محمدرضا مهری، سرپرست مدیریت طب ایرانی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد، با اشاره به آموزه‌های طب سنتی ایرانی اعلام کرد که تمام اجزاء عالم، اعم از انسان، حیوان، گیاه و حتی فصول سال، دارای شناساگری به نام «مزاج» هستند. این شناساگر، نقشی کلیدی در طراحی تدابیر زندگی سالم و پیشگیری از بیماری‌ها دارد.
مزاج فصول چهارگانه چیست؟
به گزارش خط سلامت بر اساس طب ایرانی، فصول سال هر کدام دارای مزاجی خاص هستند:
- بهار: گرم و تر
- تابستان: گرم و خشک
- پاییز: سرد و خشک
- زمستان: سرد و تر
وی تاکید کرد که رعایت مقتضیات هر فصل، اهمیت زیادی در حفظ سلامت دارد. عدم توجه به این تدابیر ممکن است به تغییرات در مزاج فرد منجر شود که به آن «سوء مزاج» یا «بیماری مزاجی» گفته می‌شود.
چرا فصل زمستان برای برخی افراد چالش‌برانگیز است؟
به گفته مهری، فصل زمستان برای افرادی با مزاج گرم و خشک (صفراوی) شرایط بهتری فراهم می‌کند، در حالی که سردمزاج‌ها و افراد مسن بیشتر دچار مشکلات می‌شوند. افرادی که دچار سردی و افزایش رطوبت در بدن هستند، باید از مصرف غذاهای دارای طبع سرد مانند دوغ و آب سرد پرهیز کنند و در مقابل غذاهای گرمی‌بخش را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
توصیه‌های تغذیه‌ای در زمستان
مهری به نکات تغذیه‌ای خاصی اشاره کرد که برای فصل زمستان مناسب هستند:
- مصرف میوه‌های خشک یا میوه‌هایی مانند سیب، انار شیرین و انگور توصیه می‌شود.
- از میوه‌های آبدار و سرد مانند پرتقال، نارنگی و لیمو شیرین در شب‌های زمستان کمتر استفاده کنید.
- دمنوش‌هایی مانند دارچین، زنجبیل و نعناع انتخاب مناسبی برای این فصل هستند.
- برای صبحانه، مربای هویج، شقاقل و گل محمدی همراه با عسل و کره مناسب است.
- مصرف خشکبار مانند بادام، گردو، کشمش و پسته توصیه می‌شود.
فعالیت بدنی و لباس مناسب در زمستان
یکی از بهترین راه‌های افزایش حرارت بدن در زمستان، ورزش و فعالیت بدنی است. طبق توصیه‌های طب سنتی، بهترین زمان ورزش در زمستان، ساعات عصر یا پایان روز است. همچنین از مواجهه مستقیم با باد و سرما پرهیز کنید و از لباس‌های گرم مثل کلاه، شال و لباس‌های پشمی استفاده کنید.
پرهیز از اقدامات خاص در زمستان
مهری به این نکته اشاره کرد که در فصل زمستان باید از روش‌هایی که منجر به از دست دادن خون می‌شوند مانند زالودرمانی، فصد و حجامت اجتناب کرد. این اقدامات می‌توانند بدن را در معرض ضعف قرار دهند و با شرایط سرد سازگار نیستند.
درمان و پیشگیری از سرماخوردگی در زمستان
به گفته مهری، در صورت بروز علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- استراحت کافی و مصرف مایعات گرم
- پرهیز از خوردن آنتی‌بیوتیک مگر با تجویز پزشک
- استفاده از دمنوش‌های گیاهی مانند گل بنفشه، عناب، ختمی و سپستان
- مصرف سوپ سبزیجات شامل هویج، زعفران و روغن زیتون
- مصرف میوه‌های پخته مانند «به» شیرین یا آب انار ملس
- پرهیز از غذاهای دیر هضم و فست‌فودها
وی هشدار داد، در صورت بدتر شدن علائم مانند تب بالا، تنگی نفس یا ضعف شدید، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
نتیجه‌گیری
رعایت توصیه‌های طب سنتی در فصل زمستان می‌تواند به حفظ سلامت بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های فصلی کمک کند. توجه به تغذیه مناسب، پوشش گرم و پرهیز از عوامل سردی، اصلی‌ترین اقداماتی هستند که می‌توانند شما را از سوءمزاج و بیماری‌ها در این فصل در امان نگه دارند.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
