وقتی بدن در خواب فرمان می‌گیرد + ماجراجویی شبانه در دنیای خواب

دلایل راه رفتن در خواب:

علت دقیق راه رفتن در خواب هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما برخی عوامل مانند:

ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی خوابگردی

استرس و اضطراب: مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی

تغییرات در الگوی خواب: کمبود خواب یا بی نظمی در خواب

مصرف برخی داروها: برخی داروها ممکن است خطر خوابگردی را افزایش دهند

تب و بیماری: بیماری‌هایی مانند تب و عفونت نیز می‌توانند باعث خوابگردی شوند.

علائم و نشانه‌های راه رفتن در خواب:

راه رفتن در حین خواب: فرد ممکن است در اتاق خود یا حتی خارج از خانه راه برود.

گفتن کلمات نامفهوم: ممکن است صداهایی تولید کند یا کلماتی را به زبان بیاورد.

چشم‌های نیمه باز: چشمان فرد ممکن است نیمه باز باشد.

عدم پاسخگویی: به سختی می‌توان فرد خوابگرد را بیدار کرد و اگر بیدار شود، گیج و سردرگم خواهد بود.

درمان راه رفتن در خواب:

ایجاد روتین خواب منظم: خوابیدن و بیدار شدن در ساعات مشخص

کاهش استرس: استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخشی مانند مدیتیشن و یوگا

ایجاد محیط خواب امن: حذف اشیاء خطرناک از اطراف تخت خواب

درمان بیماری‌های زمینه‌ای: درمان بیماری‌هایی که ممکن است باعث خوابگردی شوند

مصرف دارو: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش خوابگردی تجویز کند.   راه رفتن در خواب که به نام خواب‌آلودگی نیز شناخته می‌شود، زمانی است که افراد هنگام خواب بلند می‌شوند و راه می‌روند .

در کودکان شایع تر از بزرگسالان است. کودکان معمولاً در سنین نوجوانی از راه رفتن در خواب بیشتر می شوند. راه رفتن در خواب که هر چند وقت یک بار اتفاق می افتد، اغلب مشکل جدی نیست و نیازی به درمان ندارد.

راه رفتن در خواب معمولاً در کودکی اتفاق می‌افتد و بیشتر در سنین 4 تا 12 سالگی دیده می‌شود. البته این به معنای آن نیست که بزرگسالان نمی‌توانند به این مشکل دچار شوند. در بزرگسالان، عوامل دیگری مانند استرس، اضطراب و برخی بیماری‌ها ممکن است باعث بروز این پدیده شوند.

عوامل موثر بر سن شروع راه رفتن در خواب:

توسعه مغز: در دوران کودکی، مغز در حال رشد و تغییر است و تنظیم چرخه خواب ممکن است هنوز به طور کامل شکل نگرفته باشد.

ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی راه رفتن در خواب می‌تواند احتمال بروز آن در کودک را افزایش دهد.

استرس و اضطراب: رویدادهای استرس‌زا مانند تغییر مدرسه یا مشکلات خانوادگی می‌توانند باعث بروز راه رفتن در خواب در کودکان شوند.

نکته مهم: اگر کودک شما به طور مرتب دچار راه رفتن در خواب می‌شود، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید تا علت دقیق آن مشخص شود و درمان مناسب تجویز گردد.

علائم خواب گردی

خواب گردی به طور کلی بی خطر است ولی می‌تواند در صورت عدم مدیریت آن، باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد و خانواده شخص شود، به طور کلی، علائم خواب گردی شامل موارد زیر است:

راه رفتن یا پرسه زدن: این علامت بارز راه رفتن در خواب است. فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در حالی که راه می‌رود، به اطراف برخورد کند یا از اشیاء عبور کند.

انجام سایر رفتارها: علاوه بر راه رفتن، افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در حین راهگردی غذا بخورند، رانندگی کنند، لباس بپوشند، صحبت کنند یا حتی کارهای پیچیده تری مانند آشپزی یا نواختن موسیقی انجام دهند.

چشمان باز، اما بدون تمرکز: افراد مبتلا به راه رفتن در خواب معمولاً در حین اپیزود چشمانشان باز است، اما به نظر می‌رسد که در خلسه هستند و به چیزی تمرکز نمی‌کنند.

عدم به یاد آوردن: اکثر افراد مبتلا به راه رفتن در خواب چیزی از آنچه در طول اپیزود اتفاق افتاده است، به یاد نمی‌آورند.

بی‌حسی یا گیجی: فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در حین راهگردی احساس بی‌حسی یا گیجی کند.

