جادو و ترس در شب های تاریک هالووین

خانه
سلامت

پریسا لطفی

۱۳ آبان ۱۴۰۳ ۱۳:۲۱

هالووین یکی از جشن‌های محبوب در سراسر جهان است، اما نحوه شکل گیری و فلسفه آن فراتر از لباس‌های خاص و شکلات است.

به گزارش خط سلامت هالووین از لایه‌های مختلف تاریخی، افسانه‌ای و تغییرات فرهنگی تشکیل شده که هر کدام سهم خود را در ساختن این جشن به شکل امروزی داشته‌اند. بیایید کمی عمیق‌تر به تاریخ، نمادها و شیوه‌های گوناگون جشن گرفتن آن در کشورهای مختلف بپردازیم!

ریشه های شکل گیری هالووین

جشنواره باستانی سلتیک، سامهین: برای سلت‌های باستانی، 31 اکتبر پایان فصل برداشت و آغاز سال نو محسوب می‌شد. باور بر این بود که در این شب مرز بین جهان زنده‌ها و دنیای مردگان ضعیف می‌شود و ارواح می‌توانند به دنیای انسان‌ها بیایند. برای دور نگه داشتن ارواح خبیث، مردم آتش‌هایی روشن می‌کردند و قربانی‌هایی از غذا برای ارواح می‌گذاشتند.

تأثیرات رومیان: زمانی که رومیان سرزمین‌های سلتیک را فتح کردند، جشن‌های پاییزی خود را مانند فریالیا (یادبود مردگان) و پومونا (جشنواره‌ای برای الهه میوه‌ها و درختان) به این جشن‌ها افزودند. این جشن‌ها با سامهین ترکیب شد و برخی از سنت‌ها مانند بازی سیب (غوطه‌ور کردن سیب در آب و تلاش برای گرفتن آن) به هالووین اضافه شد که با نماد سیب پومونا مرتبط است.

روز قدیسان مسیحی: با گسترش مسیحیت، کلیسا تلاش کرد تعطیلات بت‌پرستی را با جشن‌های مسیحی جایگزین کند. در قرن هشتم میلادی، پاپ گرگوری سوم، روز همه قدیسان (All Saints' Day) را به 1 نوامبر منتقل کرد تا آن را به سامهین نزدیک‌تر کند. شب قبل از آن، یعنی 31 اکتبر، به نام شب همه قدیسان (All Hallows' Eve) شناخته شد که بعدها به "هالووین" تبدیل شد.

نمادهای هالووین و معانی آن‌ها

بسیاری از نمادهای هالووین از ریشه‌های باستانی و اساطیری این جشن سرچشمه می‌گیرند. در اینجا به برخی از نمادهای محبوب و معنای آن‌ها اشاره می‌کنیم:

کدو تنبل و فانوس جک (Jack-o'-Lantern): این سنت از یک افسانه ایرلندی به نام «جک خسیس» می‌آید که شیطان را فریب داد و مجبور شد با یک شلغم تراشیده روشن به دنیا سرگردان شود. وقتی ایرلندی‌ها به آمریکا مهاجرت کردند، کدو تنبل را جایگزین شلغم کردند که تراشیدن آن آسان‌تر بود و اینگونه فانوس‌های جک به یک نماد محبوب تبدیل شد.

گربه سیاه: در فولکلور قرون وسطایی، گربه سیاه همراه جادوگران محسوب می‌شد و گاهی خود جادوگران به شکل آن تغییر می‌کردند. دیدن گربه سیاه در شب هالووین نماد بدشانسی بود، اما امروزه بیشتر به عنوان یک حیوان خانگی محبوب شناخته می‌شود.

ارواح و اشباح: ایده اینکه ارواح در شب هالووین در میان زنده‌ها قدم می‌زنند از جشن سامهین می‌آید. بسیاری همچنان این باور را دارند و به یاد نیاکان خود مراسم خاصی برگزار می‌کنند یا برای آن‌ها جای خالی در سفره شام می‌گذارند.

خفاش‌ها و عنکبوت‌ها: خفاش‌ها به خاطر گرمای آتش‌های سامهین به این مراسم کشیده شدند و همین باعث شد که با هالووین ارتباط پیدا کنند. عنکبوت‌ها و تارهای آن‌ها نیز حس رازآلود و ترسناک به جشن اضافه می‌کنند و نمادی از رمز و راز هستند.

جشن‌ هالووین در کشورهای مختلف

هالووین در هر کشور شکل‌ها و آداب خاص خود را دارد:

مکزیک - روز مردگان (Día de los Muertos): در اول و دوم نوامبر جشن گرفته می‌شود و به یادبود عزیزان از دست رفته اختصاص دارد. خانواده‌ها محراب‌هایی با عکس‌ها، شمع‌ها، گل‌های همیشه‌بهار و غذاهای محبوب مردگان می‌سازند. اعتقاد بر این است که ارواح به دیدار خانواده‌هایشان می‌آیند و خانواده‌ها با شادی، موسیقی و جشن از آن‌ها استقبال می‌کنند.

