متخصصان گوارش معتقدند الگوی طبیعی مدفوع برای هر فرد متفاوت است، اما معمولاً 3 بار در روز تا 3 بار در هفته به‌عنوان محدوده نرمال در نظر گرفته می‌شود. این میزان بستگی به عواملی مانند رژیم غذایی، سطح فعالیت بدنی ، میزان استرس و مصرف آب و فیبر دارد.
به گزارش خط سلامت داشتن الگوی دفع منظم و بدون مشکل نشان‌دهنده سلامت سیستم گوارشی و عملکرد مناسب روده‌ها است.
چند بار در روز باید دفع داشته باشیم؟
تعداد دفعات دفع در افراد مختلف متفاوت است، اما یک محدوده کلی برای حرکات روده‌ای سالم وجود دارد. به گفته متخصصان گوارش، بیشتر افراد بین سه بار در روز تا سه بار در هفته دفع می‌کنند. نکته کلیدی ثبات است—اگر عادات دفع شما در این محدوده قرار دارد و احساس ناراحتی نمی‌کنید، احتمالاً برای شما طبیعی است. با این حال، تغییراتی در رژیم غذایی، مصرف آب، استرس و سلامت کلی می‌توانند بر تعداد دفعات دفع تأثیر بگذارند.
عوامل موثر بر تعداد دفعات مدفوع
عوامل متعددی بر تعداد دفعات دفع مدفوع تأثیر می‌گذارند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
مصرف فیبر: غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات می‌توانند حرکات روده را منظم‌تر کنند.
چربی و پروتئین: رژیم‌های غذایی کم فیبر و پرچرب ممکن است به یبوست منجر شوند.
مصرف مایعات کافی: آب و مایعات دیگر به نرم شدن مدفوع کمک می‌کنند و حرکات روده را تسهیل می‌کنند.
کم‌آبی بدن: می‌تواند باعث سفت شدن مدفوع و یبوست شود.
تحرک جسمانی: ورزش منظم می‌تواند به تحریک عضلات روده و بهبود حرکات گوارشی کمک کند.
بی‌تحرکی: ممکن است باعث کند شدن حرکات روده شود.
زمان‌بندی منظم: داشتن یک برنامه منظم برای خوردن و دفع می‌تواند روده‌ها را به فعالیت منظم‌تر عادت دهد.
تغییر در روال روزانه: سفر، تغییر در برنامه غذایی یا خواب می‌تواند الگوی دفع را تحت تأثیر قرار دهد.
استرس و اضطراب: می‌تواند باعث تغییر در حرکات روده شود، از جمله اسهال یا یبوست.
ارتباط مغز و روده: استرس می‌تواند سیستم عصبی مرتبط با روده را تحریک کند.
اختلالات گوارشی: بیماری‌هایی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو می‌توانند دفعات دفع را افزایش یا کاهش دهند.
اختلالات هورمونی: شرایطی مانند کم‌کاری تیروئید یا تغییرات در سطح هورمون‌های جنسی می‌تواند الگوی دفع را تغییر دهد.
ملین‌ها: مصرف بیش از حد ملین‌ها می‌تواند باعث وابستگی روده‌ها به آن‌ها شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها: ممکن است تعادل باکتری‌های روده را به هم بزند و باعث اسهال شود.
سن: کودکان و نوزادان ممکن است بیشتر دفع داشته باشند، در حالی که افراد مسن ممکن است کاهش دفعات دفع را تجربه کنند. همچنین ساختار و عملکرد روده ممکن است بر اساس ویژگی‌های ژنتیکی در افراد متفاوت باشد.
بارداری: تغییرات هورمونی و فشار رحم بر روده می‌تواند به یبوست یا تغییر در الگوی دفع منجر شود.
بیماری های مرتبط با مدفوع کمتر یا بیش از حد نرمال
تعداد دفعات مدفوع کمتر یا بیشتر از حد طبیعی می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات یا بیماری‌های گوارشی و سیستمیک باشد. در ادامه به برخی از بیماری‌های مرتبط اشاره می‌شود:
مدفوع کمتر از حد طبیعی (یبوست)
1. سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
یکی از شایع‌ترین دلایل یبوست مزمن، که با درد شکم و تغییر در حرکات روده همراه است.
2. کم‌کاری تیروئید
کاهش فعالیت غده تیروئید می‌تواند حرکات روده را کند کرده و باعث یبوست شود.
3. انسداد روده
انسداد مکانیکی یا عملکردی در روده می‌تواند مانع دفع شود.
4. بیماری دیورتیکولار
تشکیل کیسه‌های کوچک در دیواره روده که می‌تواند به مشکلات دفع منجر شود.
5. دیابت
آسیب به اعصاب روده‌ای در اثر دیابت می‌تواند باعث کاهش حرکات روده شود.
6. بیماری پارکینسون
آسیب به اعصاب گوارشی می‌تواند حرکت روده‌ها را کند کند.
7. کمبود فیبر و مایعات
رژیم غذایی کم فیبر یا کمبود مایعات معمول‌ترین دلایل یبوست هستند.
مدفوع بیشتر از حد طبیعی (اسهال)
1. عفونت‌های روده‌ای
عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا انگلی (مانند سالمونلا، E. coli و ژیاردیا) می‌توانند باعث اسهال شوند.
2. بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
بیماری‌های التهابی روده که با دفع مکرر و گاهی همراه با خون یا مخاط مشخص می‌شوند.
3. سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
برخی از افراد مبتلا به IBS دفعات دفع بیش از حد معمول دارند (اسهال غالب).
4. پرکاری تیروئید
افزایش فعالیت غده تیروئید می‌تواند حرکات روده را تسریع کند و باعث اسهال شود.
5. حساسیت یا عدم تحمل غذایی
حساسیت به لاکتوز یا گلوتن (مانند بیماری سلیاک) می‌تواند اسهال ایجاد کند.
6. داروها و مکمل‌ها
آنتی‌بیوتیک‌ها، ملین‌ها یا مکمل‌های منیزیم می‌توانند دفعات دفع را افزایش دهند.
7. سرطان روده بزرگ یا رکتوم
در برخی موارد، تغییرات غیرمعمول در الگوی دفع می‌تواند نشان‌دهنده وجود تومور باشد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