ترس یا اضطراب: در برخی موارد، افراد مبتلا به راه رفتن در خواب ممکن است در حین یا بعد از اپیزود احساس ترس یا اضطراب کنند.

حرف زدن: فرد مبتلا به این اختلال ممکن است در حین راهگردی زمزمه کند یا صحبت کند.

گریه کردن: در برخی موارد، افراد مبتلا به راه رفتن در خواب ممکن است در حین اپیزود گریه کنند.

خشم: افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در حین راهگردی عصبانی یا پرخاشگر شوند.

فعالیت‌های جنسی: در موارد نادر، افراد مبتلا به راه رفتن در خواب ممکن است در حین اپیزود فعالیت‌های جنسی انجام دهند.

دلایل راه رفتن کودکان در خواب

علاوه بر عواملی که قبلاً ذکر شد، چند دلیل دیگر نیز وجود دارد که می‌تواند باعث راه رفتن در خواب کودکان شود:

خستگی

کودکان و نوزادانی که به اندازه کافی استراحت نمی‌کنند، بیشتر در معرض راه رفتن در خواب هستند.

خستگی می‌تواند خواب را مختل کند و باعث شود کودک در مرحله عمیق خواب (مرحله N3) که بیشتر در آن راهگردی رخ می‌دهد، بماند.

تب

تب بالا می‌تواند باعث شود کودک در خواب عمیق‌تر فرو رود و در نتیجه احتمال راه رفتن در خواب افزایش یابد.

گرسنگی یا تشنگی

اگر کودک قبل از خواب به اندازه کافی غذا یا نوشیدنی نخورده باشد، ممکن است در طول شب از گرسنگی یا تشنگی بیدار شود و در خواب راه برود.

درد

اگر کودک از درد رنج می‌برد، مانند درد دندان یا درد گوش، ممکن است در خواب بیدار شود و در خواب راه برود.

داروها

برخی از داروها، مانند داروهای ضد تشنج و داروهای ضد افسردگی، می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که باعث راه رفتن در خواب می‌شود.

عوامل محیطی

سروصدای زیاد، نور روشن یا دمای نامناسب اتاق می‌تواند خواب کودک را مختل کند و باعث شود در خواب راه برود.

استرس یا اضطراب

کودکانی که تحت استرس یا اضطراب هستند، بیشتر در معرض راه رفتن در خواب هستند.

مشکلات عاطفی

برخی از متخصصان معتقدند که مشکلات عاطفی مانند افسردگی یا اضطراب می‌تواند خطر ابتلا به راه رفتن در خواب را در کودکان افزایش دهد.

 عوامل ایجاد خطر اختلال خطر خواب گردی

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ که در مجله Sleep منتشر شد، ارتباط بین سوء مصرف مواد، وابستگی به الکل و استفاده از قرص‌های خواب بدون نسخه و راه رفتن در خواب (Somnambulism) را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که:

افراد مبتلا به سوء مصرف مواد یا وابستگی به الکل دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به راه رفتن در خواب هستند.

افرادی که از قرص‌های خواب بدون نسخه استفاده می‌کنند 1.5 برابر بیشتر در معرض ابتلا به راه رفتن در خواب هستند.

مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۷ در مجله PLOS One منتشر شد،** ارتباط بین افسردگی و راه رفتن در خواب** را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که:

افراد مبتلا به افسردگی 3.5 برابر بیشتر از افرادی که افسردگی ندارند در معرض ابتلا به راه رفتن در خواب هستند.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ که در مجله Sleep and Hypnosis منتشر شد، ارتباط بین اختلالات روانی و راه رفتن در خواب را بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که:

افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی (OCD) دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به راه رفتن در خواب هستند.

افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی 1.5 برابر بیشتر در معرض ابتلا به راه رفتن در خواب هستند.

مهم است به یاد داشته باشید که این مطالعات فقط ارتباط بین این عوامل و راه رفتن در خواب را نشان می‌دهند و ثابت نمی‌کنند که این عوامل باعث راه رفتن در خواب می‌شوند. عوامل دیگری نیز می‌توانند در بروز راه رفتن در خواب نقش داشته باشند، مانند سابقه خانوادگی، کمبود خواب و استرس.

خواب گردی با چشمان باز

این پدیده می‌تواند عجیب و ترسناک به نظر برسد، زیرا فردی که در حال راهگردی است ممکن است کاملاً هوشیار به نظر برسد. با این حال، این افراد در واقع بیدار نیستند و مغز آنها در حالت خواب عمیق قرار دارد.

