مطالعه‌ای جدید که در فیزیولوژی و رفتار منتشر شده، نشان داده است غوطه‌وری منظم در آب سرد به دمای 10 درجه سانتی‌گراد برای 10 دقیقه، سه بار در هفته، موجب بهبود زمان پردازش اطلاعات، انعطاف‌پذیری ذهنی و کیفیت خواب در طول چهار هفته می‌شود.
به گزارش خط سلامت این روش به‌ویژه در بهبود عملکرد شناختی و کاهش اختلالات خواب مؤثر است.
مزایا شیرجه زدن در آب سرد
غوطه‌وری در آب سرد به عنوان ابزاری برای بازیابی بدن و بهبود وضعیت روانی در حال افزایش محبوبیت است. اخیراً تحقیقی در فیزیولوژی و رفتار منتشر شده که اثرات غوطه‌وری منظم در آب سرد را بر عملکرد شناختی، کیفیت خواب و بهزیستی مورد بررسی قرار داده است. محققان دریافتند که غوطه‌وری در آب سرد به دمای 10 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه، سه بار در هفته و به مدت چهار هفته، باعث بهبود برخی جنبه‌های عملکرد شناختی و کیفیت خواب می‌شود.
غوطه‌وری در آب سرد به مدت طولانی در زمینه‌های ورزشی و درمانی به عنوان ابزاری برای بازیابی فیزیکی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. اما اثرات آن بر عملکرد شناختی، خواب و وضعیت روانی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که مواجهه طولانی‌مدت با دماهای سرد می‌تواند عملکرد شناختی مانند توجه، حافظه و کارکرد اجرایی را مختل کند. این مطالعات معمولاً شامل شرایط شدید مانند آب سرد بسیار و مدت زمان غوطه‌وری طولانی‌مدت بوده‌اند که با شیوه‌های معمول غوطه‌وری سرد که در بازیابی و بهزیستی مورد استفاده قرار می‌گیرند هم‌خوانی ندارند. بنابراین، محققان در این مطالعه قصد داشتند تا اثرات پروتکل غوطه‌وری سرد را که به طور معمول برای بازیابی و بهزیستی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ارزیابی کنند.
پیش از شروع مطالعه، شرکت‌کنندگان غربالگری شدند تا اطمینان حاصل شود که هیچ بیماری مربوط به سرما مانند سندرم رینود ندارند و پرسشنامه آمادگی برای فعالیت بدنی را تکمیل کردند. پروتکل غوطه‌وری در آب سرد شامل غوطه‌وری شرکت‌کنندگان تا ناحیه کمر یا سینه در آبی با دمای 10 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه بود.
این غوطه‌وری‌ها سه بار در هفته به مدت چهار هفته متوالی انجام شد. اندازه‌گیری‌ها در شش زمان مختلف انجام شد: قبل از اولین غوطه‌وری (مبنای اولیه)، بلافاصله پس از اولین غوطه‌وری، و در پایان هر هفته. این اندازه‌گیری‌ها شامل ارزیابی‌های عملکرد شناختی، بهزیستی ذهنی، کیفیت خواب و نگرانی بودند.
محققان اثرات پیچیده‌ای از غوطه‌وری در آب سرد بر عملکرد شناختی، کیفیت خواب و نگرانی مشاهده کردند. بهبودهای شناختی در آزمون «تریل میکینگ» (Trail Making Test) مشاهده شد. زمان‌های تکمیل TMT-A (سرعت پردازش) و TMT-B (انعطاف‌پذیری ذهنی) به طور قابل‌توجهی در طول چهار هفته بهبود یافت. به عنوان مثال، زمان‌های TMT-A از 15.17 ثانیه در مبنای اولیه به 11.06 ثانیه در هفته سوم کاهش یافت، در حالی که زمان‌های TMT-B از 39.68 ثانیه به 26.18 ثانیه در همان دوره کاهش یافت. این نتایج نشان می‌دهند که غوطه‌وری منظم در آب سرد ممکن است برخی جنبه‌های عملکرد شناختی را در طول زمان بهبود بخشد.
با این حال، نتایج آزمون «استروپ» (Stroop Test) تغییرات قابل‌توجهی را نشان نداد. زمان‌های تکمیل و نرخ‌های خطا در وظایف Stroop-ON و Stroop-OFF در طول مطالعه ثابت ماندند که نشان می‌دهد غوطه‌وری در آب سرد نه تأثیر منفی بر توجه انتخابی و نه بهبود در کارکرد اجرایی داشت.
شیرجه زدن در آب سرد و بهبود کیفیت خواب
از نظر کیفیت خواب، شرکت‌کنندگان کاهش در اختلالات خواب گزارش دادند. امتیازهای شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ (Pittsburgh Sleep Quality Index)، که کیفیت خواب را اندازه‌گیری می‌کنند، از میانگین 7.85 در مبنای اولیه به 5.75 در پایان هفته سوم کاهش یافت. این نتایج نشان می‌دهند که غوطه‌وری در آب سرد به بهبود خواب در طول مطالعه کمک کرده است.
در نهایت، شرکت‌کنندگان کاهش نگرانی‌های ذهنی را نیز تجربه کردند. امتیازها در پرسشنامه نگرانی دانشگاه ایالتی پن (Penn State Worry Questionnaire) پس از اولین غوطه‌وری کاهش‌های قابل‌توجهی را نشان داد که این بهبود در طول مطالعه حفظ شد. اما اندازه‌گیری‌های گسترده‌تر بهزیستی، مانند مقیاس بهزیستی روانی واریک-ادنبرگ (Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale) و مقیاس شادی ذهنی، تغییرات قابل‌توجهی نشان ندادند. این نشان می‌دهد که هرچند شرکت‌کنندگان احساس نگرانی کمتری داشتند و خواب بهتری داشتند، حس کلی بهزیستی و خوشبختی آنها تغییری نکرد.
در این مطالعه برخی محدودیت‌ها وجود دارد. داده‌ها در یک نمونه کوچک از افراد سالم انجام شد. اثرات این پروتکل غوطه‌وری سرد بر افرادی که شرایط خاص دارند یا بیماری‌های قلبی و حساسیت به سرما دارند هنوز مشخص نیست. همچنین مطالعه در یک محیط آزمایشگاهی کنترل‌شده با احتیاط‌های ایمنی انجام شد و باید توجه داشت که غوطه‌وری در آب سرد در شرایط طبیعی می‌تواند خطرات فیزیکی ایجاد کند.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
