در حالی که بیشتر تحقیقات بر روی دندان قروچه در خواب تمرکز کرده‌اند، اما دندان قروچه در حالت بیداری شایع‌تر است.
به گزارش خط سلامت براکسیسم می‌تواند هم کودکان و هم بزرگ‌سالان را تحت تأثیر قرار دهد. مطالعات نشان می‌دهند که بین ۴ تا ۴۰ درصد از کودکان در خواب دندان‌های خود را می‌سایند. با افزایش سن، این مشکل کمتر شایع می‌شود و کارشناسان تخمین می‌زنند که حدود ۷.۴ درصد از بزرگ‌سالان در خواب دندان‌های خود را می‌سایند.
در بسیاری از موارد، براکسیسم خفیف است و ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. با این حال، دندان قروچه می‌تواند به عضلات و بافت‌های اطراف فک فشار بیاورد و در طول زمان به دندان‌ها آسیب برساند و مشکلات بهداشتی دیگری ایجاد کند. گزینه‌های درمانی متعددی برای براکسیسم وجود دارد که به نوع و علت زمینه‌ای آن بستگی دارد.
انواع دندان قروچه
دو نوع اصلی براکسیسم وجود دارد که هر کدام به زمان بروز مشکل بستگی دارد: در حالت بیداری یا در هنگام خواب.
براکسیسم در حالت بیداری
همان‌طور که از نامش پیداست، براکسیسم در حالت بیداری (که به‌عنوان براکسیسم بیدار یا دیورنال نیز شناخته می‌شود) به زمانی اشاره دارد که شما دندان‌های خود را در حالت بیداری محکم می‌کشید یا می‌سایید. حتی اگر بیدار باشید، ممکن است متوجه این کار نشوید. براکسیسم در حالت بیداری ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که شما احساس استرس، اضطراب یا تمرکز زیادی روی یک موضوع خاص داشته باشید. ممکن است در حین کار، مطالعه یا رانندگی متوجه شوید که دندان‌های خود را می‌سایید یا محکم می‌کشید.
براکسیسم در خواب
براکسیسم خواب یا براکسیسم شبانه زمانی است که شما در خواب دندان‌های خود را می‌سایید یا محکم می‌کشید. کنترل براکسیسم در خواب می‌تواند دشوارتر از براکسیسم در حالت بیداری باشد، زیرا شما بیدار نیستید تا آن را متوقف کنید. ممکن است متوجه این مشکل نشوید مگر اینکه شخصی که در کنار شما خوابیده است، صدای ساییدن را بشنود. بیشتر اوقات، دندان‌پزشک شما نیز می‌تواند متوجه براکسیسم شما شود.
زمانی که شما در خواب دندان‌های خود را می‌سایید یا محکم می‌کشید، فک شما می‌تواند فشار زیادی را ایجاد کند. این استفاده بیش از حد از عضلات فک می‌تواند باعث درد، خستگی یا مشکلات حرکتی در فک شما شود، به ویژه وقتی صبح بیدار می‌شوید. براکسیسم خواب غالباً با مشکلات خواب مانند آپنه خواب (اختلال تنفسی که در آن نفس فرد به طور مکرر در حین خواب متوقف و دوباره شروع می‌شود) یا خر و پف مرتبط است.
علائم دندان قروچه
چندین علامت و نشانه وجود دارد که می‌تواند نشان دهد شما دندان‌های خود را می‌سایید، از جمله:
دندان‌هایتان ساییده، شکسته یا ترک خورده به نظر می‌رسند.
مینای دندان (لایه خارجی) دندان‌های شما در حال ساییده شدن است.
دندان‌های شما هنگام خوردن غذاهای داغ یا سرد حساس هستند.
عضلات فک شما دردناک، سفت یا خسته به نظر می‌رسند.
هنگام حرکت فک خود، صدای کلیک یا جرقه می‌شنوید، به‌ویژه در صبح.
عضلات فک شما از حد معمول بزرگ‌تر به نظر می‌رسند.
صبح‌ها با سردرد بیدار می‌شوید.
در صورت یا گوش‌هایتان درد احساس می‌کنید.
نشانه‌ها یا فرو رفتگی‌هایی در کناره‌های زبان شما وجود دارد.
در حین خواب جابه‌جا می‌شوید، به‌طور مکرر در شب بیدار می‌شوید یا در طول روز احساس خواب آلودگی می‌کنید.
علل دندان قروچه
علت دقیق براکسیسم مشخص نیست، اما چندین عامل می‌توانند احتمال بروز آن را افزایش دهند. کارشناسان مشکلات شایع که می‌توانند منجر به براکسیسم شوند را به دو دسته تقسیم می‌کنند: براکسیسم اولیه و ثانویه.