علت دقیق راه رفتن در خواب با چشمان باز هنوز مشخص نیست. با این حال، تصور می‌شود که عدم هماهنگی در فعالیت‌های مغز، به ویژه در ناحیه‌ای که مسئول پردازش بینایی است، باعث باز شدن چشم‌ها در حین راهگردی می‌شود.

آزمایشات برای تشخیص راه رفتن در خواب (Somnambulism)

اگر نگران راه رفتن در خواب خود یا فرزندتان هستید، پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص و رد سایر علل احتمالی، آزمایشاتی را تجویز کند. برخی از آزمایشاتی که ممکن است برای تشخیص راه رفتن در خواب استفاده شوند عبارتند از:

1. مطالعه شکل و شیوه خوابیدن

این روش شامل ضبط و ثبت تصاویر از فرد در حین خواب است.

پزشک می‌تواند از این تصاویر برای مشاهده الگوهای خواب و شناسایی هرگونه رفتار غیر عادی، مانند راه رفتن در خواب، استفاده کند.

2. سنجش سطوح اکسیژن خون

این روش شامل استفاده از یک دستگاه برای نظارت بر سطح اکسیژن خون در حین خواب است.

سطوح پایین اکسیژن خون گاهی اوقات با راه رفتن در خواب مرتبط است.

3. بررسی امواج مغزی (EEG)

این روش شامل استفاده از الکترودهایی برای ثبت فعالیت الکتریکی مغز در حین خواب است.

الگوهای خاص EEG گاهی اوقات با راه رفتن در خواب مرتبط است.

4. سنجش تنفس و حرکات فرد هنگام خواب

این روش شامل استفاده از دستگاه‌هایی برای نظارت بر تنفس و حرکات فرد در حین خواب است.

تغییرات در تنفس یا حرکات گاهی اوقات با راه رفتن در خواب مرتبط است.

در برخی موارد، پزشک ممکن است یک مطالعه خواب را تجویز کند. مطالعه خواب شامل گذراندن یک شب در یک مرکز خواب و نظارت بر خواب شما توسط تکنسین‌ها است. طی مطالعه خواب، ممکن است تعدادی از آزمایشات ذکر شده در بالا، به اضافه آزمایشات دیگر، انجام شود.

تشخیص راه رفتن در خواب در DSM-5

علائم خواب گردی فقط مربوط به راه‌رفتن فرد در خواب نیست بلکه شامل علائم تشخیص دیگری هم می‌شود که شامل موارد زیر است:

بیدار شدن‌های طولانی مدت و پی در پی در خواب

به خاطر نیاوردن به خواب گردی خود

خواب گردی بدون دلیل دارویی و روانی

ایجاد اختلال در عملکرد فرد

نحوه درمان خواب گردی

درمان راه رفتن در خواب به سن، شدت، دفعات وقوع و خطرساز یا مشکل آفرین بودن این اختلال در فرد بستگی دارد، به طور کلی، درمان گروه‌های سنی مختلف به صورت زیر است:

درمان خواب گردی در کودکان

متخصصان مختلفی می توانند در درمان راه رفتن در خواب (Somnambulism) به شما کمک کنند. این متخصصان شامل موارد زیر هستند:

متخصص مغز و اعصاب: متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که در تشخیص و درمان اختلالات سیستم عصبی، از جمله اختلالات خواب، تخصص دارد.

روانپزشک: روانپزشک پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماری های روانی تخصص دارد.

روانشناس: روانشناس متخصصی در سلامت روان است که می تواند به شما در مقابله با مشکلات عاطفی و رفتاری مرتبط با راه رفتن در خواب کمک کند.

درمان های غیر دارویی برای راه رفتن در خواب معمولاً اولین خط درمان هستند و شامل موارد زیر می شوند:

اقدامات پیشگیرانه

ایجاد یک برنامه خواب منظم: به رختخواب رفتن و بیدار شدن در زمان های مشخص هر روز، حتی در آخر هفته ها، می تواند به تنظیم چرخه خواب شما کمک کند و خطر اپیزودهای راه رفتن در خواب را کاهش دهد.

خواب کافی: اکثر بزرگسالان به 7 تا 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند. کمبود خواب می تواند خطر راه رفتن در خواب را افزایش دهد.

کاهش استرس: استرس می تواند اختلالات خواب را بدتر کند. فعالیت هایی مانند یوگا، مدیتیشن یا گذراندن وقت در طبیعت می تواند به کاهش استرس کمک کند.

ایجاد یک محیط خواب آرام: اتاق خواب شما باید تاریک، ساکت و خنک باشد تا به شما کمک کند راحت تر بخوابید.