ایرلند و اسکاتلند - گایزینگ و آتش‌بازی: هالووین که از سامهین سرچشمه گرفته است، هنوز هم در ایرلند و اسکاتلند محبوب است. کودکان لباس‌های خاصی می‌پوشند و به "گایزینگ" (به معنی لباس پوشیدن و ترفند بازی) می‌پردازند؛ به این صورت که در ازای آواز یا نمایش کوچکی از درب خانه‌ها شیرینی یا خوراکی می‌گیرند. آتش‌بازی هم از مراسم اصلی این جشن است.

ژاپن - جشن هالووین کاواساکی: ژاپن به طور سنتی هالووین را به عنوان یک مراسم معنوی برگزار نمی‌کند، اما جنبه سرگرم‌کننده آن را پذیرفته است. جشن هالووین کاواساکی یکی از بزرگ‌ترین جشن‌های هالووین در ژاپن است و هزاران نفر با لباس‌های خلاقانه شرکت کرده و از فضای جشن لذت می‌برند.

ایالات متحده و کانادا - پخش شیرینی‌ و خانه‌های وحشت: هالووین در آمریکای شمالی بسیار محبوب است و با سنت‌هایی مانند شیرینی‌پراکنی، مهمانی‌های لباس، خانه‌های وحشت و گردش‌های خانوادگی جشن گرفته می‌شود. خانواده‌ها و دوستان به تراشیدن کدو، تزئین خانه‌ها و حتی شرکت در مسابقات لباس شرکت می‌کنند. در بسیاری از مناطق، رژه‌های هالووین، شب‌های تماشای فیلم‌های ترسناک و دیگر رویدادهای موضوعی برگزار می‌شود.

غذاها و نوشیدنی‌های هالووین

هالووین یک فرهنگ غذایی خاص خود را دارد که جشن را هیجان‌انگیزتر می‌کند:

شکلات‌ها و خوراکی‌ها: شکلات‌ها مشهورترین خوراکی‌های هالووین هستند! در آمریکا، تنها چند صد میلیون پوند شکلات هر سال برای هالووین خریداری می‌شود. شکلات‌های مختلف، آب‌نبات‌های رنگارنگ و سیب‌های کاراملی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها هستند.

نان ایرلندی سنتی (Barmbrack): در ایرلند، نان شیرینی به نام بامبراک یکی از خوراکی‌های سنتی هالووین است که در آن میوه‌های خشک شده قرار دارد. معمولاً اشیای کوچکی مانند حلقه یا سکه در داخل نان قرار داده می‌شود و هر کدام از این اشیا به کسی که آن را پیدا می‌کند پیشگویی خاصی در مورد آینده می‌دهد.

خوراکی‌های کدو حلوایی: از پای کدو گرفته تا لاته‌های کدو حلوایی، کدو طعم ویژه این فصل است. تخمه‌های کدو بو داده و نان کدو نیز از دیگر خوراکی‌های محبوب در هالووین هستند.

اقتصاد هالووین در دنیای امروز

هالووین اکنون یک صنعت میلیارد دلاری است و هزینه‌های مربوط به لباس‌ها، شکلات‌ها، تزئینات و رویدادها را شامل می‌شود. در ایالات متحده، هزینه‌های هالووین در سال 2023 نزدیک به 10 میلیارد دلار برآورد شد که آن را پس از کریسمس به یکی از تجاری‌ترین تعطیلات تبدیل می‌کند. بسیاری از صنایع مانند فیلم، مد و گردشگری در این فصل افزایش فروش دارند.

چرا هالووین اینقدر محبوب است؟

هالووین برای همه، چیزی برای ارائه دارد؛ چه کسانی که از ترسیدن لذت می‌برند، چه کسانی که از خاطرات دوران کودکی خود در پخش شیرینی‌ لذت می‌برند، یا کسانی که از خلاقیت در لباس پوشیدن و شرکت در خانه‌های وحشت هیجان‌زده می‌شوند. این جشنی است که به مردم اجازه می‌دهد خودشان را ابراز کنند، کمی آزادانه رفتار کنند و از یک شب سرگرم‌کننده و ترسناک لذت ببرند. چه شما این جشن را زمانی برای گرامی‌داشت مردگان بدانید، یا برای ساختن خاطرات با خانواده و دوستان، یا برای اکتشاف دنیای تاریک زندگی، هالووین همچنان مردم سراسر جهان را مجذوب خود می‌کند و می‌ترساند.