براکسیسم اولیه
براکسیسم اولیه به هر نوع براکسیسم اطلاق می‌شود که به شرایط پزشکی مربوط نمی‌شود. این نوع براکسیسم معمولاً به سبک زندگی، ژنتیک یا برخی عادات شما بستگی دارد. نمونه‌هایی از این شامل:
استرس: افرادی که تحت استرس زیادی قرار دارند ممکن است بیشتر به دندان‌ساییدن یا محکم کشیدن دندان‌های خود تمایل داشته باشند. یک مطالعه نشان داد که دانشجویان دانشگاهی با استرس و علائم افسردگی بیشتر احتمال دارد دندان‌های خود را در خواب ساییده گزارش کنند. ارتباط بین استرس و براکسیسم هنوز به‌طور کامل درک نشده است.
ژنتیک: اگر یکی از اعضای خانواده‌تان براکسیسم داشته باشد، شما نیز بیشتر احتمال دارد به آن دچار شوید. پژوهشگران یک گروه بزرگ از دوقلوهای جوان را بررسی کردند و دریافتند که ژنتیک تأثیر قابل توجهی بر براکسیسم مرتبط با خواب دارد. آنها هیچ تفاوتی در جنسیت شرکت‌کنندگان مشاهده نکردند.
مصرف منظم قهوه، سیگار کشیدن یا مصرف الکل ممکن است تعداد دفعات یا شدت دندان قروچه در شب را افزایش دهد.
براکسیسم ثانویه
براکسیسم ثانویه زمانی است که یک مشکل دیگر در بدن شما باعث می‌شود دندان‌های خود را بسایید، مانند یک بیماری دیگر یا عوارض جانبی داروها. موارد زیر می‌توانند باعث براکسیسم ثانویه شوند:
اختلالات خواب: برخی از شرایط مربوط به خواب می‌توانند احتمال بروز براکسیسم را افزایش دهند. بزرگ‌سالان مبتلا به آپنه خواب انسدادی معمولاً نرخ بالاتری از براکسیسم خواب دارند. همین‌طور برای افرادی که سندرم پای بی‌قرار (اختلالی که باعث ایجاد تمایل شدید به حرکت پاها به‌ویژه در هنگام استراحت می‌شود) و حرکت‌های دوره‌ای اندام در خواب دارند.
اختلالات عصبی: پژوهشگران بر این باورند که ارتباطی بین براکسیسم و برخی شرایط که بر مغز و سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند، مانند بیماری پارکینسون وجود دارد.
داروها: مهارکننده‌های بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs) داروهایی هستند که برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده می‌شوند. SSRIs با بروز براکسیسم مرتبط هستند.
براکسیسم غالباً ناشی از ترکیبی از عوامل است تا یک عامل منفرد. فرد ممکن است به دلیل چندین عامل مانند استرس، اختلالات خواب و داروها دندان‌های خود را بساید.
درمان براکسیسم
هدف از درمان براکسیسم کاهش دندان قروچه و جلوگیری از آسیب بیشتر به دندان‌ها و فک شما است. درمان همچنین به مدیریت هرگونه شرایط زمینه‌ای که ممکن است به براکسیسم کمک کند، کمک می‌کند.
اگر براکسیسم به یک مشکل زمینه‌ای مانند آپنه خواب مرتبط باشد، درمان آن مشکل می‌تواند به کاهش علائم براکسیسم کمک کند. اگر یک دارو باعث براکسیسم شما شده باشد، ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است به شما توصیه کند که از آن دارو استفاده نکنید یا به داروی دیگری تغییر دهید.
برنامه درمان بستگی به این دارد که آیا شما براکسیسم در حالت بیداری یا خواب دارید و همچنین به شدت وضعیت شما. در اینجا برخی از درمان‌های رایج برای هر دو نوع براکسیسم آورده شده است:
مدیریت استرس: از آنجا که استرس یک محرک رایج برای براکسیسم در حالت بیداری و خواب است، یافتن راه‌هایی برای مدیریت استرس، مانند تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا، می‌تواند بخشی مهم از درمان باشد.
تغییر رفتار: برای براکسیسم در حالت بیداری، دندان‌پزشک شما ممکن است استراتژی‌هایی را برای کمک به شما در شکستن عادت دندان قروچه پیشنهاد دهد. می‌توانید یادآوری‌هایی برای بررسی وضعیت فک خود تنظیم کنید تا به آگاهی خود از زمان‌های فشار دندان‌های تان در طول روز بپردازید.
ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی شما همچنین ممکن است تغییرات سبک زندگی را برای بهبود کیفیت خواب شما، مانند اجتناب از مصرف تنباکو، قهوه یا الکل قبل از خواب و حفظ اتاق خواب شما در حالت آرام و تاریک، پیشنهاد کند.
دستگاه‌های محافظ دهان یا اسپلینت: این دستگاه‌های پلاستیکی سفارشی روی دندان‌های شما قرار می‌گیرند. آنها یک بالشتک بین دندان‌های شما ایجاد می‌کنند و بخشی از فشار ناشی از عضلات فک شما را جذب کرده و از آسیب جلوگیری می‌کنند. معمولاً شما یک دستگاه محافظ دهان یا اسپلینت را در شب برای براکسیسم خواب استفاده می‌کنید، اما می‌توانید از آنها در طول روز نیز استفاده کنید. این دستگاه‌ها عمدتاً علائم و آسیب به دندان‌ها را کاهش می‌دهند و به درمان علت زمینه‌ای نمی‌پردازند.
