وقتی هوا یک‌باره سرد یا گرم می‌شود، بدن‌مان نمی‌تواند خودش را با این تغییر وفق دهد و در نتیجه، بیشتر بیمار می‌شویم.
مجرای بینی به عنوان اولین خط دفاعی بدن در برابر بیماری‌ها شناخته می‌شود. دکتر امی براون، متخصص ریه، تأکید می‌کند که آناتومی بینی به‌گونه‌ای طراحی شده است که نقش حیاتی در مبارزه با عفونت‌ها و فیلتر کردن محرک‌های محیطی ایفا کند. بینی دارای یک سیستم مرطوب‌کننده داخلی است که به آن اجازه می‌دهد با تغییرات محیطی سازگار شود و به بدن در واکنش مناسب کمک کند. در فصل‌های سرد، محافظت از این خط دفاعی بسیار ضروری است.
تأثیر هوای خشک بر عملکرد بینی
در شرایطی که محیط بیش از حد خشک است، بینی با دشواری در مرطوب نگه‌داشتن هوای تنفسی مواجه می‌شود. زمانی که عملکرد فیلتر کردن هوا توسط بینی و سیستم ایمنی بدن تحت تأثیر هوای خشک کاهش می‌یابد، ویروس‌ها، به ویژه آن‌هایی که موجب عفونت‌های ویروسی و سرماخوردگی‌های پاییزی می‌شوند، به راحتی وارد بدن می‌شوند. نشانه‌هایی مانند خشکی لب‌ها، بینی و پوست می‌تواند نشان‌دهنده خشکی محیط باشد. با این حال، رطوبت بیش از حد نیز می‌تواند تنفس را دشوار کند و به رشد کپک‌ها کمک کند. براون هشدار می‌دهد که میزان رطوبت مناسب برای محیط‌های سرپوشیده باید بین ۳۵ تا ۴۵ درصد باشد.
راهکارهای پیشگیری از بیماری‌ها
کارشناسان بر این باورند که کلید پیشگیری از بیماری‌ها در فصل سرما، حفظ لایه مخاطی بینی است. این لایه شیاردار به عنوان یک سپر دفاعی در برابر باکتری‌ها و ویروس‌ها عمل می‌کند و ذرات معلق در هوا را قبل از رسیدن به مجاری هوایی تحتانی از بین می‌برد. تحقیقات نشان می‌دهد که با ورود ویروس‌ها یا باکتری‌ها به بینی، ویزوکول‌های خارج سلولی تکثیر می‌شوند. این ویزوکول‌ها مشابه سایر سلول‌های بدن هستند، اما با این تفاوت که خود را به شکل سلول‌های دیگر درمی‌آورند و ویروس‌ها و باکتری‌ها به اشتباه به این سد دفاعی می‌چسبند.
تأثیرات منفی هوای سرد و عوامل دیگر
حفره بینی همچنین حاوی سلول‌های مژک است که در مبارزه با بیماری‌ها نقش دارند. با سرد و خشک شدن هوا، این عملکردهای دفاعی به خطر می‌افتند. مطالعات نشان داده است که کاهش دمای داخل بینی تنها به میزان ۱۲ درجه سانتی‌گراد می‌تواند نزدیک به ۵۰ درصد از میلیاردها سلول ضد ویروس و باکتری در سوراخ‌های بینی را از بین ببرد. همچنین، کاهش دما موجب کاهش رطوبت و دشواری در عملکرد لایه مخاطی می‌شود. این تغییرات معمولاً از اوایل مهر آغاز شده و تا اردیبهشت ادامه دارد که شامل فصل آنفولانزا نیز می‌شود.
علاوه بر آب و هوای سرد، عادات سبک زندگی نیز می‌توانند بر خشکی بینی تأثیر بگذارند. عواملی مانند کم‌آبی بدن، آلرژی‌ها، مصرف برخی داروها، بیماری‌های خودایمنی، دود تنباکو و ورود مکرر اجسام خارجی به بینی می‌توانند به این مشکل دامن بزنند. دکتر براون می‌گوید: «وجود محرک‌ها یا ذرات عفونی در محیط می‌تواند فیلتر کردن هوا را برای بینی دشوار کند که این امر ممکن است به خشکی و ضعف در سیستم دفاعی بدن منجر شود.»
علائم خشکی بینی
از جمله علائم خشکی بینی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد، تحریک یا احتقان
- مخاط ضخیم یا مخاط زرد خشک
- تغییر حس بویایی
- پوسته پوسته شدن پوست بیرونی بینی یا خشکی در حفره بینی
- خارش یا سوزش
- خونریزی بینی
- دلمه خونی در بینی
راهکارهای مراقبتی
متخصصان بر این باورند که بهترین راه برای حفظ و مراقبت از عملکرد بینی در فصول سرد، محدود کردن زمان قرار گرفتن در معرض هوای خشک است. تنظیم میزان رطوبت در خانه یا محیط کار نیز برای پیشگیری از بیماری‌ها ضروری است. همچنین، مصرف آب کافی، استفاده از سونا بخار، اسپری‌های بینی نمکی و پرهیز از مواد معطر در خانه می‌تواند به حفظ سلامت اولین سد دفاعی بدن کمک کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