از بین بردن خطرات: هرگونه اشیاء یا مبلمانی که در مسیر راه رفتن شما در شب هستند را از بین ببرید.

ایجاد موانع: می توانید از درهای کودک یا آلارم های حرکتی برای جلوگیری از خروج شما از اتاق در حین خوابگردی استفاده کنید.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

CBT می تواند به شما کمک کند تا افکار و رفتارهایی را که خطر اپیزودهای راه رفتن در خواب را افزایش می دهد، شناسایی و تغییر دهید.

یک درمانگر CBT می تواند به شما تکنیک هایی برای آرامش بخشیدن قبل از خواب، شناسایی و اجتناب از محرک های راه رفتن در خواب و ایجاد عادات خواب سالم آموزش دهد.

درمان های غیر دارویی

ارزیابی خواب: یک متخصص خواب ممکن است یک مطالعه خواب را برای ارزیابی الگوهای خواب شما و شناسایی هرگونه مشکلی که ممکن است به راه رفتن در خواب شما کمک کند، تجویز کند.

درمان مشکلات تنفسی: اگر آپنه انسدادی خواب یا سایر مشکلات تنفسی دارید که باعث اختلال در خواب شما می شود، درمان این مشکلات می تواند به کاهش یا از بین بردن اپیزودهای راه رفتن در خواب کمک کند.

مشاوره: اگر مشکلات خانوادگی یا شخصی دارید که باعث استرس یا اضطراب شما می شود، صحبت با یک درمانگر یا مشاور می تواند به شما کمک کند تا با این مشکلات مقابله کنید و خواب خود را بهبود بخشید.

 درمان خواب گردی در کودکان

یک روش برای کنترل راه رفتن در خواب کودکان، استفاده از بیداری‌های زمان‌بندی‌شده است. این روش شامل موارد زیر است:

الگوی راه رفتن در خواب را ردیابی کنید

به مدت یک یا دو هفته، زمانی که کودکتان در شب راه می رود را یادداشت کنید.

سعی کنید تا حد امکان دقیق باشید و زمان شروع و پایان هر اپیزود را ثبت کنید.

زمان بیداری را تعیین کنید

15 دقیقه قبل از زمانی که معمولاً کودکتان در خواب راه می رود، او را به آرامی بیدار کنید.

سعی کنید او را به طور کامل بیدار کنید، اما او را بیش از حد تحریک نکنید.

به کودک  کمک کنید تا دوباره بخوابد

پس از چند دقیقه، به کودکتان کمک کنید تا دوباره بخوابد.

می توانید با او دراز بکشید، برایش کتاب بخوانید یا لالایی بخوانید.

این روند را تکرار کنید

این روند را هر شب به مدت یک ماه یا تا زمانی که راه رفتن در خواب کودکتان متوقف شود، تکرار کنید.

بیداری های زمان بندی شده به منظور شکستن چرخه خواب که باعث راه رفتن در خواب می شود، عمل می کند.

با بیدار کردن کودک درست قبل از شروع اپیزود، می توانید از وقوع آن جلوگیری کنید.

با گذشت زمان، چرخه خواب کودک باید تنظیم شود و راه رفتن در خواب متوقف شود.

درمان دارویی خواب گردی

دارو فقط باید به عنوان آخرین راه حل و تحت نظر پزشک برای درمان راه رفتن در خواب استفاده شود. درمان های غیر دارویی مانند اقدامات پیشگیرانه و درمان شناختی رفتاری (CBT) اغلب اولین خط درمان هستند.

با این حال، در برخی موارد، داروها ممکن است برای کمک به کاهش تعداد یا شدت اپیزودهای راه رفتن در خواب مفید باشند. رایج ترین داروهایی که برای درمان راه رفتن در خواب استفاده می شوند عبارتند از:

1. داروهای ضد افسردگی

ترازودون (Desyrel): این دارو یک ضد افسردگی سه حلقه ای است که می تواند به کاهش تعداد و شدت اپیزودهای راه رفتن در خواب کمک کند. همچنین می تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.

دوکسپین (Silenor): این دارو یک ضد افسردگی سه حلقه ای دیگر است که می تواند برای درمان راه رفتن در خواب موثر باشد.

2. داروهای ضد اضطراب

کلونازپام (کلونوپین): این دارو یک بنزودیازپین است که می تواند به شل شدن عضلات و آرامش سیستم عصبی مرکزی کمک کند. این امر می تواند به کاهش تعداد و شدت اپیزودهای راه رفتن در خواب کمک کند.

