آنزیم‌های کبدی نقش حیاتی در فرآیندهای مختلف بدن ایفا می‌کنند، اما افزایش سطح آن‌ها می‌تواند زنگ خطری برای عملکرد طبیعی کبد باشد. از بیماری‌های مرتبط با الکل گرفته تا اختلالات ژنتیکی یا مصرف داروهای خاص، دلایل افزایش آنزیم‌های کبدی متنوع هستند.
به گزارش خط سلامت شناسایی زودهنگام این علائم و رعایت نکات پیشگیرانه مانند تغذیه سالم و پرهیز از مصرف الکل می‌تواند گامی مؤثر در حفظ سلامت کبد شما باشد.
آنزیم‌های کبدی
کبد نقش مهمی در فرآیندهای متابولیک، سم‌زدایی، هضم و دفع مواد زائد بدن دارد. آنزیم‌های کبدی پروتئین‌هایی هستند که واکنش‌های شیمیایی مورد نیاز کبد را تسریع کرده و به آن در انجام وظایف حیاتی‌اش کمک می‌کنند.
انواع آنزیم‌های کبدی
برخی از آنزیم‌های مهم کبدی که افزایش آن‌ها می‌تواند نشان‌دهنده آسیب کبدی باشد، شامل موارد زیر هستند:
آلانین ترانس‌آمیناز (ALT):
این آنزیم برای تبدیل پروتئین‌ها به انرژی در کبد ضروری است. افزایش سطح ALT معمولاً به دلیل آسیب کبدی است.
آسپارتات ترانس‌آمیناز (AST):
این آنزیم در متابولیسم اسیدهای آمینه نقش دارد و علاوه بر کبد، در مغز، قلب، کلیه‌ها و عضلات نیز یافت می‌شود. افزایش سطح AST می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌هایی مانند کبد چرب الکلی یا سیروز باشد.
آلکالین فسفاتاز (ALP):
این آنزیم علاوه بر کبد، در استخوان‌ها نیز وجود دارد. افزایش سطح آن ممکن است به دلیل بیماری‌های کبدی یا استخوانی باشد.
گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT):
این آنزیم معمولاً در بیماری‌های کبدی یا مشکلات مجاری صفراوی افزایش می‌یابد.
بالا بودن آنزیم‌های کبدی، چه معنایی دارد؟
سطح بالای آنزیم‌های کبدی در خون نشان‌دهنده این است که کبد شما ممکن است دچار التهاب یا آسیب شده باشد. سلول‌های آسیب‌دیده کبدی، آنزیم‌ها را به جریان خون نشت می‌دهند که این امر باعث افزایش سطح آن‌ها در آزمایش‌های خون می‌شود.
بسیاری از افراد با آنزیم‌های کبدی بالا هیچ علامت خاصی ندارند و این مشکل به‌صورت اتفاقی در آزمایش‌های خون معمول تشخیص داده می‌شود. در اکثر موارد، این افزایش خفیف و موقتی است و طی 2 تا 4 هفته به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
علل احتمالی افزایش آنزیم‌های کبدی
دلایل افزایش آنزیم‌های کبدی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
بیماری‌های کبدی:
بیماری کبد چرب (الکلی یا غیرالکلی)
عفونت‌های ویروسی (هپاتیت A، B، C)
هپاتیت الکلی یا خودایمنی
سیروز کبدی
عوامل دارویی:
مصرف بیش‌ازحد استامینوفن
داروهای کاهش‌دهنده کلسترول (استاتین‌ها)
مکمل‌های گیاهی نظیر چای کامفری
شرایط دیگر:
سندرم متابولیک
اختلالات تیروئید
بیماری‌های ژنتیکی مانند بیماری ویلسون
علائم افزایش آنزیم‌های کبدی
بسیاری از افراد هیچ علامتی ندارند، اما در صورت آسیب شدیدتر ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
درد شکم
خستگی
زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها)
ادرار تیره یا مدفوع کم‌رنگ
کاهش اشتها
درمان آنزیم‌های کبدی بالا
درمان به علت زمینه‌ای افزیش آنزیم‌ها بستگی دارد. در موارد خفیف، تغییر سبک زندگی و رعایت توصیه‌های پزشکی ممکن است کافی باشد. اگر علت جدی‌تر باشد، پزشک درمان‌های تخصصی‌تری را تجویز می‌کند.
نکات پیشگیرانه برای سلامت کبد
از مصرف الکل خودداری کنید.
رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
وزن مناسب خود را حفظ کنید.
از مصرف بی‌رویه داروها و مکمل‌ها خودداری کنید.
واکسن‌های هپاتیت A و B را دریافت کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
