تعصب میتواند درک ما را محدود کرده و به تصمیمگیریهای نادرست منجر شود.
بگزارش خط سلامت در این مقاله با مفهوم تعصب در روانشناسی، دلایل شکلگیری آن و روشهای مؤثر برای کاهش تعصب آشنا میشوید.
تعصب در روانشناسی چیست؟
تعصب (Bias) به معنای تمایل ناخودآگاه یا باورهای نادرست و کلیشهای نسبت به افراد، گروهها یا ایدههاست. این نگرش میتواند مثبت یا منفی باشد، اما اغلب زمانی از تعصب صحبت میشود که منجر به نگرش منفی یا رفتار ناعادلانه نسبت به گروهی خاص شود.
انواع تعصب در روانشناسی
تعصب شناختی
در این نوع تعصب، فرد بدون بررسی کامل اطلاعات به نتیجهگیری میرسد. انواعی مانند تعصب تأیید (تمایل به جستجوی اطلاعاتی که باورهای فعلی فرد را تأیید میکنند) و تعصب لنگری (تکیه بر اولین اطلاعاتی که دریافت شده) از نمونههای تعصب شناختی هستند.
تعصب گروهی
این تعصب مربوط به تعلق داشتن به یک گروه خاص و تمایل به طرفداری از آن گروه است. در این حالت، فرد تمایل دارد گروه خود را برتر بداند و دیگران را ناعادلانه قضاوت کند.
تعصب اجتماعی و فرهنگی
این نوع تعصب ناشی از کلیشههای فرهنگی یا اجتماعی است.
دلایل بروز تعصب
تعصب به دلایل مختلفی شکل میگیرد. برخی از این دلایل شامل موارد زیر است:
تمایل به سادهسازی اطلاعات: ذهن انسان بهطور طبیعی به سمت سادهسازی و دستهبندی اطلاعات میل دارد، که همین موضوع میتواند به قضاوتهای نادرست و کلیشهای منجر شود.
فشار اجتماعی و فرهنگ: محیط اجتماعی و فرهنگی میتواند باورهای کلیشهای و تعصب را در افراد تقویت کند.
تجربیات شخصی: تجربیات گذشته فرد ممکن است تعصباتی نسبت به افراد یا گروههای خاص ایجاد کند.
تأثیرات منفی تعصب
تعصب میتواند منجر به تصمیمگیریهای نادرست، تبعیض و رفتارهای ناعادلانه شود. این نوع نگرش، دیدگاه فرد را محدود میکند و از شناخت کامل و صحیح افراد و موقعیتها جلوگیری میکند. همچنین، تعصب میتواند روابط فرد را با دیگران به خطر اندازد و باعث سوءتفاهم شود.
راههای مقابله با تعصب
آگاهی از تعصبات خود: شناخت و پذیرش تعصبات شخصی اولین گام برای کاهش تأثیرات آنهاست.
تمرین تفکر انتقادی: یادگیری تفکر انتقادی به ما کمک میکند که اطلاعات را بهطور کامل بررسی کرده و از قضاوتهای سریع بپرهیزیم.
گفتوگو با افراد مختلف: ارتباط با افراد گوناگون و گوش دادن به دیدگاههای متنوع، به تغییر نگرشهای محدود و کلیشهای کمک میکند.
یادگیری همدلی: تلاش برای درک احساسات و تجربیات دیگران باعث کاهش تعصب میشود و دیدگاه وسیعتری ایجاد میکند.
نتیجهگیری
تعصب در روانشناسی از پدیدههایی است که میتواند تأثیرات منفی زیادی در تصمیمگیریها و روابط ما داشته باشد. با شناخت بهتر تعصبات و تمرین تکنیکهای مقابله با آن، میتوانیم بهتدریج این نگرشها را کاهش داده و به سمت تصمیمگیریهای عادلانهتر و درک بیشتر از دیگران حرکت کنیم.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است