بیماری التهابی روده (IBD) گروهی از بیماری‌های مزمن است که باعث التهاب در دستگاه گوارش می‌شود. دو نوع اصلی IBD، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو هستند.
به گزارش خط سلامت اگرچه هنوز درمان قطعی برای IBD وجود ندارد، اما تغذیه مناسب می‌تواند در مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری بسیار موثر باشد. با انتخاب غذاهای مناسب و اجتناب از محرک‌ها، افراد مبتلا به IBD می‌توانند علائم خود را کاهش داده و به بهبودی نزدیک‌تر شوند. رژیم غذایی مناسب نه تنها به کنترل التهاب کمک می‌کند، بلکه به تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن نیز می‌پردازد.
علائم بیماری التهابی روده (IBD)
بیماری التهابی روده (IBD) گروهی از بیماری‌های مزمن است که باعث التهاب در دستگاه گوارش می‌شود. دو نوع اصلی IBD، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو هستند. علائم IBD می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بسته به نوع بیماری و شدت آن متغیر است.
علائم شایع IBD
اسهال: یکی از شایع‌ترین علائم IBD است و ممکن است همراه با خون یا مخاط باشد.
درد شکم: درد شکم معمولاً در قسمت تحتانی شکم احساس می‌شود و ممکن است با نفخ همراه باشد.
خستگی: احساس خستگی مزمن یکی دیگر از علائم شایع IBD است که می‌تواند ناشی از التهاب، سوء تغذیه و اختلال خواب باشد.
کاهش وزن ناخواسته: کاهش وزن بدون دلیل مشخص می‌تواند نشانه‌ای از التهاب روده و مشکلات جذب مواد غذایی باشد.
تب: تب کم‌درجه ممکن است به ویژه در زمان شعله‌ور شدن بیماری رخ دهد.
تغییر در عادات روده: تغییاتی مانند یبوست، اسهال یا ترکیبی از هر دو می‌تواند مشاهده شود.
خونریزی مقعدی: خونریزی مقعدی ممکن است در برخی افراد مبتلا به IBD رخ دهد.
درد مفاصل: التهاب مفاصل مانند آرتریت ممکن است در برخی افراد مبتلا به IBD دیده شود.
مشکلات پوستی: برخی از افراد مبتلا به IBD ممکن است مشکلات پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس را تجربه کنند.
التهاب چشم: التهاب چشم مانند التهاب ملتحمه یا اُوئیتیس ممکن است در برخی موارد رخ دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اهمیت تغذیه مناسب در بهبود علایم بیماری التهابی روده
غذاهایی که می‌خوریم می‌توانند به طور مستقیم بر التهاب روده تأثیر بگذارند. برخی غذاها ممکن است باعث تشدید علائم شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود هضم کمک کنند.
چه غذاهایی برای افراد مبتلا به IBD مناسب نیستند؟
برخی از مواد غذایی که باعث تشدید علایم بیماری التهابی روده می شوند، عبارت است از:
غذاهای چرب و سرخ شده
این غذاها هضم را دشوار کرده و می‌توانند باعث تشدید اسهال و درد شکمی شوند.
غذاهای تند و ادویه‌دار
این غذاها می‌توانند روده را تحریک کرده و باعث التهاب شوند.
گوشت‌های قرمز
این نوع گوشت‌ها حاوی ترکیباتی هستند که ممکن است التهاب را افزایش دهند.
لبنیات
برخی افراد مبتلا به IBD به لاکتوز حساسیت دارند و مصرف لبنیات در آن‌ها باعث نفخ و گاز می‌شود.
غذاهای پر فیبر
فیبر برای سلامتی مفید است، اما در زمان شعله‌ور شدن بیماری، فیبر زیاد می‌تواند باعث تشدید علائم شود.
آجیل، دانه‌ها و لوبیا
این مواد غذایی نیز حاوی فیبر بالایی هستند و هضم آن‌ها ممکن است برای افراد مبتلا به IBD دشوار باشد.
نوشیدنی‌های کافئین‌دار
کافئین می‌تواند باعث تحریک روده و افزایش اسهال شود.
نوشابه‌های گازدار و الکل
این نوشیدنی‌ها نیز می‌توانند باعث تحریک روده شوند.
چه غذاهایی برای افراد مبتلا به IBD مناسب هستند؟
غذاهای نرم و پخته شده
غذاهایی مانند برنج، سیب‌زمینی پخته، مرغ آب‌پز و ماهی بدون تیغ راحت‌تر هضم می‌شوند.
میوه‌های پخته شده
میوه‌های پخته مانند موز و سیب پخته شده فیبر کمتری دارند و هضم آن‌ها آسان‌تر است.
سبزیجات پخته شده
سبزیجات پخته شده نیز فیبر کمتری دارند و برای افرادی که دچار التهاب روده هستند مناسب‌تر است.
حبوبات پخته شده
حبوبات مانند لوبیا و عدس را می‌توان پس از پختن کامل مصرف کرد.
نان سفید
نان سفید فیبر کمتری نسبت به نان سبوس‌دار دارد و هضم آن آسان‌تر است.
سوپ‌های صاف
سوپ‌های صاف و بدون تکه‌های بزرگ غذا می‌توانند یک وعده غذایی سبک و مغذی باشند.
نکات مهم برای تغذیه افراد مبتلا به IBD
خوردن وعده‌های غذایی کوچک و مکرر به جای سه وعده غذایی بزرگ می‌تواند به کاهش بار روده کمک کند.
نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست و حفظ سلامت روده بسیار مهم است.
در برخی موارد، پزشک ممکن است مصرف مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی را برای جبران کمبودهای تغذیه‌ای توصیه کند.
قبل از ایجاد هرگونه تغییر در رژیم غذایی، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
رژیم غذایی مناسب برای هر فرد مبتلا به IBD متفاوت است. آنچه برای یک نفر مفید است ممکن است برای فرد دیگری مناسب نباشد. بهترین راه برای یافتن رژیم غذایی مناسب، همکاری با پزشک و متخصص تغذیه است.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
