دیابت شیرین چیست و چه تفاوتی با دیابت بی مزه دارد؟ + جدول مقایسه این دو بیماری

دیابت بی مزه و دیابت شیرین دو بیماری متابولیکی هستند که علائم مشابهی دارند، اما علل و درمان‌های آن‌ها کاملاً متفاوت است. دیابت بی مزه به دلیل اختلال در هورمون وازوپرسین ایجاد می‌شود و باعث دفع ادرار زیاد و تشنگی شدید می‌گردد.

به گزارش خط سلامت از سوی دیگر، دیابت شیرین به علت نقص در تولید یا عملکرد انسولین، به افزایش سطح قند خون منجر می‌شود. این تفاوت‌های اساسی در علل و علائم، نیازمند روش‌های درمانی متفاوتی هستند که به درک و مدیریت بهتر این بیماری‌ها کمک می‌کند.

دیابت بی مزه (Diabetes Insipidus)

دیابت بی مزه یک بیماری نادر است که به دلیل نقص یا مقاومت به هورمون وازوپرسین (هورمون ضدادرار) ایجاد می‌شود. این هورمون در تنظیم سطح مایعات بدن نقش دارد. در این بیماری، کلیه‌ها قادر به حفظ آب در بدن نیستند و ادرار زیادی تولید می‌کنند که رقیق و بی‌بو است.

علل دیابت بی مزه

دیابت بی مزه مرکزی (Central DI): وقتی که مغز (هیپوتالاموس یا هیپوفیز) قادر به تولید وازوپرسین کافی نیست.

دیابت بی مزه نفروژنیک (Nephrogenic DI): وقتی که کلیه‌ها به وازوپرسین پاسخ نمی‌دهند.

دیابت بی مزه دیپسوژنیک (Dipsogenic DI): به دلیل اختلال در مرکز تشنگی مغز، بیمار احساس تشنگی مفرط می‌کند و آب زیادی می‌نوشد.

دیابت بی مزه بارداری: در این حالت، جفت زن باردار آنزیمی تولید می‌کند که وازوپرسین را تجزیه می‌کند.

علائم دیابت بی مزه

پلی یوری (Polyuria): ادرار زیاد و رقیق

پولی دیپسی (Polydipsia): تشنگی شدید و نوشیدن مایعات زیاد

تکرر ادرار: نیاز به دفع مکرر ادرار

درمان دیابت بی مزه

دسموپرسین: یک داروی مصنوعی وازوپرسین که به صورت قرص، اسپری بینی و تزریق استفاده می‌شود.

داروهای ادرارآور: مانند هیدروکلروتیازید (در دیابت بی مزه نفروژنیک)

کم آبی و رژیم غذایی کم نمک: در برخی انواع این بیماری برای کاهش تولید ادرار.

دیابت شیرین (Diabetes Mellitus)

دیابت شیرین یک بیماری شایع است که به دلیل نقص در تولید یا عملکرد هورمون انسولین، بدن قادر به کنترل سطح گلوکز (قند خون) نمی‌شود. این باعث افزایش سطح قند خون (هیپرگلیسمی) می‌شود.

علل دیابت شیرین:

دیابت نوع 1: واکنش خودایمنی که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس حمله می‌کند.

دیابت نوع 2: مقاومت بدن به انسولین و یا تولید ناکافی آن.

دیابت بارداری: قند خون بالا در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و سبک زندگی.

علائم دیابت شیرین:

پولی دیپسی (Polydipsia): تشنگی زیاد

پلی یوری (Polyuria): دفع زیاد ادرار

پولی فاژی (Polyphagia): گرسنگی شدید

خستگی: احساس خستگی زیاد

زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند: به دلیل بالا بودن قند خون

کاهش وزن غیر قابل توضیح: به ویژه در دیابت نوع 1

درمان دیابت شیرین

انسولین: در دیابت نوع 1 و برخی افراد دیابت نوع 2 برای کنترل سطح قند خون

داروهای خوراکی: برای دیابت نوع 2، مانند متفورمین، سولفونیل‌اوره‌ها، و دیگر داروها.

رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی: به ویژه در دیابت نوع 2 برای کنترل قند خون و حفظ وزن مناسب.

پایش منظم قند خون: برای اطمینان از کنترل قند خون.

مقایسه دیابت بی مزه و دیابت شیرین