تحقیقات جدید نشان داده است که کاهش استفاده از تلفن همراه حتی به مدت کوتاه می‌تواند تأثیرات عمیقی بر فعالیت مغزی داشته باشد و به بهبود عملکرد آن کمک کند.
به گزارش خط سلامت این پژوهش که توسط محققان دانشگاه‌های هایدلبرگ و کلن آلمان انجام شده، ۲۵ نفر از جوانان بین ۱۸ تا ۳۰ سال را برای سه روز از تلفن‌های هوشمند جدا کرد و نتایج شگفت‌آوری را ثبت کرد.
چه چیزی مورد مطالعه قرار گرفت؟
هدف این تحقیق، کشف تأثیر قطع استفاده از تلفن همراه بر الگوهای عصبی افراد بود. محققان با بهره‌گیری از تکنیک‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) و آزمون‌های روان‌شناختی، فعالیت مغزی داوطلبان را قبل و بعد از محدود کردن تلفن همراه بررسی کردند. در این بازه زمانی، شرکت‌کنندگان تنها مجاز به انجام ارتباطات ضروری و فعالیت‌های کاری بودند، در حالی که استفاده از سایر قابلیت‌های گوشی هوشمند به طور کل ممنوع شد.
نتایج شگفت‌انگیز: تغییر در فعالیت مغز
بررسی‌ها نشان داد زمانی که به شرکت‌کنندگان تصاویری از تلفن‌های هوشمند (روشن یا خاموش) نمایش داده شد، تغییراتی در بخش‌هایی از مغز مرتبط با پردازش پاداش و ایجاد هوس مشاهده شد. این تغییرات به وضوح شباهت زیادی به فعالیت مغزی معتادان به مواد مخدر دارد. همچنین مشخص شد که تلفن‌های همراه می‌توانند اعتیادآور باشند و اثراتی مشابه با مواد اعتیادآور مانند نیکوتین یا مواد مخدر داشته باشند.
ارتباط با دوپامین و سروتونین
طبق تحلیل محققان، تغییرات مشاهده‌شده در مغز به سیستم‌های اصلی انتقال‌دهنده عصبی دوپامین و سروتونین مرتبط بود. این دو ماده شیمیایی نقشی کلیدی در خلق‌و‌خو، رفتارهای اجباری و حتی کنترل عواطف ایفا می‌کنند. این یافته، فرضیه اعتیاد به تلفن هوشمند را بیشتر تقویت می‌کند.
احساسات در غیاب تلفن: آیا حالمان بهتر می‌شود؟
با این حال، نتایج پایانی آزمون‌های روان‌شناختی نشان داد که از لحاظ آماری، تغییر خاصی در احساسات یا خلق‌و‌خوی شرکت‌کنندگان ایجاد نشد. اگرچه برخی افراد بهبودی نسبی را در خلق‌و‌خوی خود تجربه کردند، ولی این تغییرات به صورت قابل ملاحظه و فراگیر در داده‌ها ثابت نشد.
چرا تلفن‌ها این تأثیرات را دارند؟
یکی از نکات مبهم این تحقیق، عدم توضیح دقیق دلیل تغییرات مغزی در اثر استفاده کمتر از تلفن همراه است. به نظر می‌رسد تمامی فعالیت‌های مرتبط با تلفن همراه به یک اندازه اعتیادآور نباشند و نوع استفاده از تلفن نقش مهمی در ایجاد این تغییرات داشته باشد.
وابستگی هوشمند: تلفن یا تعامل اجتماعی؟
محققان می‌گویند: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که وابستگی به تلفن همراه، با تمایل به تعاملات اجتماعی نیز ترکیب شده و این دو فرآیند به سختی قابل تفکیک هستند.» به عبارت دیگر، تلفن‌های هوشمند نه تنها ابزار فناوری بلکه بخشی از تجربه روزمره تعامل اجتماعی انسان‌ها شده‌اند.
گامی به سوی آینده
این پژوهش تنها یکی از مراحل ابتدایی در کشف تأثیرات گسترده فناوری‌های نوین بر مغز انسان است. محققان بر این باورند که شناسایی مکانیزم‌های مغزی می‌تواند به پیشگیری و مدیریت رفتارهای اعتیادآور در افراد کمک کند؛ به ویژه آن‌هایی که به استفاده بیش از حد از گوشی‌های هوشمند گرایش دارند.
کنار گذاشتن تلفن همراه حتی برای مدت زمان کوتاه، می‌تواند تأثیر مثبتی بر عملکرد مغزی داشته باشد. شاید زمان آن فرا رسیده که گاهی خود را از زنجیره تلفن‌های هوشمند رها کنیم و توجه بیشتری به سلامت روان و مغز خود داشته باشیم.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