داروها: ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است داروهای کوتاه‌مدت برای کمک به مدیریت براکسیسم تجویز کند، از جمله شل‌کننده‌های عضلانی برای کاهش تنش فک یا داروهای ضد اضطراب برای کمک به کاهش استرس. همچنین ممکن است به شما پیشنهاد شود که از تزریق بوتاکس برای موقتا فلج کردن عضلات فک و کنترل دندان قروچه استفاده کنید.
گزینه‌های درمانی دیگر: روان‌درمانی ممکن است به شما کمک کند تا استرس را مدیریت کرده و به آگاهی بیشتری از زمان‌های دندان قروچه ی خود برسید. فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش علائمی مانند درد یا سفتی در عضلات فک شما کمک کند. بیوفیدبک گزینه‌ای است که از حسگرها برای نشان دادن زمانی که شما عضلات فک خود را سفت کرده‌اید، استفاده می‌کند تا شما یاد بگیرید آنها را آرام کنید.
چگونه می‌توان از دندان قروچه جلوگیری کرد
در حالی که همیشه ممکن نیست که از دندان قروچه جلوگیری کنید، تغییرات سبک زندگی می‌تواند احتمال توسعه این عادت یا کاهش فراوانی و شدت براکسیسم را کاهش دهد. بسیاری از استراتژی‌های پیشگیری مشابه روش‌های درمانی که قبلاً ذکر شد، هستند، از جمله:
تمرین تکنیک‌های آرامش: تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا یا ورزش منظم می‌توانند به شما کمک کنند تا آرام شوید و تنش را کاهش دهید.
رعایت بهداشت خواب: به یک برنامه خواب منظم پایبند باشید و یک روال آرامش‌بخش قبل از خواب ایجاد کنید تا کیفیت خواب بهتری داشته باشید.
اجتناب از محرک‌ها: مصرف کافئین، نیکوتین و الکل را به ویژه در ساعات قبل از خواب محدود یا از آنها اجتناب کنید، زیرا این مواد می‌توانند خواب را مختل کرده و به براکسیسم کمک کنند.
به وضعیت فک خود توجه داشته باشید: از یادداشت‌های چسبنده استفاده کنید یا یادآوری‌هایی در طول روز برای آرام کردن عضلات فک خود و کاهش فشار تنظیم کنید.
به‌طور منظم به دندان‌پزشک مراجعه کنید: معاینات دندان‌پزشکی منظم را برنامه‌ریزی کنید تا سلامتی دهان خود را زیر نظر داشته باشید و به نشانه‌های اولیه براکسیسم رسیدگی کنید.
اگر شما یک مشکل سلامت زمینه‌ای دارید که می‌تواند به براکسیسم کمک کند، با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود کار کنید تا آن مشکل را مدیریت کنید. اگر آپنه خواب دارید، استفاده از دستگاه فشار مثبت مداوم تنفسی (CPAP) یا ایجاد تغییرات سبک زندگی می‌تواند به مدیریت علائم شما و کاهش خطر دندان قروچه کمک کند.
عوارض دندان قروچه
براکسیسم مداوم ممکن است در نهایت به موارد زیر منجر شود:
ساییدگی و آسیب قابل توجه به دندان‌ها که می‌تواند باعث حساسیت، شکاف، ترک یا دندان‌های شکسته شود.
لثه‌ها از دندان‌ها فاصله می‌گیرند و ریشه‌های حساس دندان را نمایان می‌کنند و آنها را بیشتر در معرض پوسیدگی قرار می‌دهند.
اختلالات مفصل تمپوروماندیبل (TMJ) که باعث درد در فک، صورت، گردن و شانه‌ها می‌شود و همچنین می‌تواند مانع از باز کردن کامل دهان یا جویدن شود.
سردردهای مکرر یا میگرن
درد گوش یا احساس پر بودن در گوش‌ها
اختلال خواب که منجر به خستگی در طول روز و مشکلات تمرکز می‌شود
آیا دندان قروچه می‌تواند نشانه‌ای از اضطراب باشد؟
دندان قروچه می‌تواند نشانه‌ای از اضطراب باشد. هنگامی که شما احساس استرس یا اضطراب می‌کنید، ممکن است به‌طور ناخودآگاه دندان‌های خود را محکم کنید یا بسایید. اگر متوجه شدید که در زمان نگرانی یا تنش دندان‌های خود را بیشتر می‌سایید، به دنبال راه‌هایی برای مدیریت اضطراب خود باشید یا با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی یا یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید.
آیا برای جلوگیری از دندان قروچه نیاز به محافظ دهان دارید؟
دندان‌پزشک شما ممکن است استفاده از محافظ دهان را در صورتی که دندان‌های خود را می‌سایید، توصیه کند. در حالی که محافظ دهان ممکن است به‌طور مستقیم ساییدن را متوقف نکند، اما می‌تواند بخشی از فشار ناشی از فک شما را جذب کرده و از آسیب به دندان‌ها جلوگیری کند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است
