حوادث است. بسیاری از رانندگان تمایل دارند زمان رسیدن به مقصد را با رانندگی سریع‌تر تخمین بزنند و این در حالی است که افزایش سرعت حتی به میزان ۱۰٪ می‌تواند فاصله ترمز ایمن را به شدت کاهش دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد رانندگی با سرعت بالا نه تنها زمان واکنش راننده را کاهش می‌دهد بلکه شدت تصادف را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. به همین دلیل، پایبندی به محدودیت‌های سرعت و رعایت فاصله ایمن از الزامات ضروری برای کاهش آمار تصادفات است.
استفاده از تلفن همراه: دشمن پنهان در جاده‌ها
استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی یکی از عوامل اساسی حواس‌پرتی است. در اکثر نقاط جهان، این عمل غیر قانونی است زیرا موجب منحرف شدن توجه راننده از جاده می‌شود. بر اساس آمارهای علمی، استفاده از تلفن همراه می‌تواند خطر وقوع تصادفات را تا ۴ برابر افزایش دهد. محدودیت‌های قانونی و کمپین‌های آگاهی‌بخشی می‌توانند در کاهش این خطر مؤثر باشند و از جان و مال افراد محافظت نمایند.
نتیجه‌گیری و راهکارها
شناخت دقیق عواملی مانند عصبانیت، حواس‌پرتی، پرخاشگری، سرعت غیرمجاز و استفاده از تلفن همراه، اولین گام برای کاهش آمار تصادفات است.
بر اساس تحقیقات علمی، آموزش مهارت‌های مدیریت استرس و کنترل خشم، پایبندی به قوانین رانندگی و ارتقای فرهنگ ایمنی از جمله راهکارهای مؤثر در کاهش حوادث جاده‌ای محسوب می‌شوند.
بهبود ویژگی‌های شخصیتی رانندگان از طریق برنامه‌های آموزشی و روان‌شناختی می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد یک نظام حمل و نقل ایمن و کارآمد داشته باشد.
این مقاله با ارائه داده‌های علمی و آمارهای معتبر، تلاشی است برای ایجاد آگاهی بیشتر در میان رانندگان و تقویت فرهنگ ایمنی در جاده‌ها. با اتخاذ راهکارهای مناسب و مدیریت به موقع عوامل شناختی و محیطی، می‌توان به سمت کاهش چشمگیر تصادفات و بهبود ویژگی‌های شخصیتی رانندگان گام برداشت.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
