راز علاقه به سریال‌های پساآخرالزمانی چیست؟

به گزارش خط سلامت یکی از ترانه‌های معروف گروه موسیقی R.E.M می‌گوید: «این پایان دنیایی است که می‌شناسیم، و من حالم خوب است!» این جمله می‌تواند انعکاسی از حال و هوای مخاطبان سریال‌های پساآخرالزمانی باشد. گویی این داستان‌ها نه نقطه پایانی، بلکه شروعی برای ماجراجویی‌ های تازه هستند. به همین دلیل، سریال‌هایی مانند «پارادایس»، «فال‌اوت» و «سیلو» که در محیط‌های بسته و رمزآلود پناهگاه‌ها شکل گرفته‌اند، با استقبال زیادی روبه‌رو می‌شوند.

به عنوان مثال، سریال «پارادایس» در همان ابتدای داستان با نشان دادن یک شهر کوچک واقع در پناهگاهی زیرزمینی پس از یک فاجعه عظیم، توانست توجه مخاطبان را جلب کند. سریال «فال‌اوت» نیز با روایت پساآخرالزمانی‌اش به موفقیتی چشمگیر رسید و در اکتبر سال گذشته بیش از ۱۰۰ میلیون بیننده جذب کرد. این سریال نه‌تنها با استقبال منتقدان و امتیاز ۹۴ درصدی مواجه شد، بلکه برای فصل دوم نیز تمدید شد. همچنین سریال «سیلو» در اپل تی‌وی پلاس توانست بیش از ۴۱۷ میلیون دقیقه بازدید داشته باشد و حالا گزارش‌هایی مبنی بر تولید فصل سوم و چهارم آن نیز شنیده می‌شود.

چرا داستان‌های پس‌آخرالزمانی مخاطب دارند؟

سینما و تلویزیون سال‌هاست که داستان‌های مختلفی درباره پایان دنیا و پیامدهای آن ارائه می‌دهند؛ از فجایع هسته‌ای نظیر فیلم‌های «Threads» (۱۹۸۴) و «جاده» (۲۰۰۹)، تا سریال‌هایی که دنیای مملو از زامبی‌ها یا همه‌گیری‌ها را به تصویر می‌کشند، مانند «مردگان متحرک» (۲۰۱۱) و «آخرین بازمانده از ما» (۲۰۲۳).

اما اخیراً توجه‌ها بیشتر به داستان‌هایی جلب شده که در پناهگاه‌های زیرزمینی جریان دارند. برای مثال در «فال‌اوت»، داستان زنی به نام لوسی (با بازی الا پورنل) روایت می‌شود که تلاش می‌کند از پناهگاهی که تمام عمرش در آن زندگی کرده، خارج شود و پدرش را پیدا کند. در «پارادایس» و «سیلو»، پناهگاه‌ها نه‌ فقط به‌عنوان مکان‌هایی برای حفاظت، بلکه به‌عنوان بستری برای خلق داستان‌های رازآلود و جنایات پیچیده به‌کار می‌روند.

آخرالزمان؛ فرصتی برای بازسازی زندگی

برخی از کارشناسان باور دارند که موفقیت این سریال‌ها با وضعیت جهان امروز، از جمله تهدیدات جهانی و تنش‌های هسته‌ای، مرتبط است. متیو لگات، استاد ادبیات انگلیسی و آمریکایی دانشگاه وینچستر، معتقد است که این سریال‌ها با طرح ایده بازسازی جهان پس از یک فاجعه، بینندگان را به بازاندیشی درباره جوامع انسانی و فرصت‌های تازه ترغیب می‌کنند. این نوع داستان‌ها مشابه «آخرالزمان مذهبی» هستند که در ادیان به نجات و رهایی اشاره دارد.

این روایت‌ها نه‌ تنها تاریکی و ویرانی را به تصویر می‌کشند، بلکه گزینه‌ای از امید و اتحاد را نیز نشان می‌دهند. جوامعی که در این سریال‌ها شکل می‌گیرند، نمادی از توانایی انسان‌ها برای همکاری و تلاش در شرایط بحرانی هستند.

پناهگاه‌ها؛ بستری برای داستان‌های هیجان‌انگیز

*رابرت ییتس*، دانشیار ادبیات آمریکایی، می‌گوید پناهگاه‌ها در سینما و تلویزیون مانند «محیطی تحت فشار» عمل می‌کنند. این محیط‌ها، علاوه بر فراهم کردن فضایی برای روایت‌های انسانی پرتنش، بینندگان را به پرسش درباره ماهیت واقعی آنها سوق می‌دهند. مکان‌هایی که رازهای بسیاری در دل خود دارند و می‌توانند جذابیت بیشتری به داستان‌ها بیافزایند.

علاوه بر این، حس کنجکاوی انسان نسبت به فضاهایی که دسترسی به آن‌ها محدود شده، عامل مؤثری در علاقه به این نوع روایت‌هاست. به‌عنوان مثال، ساخت پناهگاهی توسط کالین فورز، یوتیوبر مشهور، در باغ شخصی‌اش توجه میلیون‌ها نفر را به خود جلب کرد. او تأکید می‌کند که مردم از داشتن فضایی جدا از دنیای بیرون استقبال می‌کنند، فضایی که به آن‌ها امکان فرار از واقعیت را بدهد.

پناهگاه‌ها در دنیای واقعی

این علاقه تنها به داستان‌های تخیلی محدود نمی‌شود. در دنیای واقعی نیز پناهگاه‌ها اهمیت پیدا کرده‌اند. به‌عنوان مثال، مارک زاکربرگ در املاک هاوایی خود پناهگاهی ۴۵۰۰ فوت مربعی ساخته است و گرچه این فضا را صرفاً یک مکان امن می‌خواند، اما بسیاری به آن به چشم یک آمادگی برای آینده نگاه می‌کنند. همچنین شرکت‌هایی که پناهگاه‌های لوکس می‌سازند، با ارائه امکاناتی همچون استخر، سالن بولینگ و میدان تیر، این فضاها را از حالت ضروری به مکانی برای لوکس‌گرایی تبدیل کرده‌اند.

کنجکاوی درباره آینده

در نهایت، شاید جذابیت واقعی داستان‌های پساآخرالزمانی در آن است که ما را به تفکر درباره آینده و تغییراتی که ممکن است در دنیای ما رخ دهد، وا‌ می‌دارند. همان‌طور که رابرت ییتس اشاره می‌کند، این سریال‌ها نماد میل انسانی برای زنده ماندن و آغاز دوباره هستند. روایت‌هایی که ما را امیدوار می‌کنند و به ما امکان می‌دهند تا درباره توانایی‌های انسان در بازسازی و نوسازی جوامع پس از فاجعه تأمل کنیم./فرادید