شواهد نشان میدهد با بالا رفتن سن، الگو و شدت علائم اختلال دو قطبی دستخوش تغییراتی میشود. کاهش شناختی، بیماریهای همزمان، تغییرات هورمونی و عوامل روانی-اجتماعی از جمله عواملی هستند که میتوانند بر تشدید این اختلال در افراد مسن تأثیرگذار باشند.
به گزارش خط سلامت در این مقاله، به بررسی دقیقتر این موضوع و راهکارهای مدیریت بیماری در سنین بالاتر خواهیم پرداخت.
تشدید علایم دوقطبی با افزایش سن
اختلال دو قطبی یک بیماری روانی است که با نوسانات شدید خلقی مشخص میشود. این نوسانات شامل دورههای شیدایی (احساسات بسیار بالا)، افسردگی (احساسات بسیار پایین) و دورههای عادی (یوتیمیا) میشود. با اینکه این اختلال معمولاً در جوانی تشخیص داده میشود، اما با افزایش سن نیز میتواند ادامه پیدا کند و حتی بدتر شود.
چرا اختلال دو قطبی با افزایش سن بدتر میشود؟
چندین عامل باعث میشود که اختلال دو قطبی با افزایش سن تشدید شود:
تغییرات در الگوی علائم: افراد مسن مبتلا به اختلال دو قطبی بیشتر دچار دورههای افسردگی میشوند تا شیدایی. همچنین، دورههای عادی بین این دو حالت کوتاهتر میشود.
افت شناختی: اختلال دو قطبی میتواند باعث کاهش تواناییهای شناختی مانند حافظه، تمرکز و توانایی حل مسئله شود. این کاهش شناختی میتواند با افزایش سن تشدید شود و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
بیماریهای همراه: افراد مبتلا به اختلال دو قطبی بیشتر در معرض ابتلا به سایر بیماریهای جسمی و روانی مانند بیماریهای قلبی، دیابت، اضطراب و افسردگی هستند. این بیماریهای همراه میتوانند علائم اختلال دو قطبی را تشدید کنند.
تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی ناشی از افزایش سن، مانند کاهش هورمونهای جنسی و هورمونهای تیروئید، میتواند بر خلق و خو و شدت علائم اختلال دو قطبی تأثیر بگذارد.
مصرف برخی داروها: با افزایش سن، بدن داروها را متفاوت متابولیزه میکند که ممکن است بر اثربخشی داروهای درمان اختلال دو قطبی تأثیر بگذارد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند.
عوامل روانی-اجتماعی: رویدادهای استرسزای زندگی، مشکلات مالی، از دست دادن عزیزان و سایر تغییرات زندگی میتوانند علائم اختلال دو قطبی را تشدید کنند.
تأثیر اختلال دو قطبی بر کیفیت زندگی در سنین بالاتر
اختلال دو قطبی میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد مسن تأثیر بگذارد. این افراد ممکن است مشکلات زیر را تجربه کنند:
نوسانات خلقی و رفتارهای غیرقابل پیشبینی میتوانند به روابط فرد با خانواده و دوستان آسیب برسانند.
کاهش انرژی، مشکلات تمرکز و نوسانات خلقی میتوانند بر توانایی فرد در انجام کارهای روزمره و فعالیتهای لذتبخش تأثیر بگذارند.
افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، به ویژه در دورههای افسردگی، بیشتر در معرض خطر خودکشی هستند.
درمان اختلال دو قطبی در افراد مسن
درمان اختلال دو قطبی در افراد مسن معمولاً شامل ترکیبی از داروها و رواندرمانی است. داروهای مورد استفاده برای درمان اختلال دو قطبی در افراد مسن ممکن است با داروهایی که برای افراد جوانتر تجویز میشود متفاوت باشد، زیرا بدن افراد مسن داروها را متفاوت متابولیزه میکند.
رواندرمانی نیز میتواند به افراد مسن مبتلا به اختلال دو قطبی کمک کند تا مهارتهای مقابله با استرس را بیاموزند، روابط بین فردی خود را بهبود بخشند و افکار منفی را مدیریت کنند.
نکات مهم برای مراقبت از افراد مسن مبتلا به اختلال دو قطبی
تشخیص زودهنگام: تشخیص زودهنگام اختلال دو قطبی و شروع درمان مناسب میتواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.
تیم درمانی چند رشتهای: همکاری نزدیک بین پزشک، روانپزشک، روانشناس و سایر متخصصان میتواند به ارائه بهترین مراقبت برای افراد مبتلا به اختلال دو قطبی کمک کند.
آموزش بیمار و خانواده: آموزش بیمار و خانواده در مورد اختلال دو قطبی، علائم آن، داروها و روشهای مدیریت بیماری بسیار مهم است.
حمایت اجتماعی: داشتن یک شبکه حمایتی قوی از دوستان و خانواده میتواند به افراد مبتلا به اختلال دو قطبی کمک کند تا با چالشهای بیماری مقابله کنند.
نتیجهگیری
اختلال دو قطبی میتواند یک بیماری مزمن باشد که بر کیفیت زندگی افراد در هر سنی تأثیر بگذارد. با این حال، با درمان مناسب و حمایت، افراد مبتلا به اختلال دو قطبی میتوانند زندگی با کیفیت و پرباری داشته باشند.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است