قیمت آجیل شب عید؛ آیا از طلای خالص هم گران‌تر شده است؟

به گزارش خط سلامت از تابناک افزایش قیمت‌ها در سایه رکود بازار آجیل در حالی که بازار آجیل و خشکبار با سایه رکود سنگین روبه‌رو است، این شرایط نتوانسته از رشد قیمت‌ها جلوگیری کند. بر اساس آمارهای منتشرشده در رابطه با تورم بهمن‌ماه، گروه خشکبار با رشد ماهانه ۷.۸ درصد، یکی از بیشترین نرخ‌های تورم در بین اقلام خوراکی را به خود اختصاص داده است. این افزایش قیمت‌ها طی سه سال اخیر، نرخ برخی محصولات، به‌ویژه انواع مغزها، را به بیش از کیلویی یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسانده است.

قیمت‌های سرسام‌آور و مقایسه با سال گذشته

به‌عنوان مثال، قیمت پسته اکبری در هفته اول اسفندماه به حدود کیلویی ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید که در مقایسه با سال گذشته، رشد ۳۰۰ هزار تومانی داشته است. همچنین، قیمت هر کیلو فندق خام با پوست در برخی مغازه‌های سطح شهر تا حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. این نشان می‌دهد که خرید آجیل برای بسیاری از خانواده‌های ایرانی به یک چالش جدی تبدیل شده است.
رصد بازار و قیمت‌های اینترنتی بررسی فروشگاه‌های اینترنتی و بازار نیز افزایش قیمت‌ها را تأیید می‌کند. به‌طور نمونه، آجیل چهار مغز شور تبریز به کیلویی یک میلیون و ۶۵۰ هزار تومان و آجیل مجلسی شور تبریز به کیلویی یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است. این تغییرات ناگهانی در قیمت‌ها، بار سنگینی را به دوش خانوارها انداخته است.
دلایل اصلی افزایش قیمت آجیل شب عید یکی از مهم‌ترین دلایل گرانی‌های اخیر، افزایش نرخ ارز است. برخی اقلام آجیل و خشکبار به دلیل وارداتی بودن، به‌شدت تحت تأثیر افزایش قیمت دلار قرار گرفته‌اند. همچنین، خشکسالی و کم‌آبی در سال‌های اخیر موجب کاهش تولید محصولات کشاورزی مانند پسته و بادام شده و در نتیجه، قیمت‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش داده است.

عوامل دیگر: از نهاده‌های کشاورزی تا حمل‌ونقل

افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی، نظیر کود و سم، همراه با بالا رفتن هزینه‌های حمل‌ونقل، نیز بر رشد سرسام‌آور قیمت‌ها تأثیرگذار بوده است. علاوه بر این، صادرات بی‌رویه محصولات داخلی مانند پسته نیز عرضه این محصولات در بازار داخلی را محدود کرده است؛ مسئله‌ای که ماجرای مشابه در خصوص سیب‌زمینی را یادآوری می‌کند، که در نهایت کار را به واردات سیب‌زمینی از پاکستان کشاند.

نقش نظارتی دولت و ناکارآمدی سیاست‌های کنترلی

موضوع قابل توجه دیگر، نظارت ضعیف دولت بر بازار آجیل و خشکبار است. دولت با وجود تلاش برای کنترل قیمت‌ها از طریق طرح‌هایی نظیر توزیع آجیل تنظیم بازاری، موفق به ایجاد تعادل در بازار نشده است. عرضه محدود این محصولات در مقابل تقاضای بالای بازار به هیچ وجه نتوانسته نیازها را پاسخ دهد و همین امر به افزایش قیمت‌ها دامن زده است.

جمع‌بندی

با توجه به بررسی‌های فوق، می‌توان نتیجه گرفت که قیمت آجیل شب عید، به دلایل مختلف از جمله شرایط اقتصادی کشور، افزایش قیمت ارز، وضعیت نامساعد بخش کشاورزی، و سیاست‌های نادرست نظارتی و صادراتی، به سطحی رسیده که آن را حتی با طلای خالص مقایسه می‌کنند. این شرایط نه تنها بر قدرت خرید مصرف‌کنندگان تأثیر گذاشته، بلکه گویای نیاز به اصلاحات ساختاری در این حوزه است.