دیازپام (والیوم): این دارو یک بنزودیازپین دیگر است که می تواند برای درمان راه رفتن در خواب موثر باشد.

راه رفتن در خواب در کدام بخش از خواب رخ می دهد؟

راه رفتن در خواب (Somnambulism) در عمیق‌ترین بخش چرخه خواب که به عنوان حرکت غیر سریع چشم (NREM) شناخته می‌شود، رخ می‌دهد.

این مرحله از خواب معمولاً در اولین یا دومین ساعت پس از به خواب رفتن اتفاق می‌افتد. در طول NREM، امواج مغزی کند و فعالیت بدن کم است.

با این حال، برخی از افراد ممکن است در مراحل دیگر خواب نیز راه بروند، مانند مرحله خواب سبک (N1) یا مرحله خواب عمیق (N3).

مهم است که به یاد داشته باشید که هر فردی با دیگری متفاوت است و الگوی خواب هر کس منحصر به فرد است. بنابراین، ممکن است برخی از افراد در هر مرحله از خواب راه بروند، در حالی که برخی دیگر فقط در NREM راه می روند.

پیشگیری از خواب گردی

راه رفتن در خواب یک اختلال خواب است که در آن افراد در حین خواب راه می روند یا سایر فعالیت ها را انجام می دهند. این عارضه می تواند خطرناک باشد، زیرا افراد ممکن است خود یا دیگران را مجروح کنند. با این حال، راه های مختلفی برای پیشگیری از راه رفتن در خواب وجود دارد.

به یاد داشته باشید که هر فردی با دیگری متفاوت است و بهترین روش پیشگیری برای یک فرد ممکن است برای فرد دیگر موثر نباشد. با پزشک خود همکاری کنید تا بهترین برنامه پیشگیری را برای خود پیدا کنید.

در اینجا چند نکته کلی برای پیشگیری از راه رفتن در خواب ارائه شده است:

ایجاد یک برنامه خواب منظم

به رختخواب رفتن و بیدار شدن در زمان های مشخص هر روز، حتی در آخر هفته ها، می تواند به تنظیم چرخه خواب شما کمک کند و خطر اپیزودهای راه رفتن در خواب را کاهش دهد.

اکثر بزرگسالان به 7 تا 8 ساعت خواب در شب نیاز دارند. کودکان و نوجوانان به خواب بیشتری نیاز دارند.

خواب کافی

کمبود خواب می تواند خطر راه رفتن در خواب را افزایش دهد. از این رو، مطمئن شوید که به اندازه کافی می خوابید.

کاهش استرس

استرس می تواند اختلالات خواب را بدتر کند. فعالیت هایی مانند یوگا، مدیتیشن یا گذراندن وقت در طبیعت می تواند به کاهش استرس کمک کند.

ایجاد یک محیط خواب آرام

اتاق خواب شما باید تاریک، ساکت و خنک باشد تا به شما کمک کند راحت تر بخوابید.

از وسایلی که می توانند باعث ایجاد صدا یا نور شوند، مانند تلویزیون یا تلفن همراه، خودداری کنید.

از بین بردن خطرات

هرگونه اشیاء یا مبلمانی که در مسیر راه رفتن شما در شب هستند را از بین ببرید.

لبه های تیز را با بالشت یا پتو بپوشانید.

ایجاد موانع

می توانید از درهای کودک یا آلارم های حرکتی برای جلوگیری از خروج شما از اتاق در حین خوابگردی استفاده کنید.

درمان مشکلات تنفسی

اگر آپنه انسدادی خواب یا سایر مشکلات تنفسی دارید که باعث اختلال در خواب شما می شود، درمان این مشکلات می تواند به کاهش یا از بین بردن اپیزودهای راه رفتن در خواب کمک کند.

اجتناب از کافئین و الکل

کافئین و الکل می توانند خواب را مختل کنند و خطر راه رفتن در خواب را افزایش دهند.

از مصرف کافئین در بعد از ظهر و عصر خودداری کنید و از نوشیدن الکل قبل از خواب خودداری کنید.

داروهای خود را بررسی کنید

برخی از داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند که باعث راه رفتن در خواب می شوند.

با پزشک خود در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید صحبت کنید و ببینید آیا می توانند به راه رفتن در خواب شما کمک کنند یا خیر.

به دنبال کمک حرفه ای باشید

اگر با وجود انجام اقدامات پیشگیرانه، همچنان به راه رفتن در خواب ادامه می دهید، به دنبال کمک حرفه ای باشید.

یک پزشک یا متخصص خواب می تواند به شما در تعیین علت راه رفتن در خواب و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب کمک کند.

برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.

تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است