در چهار سالگی ، کودک در مراحل مهمی از رشد جسمانی و روانی قرار دارد. این مرحله برای شکلگیری بسیاری از مهارتها و ویژگیهای شخصیتی بسیار حائز اهمیت است.
به گزارش خط سلامت به طور کلی، در این سن کودک به تدریج از دوران پیشدبستانی به سمت بلوغ اجتماعی و عاطفی پیش میرود.
1. رشد جسمانی در چهار سالگی:
-
قد و وزن: در این سن، قد و وزن کودک نسبت به سالهای اولیه رشد کمی کاهش مییابد اما هنوز روند رشد ادامه دارد. معمولاً کودکان ۴ ساله بین ۹۸ تا ۱۰۸ سانتیمتر قد و وزنی بین ۱۴ تا ۱۶ کیلوگرم دارند.
-
مهارتهای حرکتی:
- حرکات بزرگ: در این سن، کودک قادر است به راحتی دوچرخه سواری با چرخهای کمکی، دویدن، پریدن و بالا و پایین رفتن از پلهها را انجام دهد. همچنین، کنترل بیشتری در حرکات بدن دارد.
- حرکات ظریف: مهارتهای حرکتی ظریفتر مانند استفاده از قیچی، رنگآمیزی، نوشتن حروف یا شکلهای ساده، و ساختن اشکال با بلوکها یا پازلها نیز در حال شکلگیری است.
-
هماهنگی عضلات: کودک در این سن قدرت کنترل بیشتری بر روی عضلات خود دارد و میتواند کارهایی مانند گرفتن توپ، پرتاب کردن آن، یا گرفتن اشیاء ریز با انگشتان را به راحتی انجام دهد.
2. رشد روانی و اجتماعی در چهار سالگی:
-
هوش و زبان: در این سن، زبان کودک به طور چشمگیری گسترش مییابد. او قادر است جملات پیچیدهتر بسازد و از ۵۰ تا ۱۰۰ کلمه در دایره واژگان خود دارد. توانایی کودک برای بیان احساسات، افکار و خواستههای خود از طریق کلام به طرز قابل توجهی افزایش مییابد.
-
تفکر منطقی: کودک چهار ساله میتواند مفاهیم اولیه مانند "قبل"، "بعد"، "بیشتر" یا "کمتر" را درک کند. همچنین قادر به انجام کارهای ذهنی پیچیدهتری مثل مرتب کردن اشیاء بر اساس رنگ، اندازه یا شکل است.
-
تخیل و بازی: بازیهای تخیلی و نقشآفرینی یکی از ویژگیهای بارز این سن است. کودک میتواند در دنیای خیالی خود زندگی کند و داستانهایی بسازد که شامل اشیاء، حیوانات، یا افراد غیر واقعی است. این امر به رشد مهارتهای اجتماعی، حل مسئله و خلاقیت کودک کمک میکند.
-
ارتباطات اجتماعی: کودک ۴ ساله علاقه زیادی به بازیهای گروهی دارد و درک بهتری از قواعد اجتماعی پیدا کرده است. او میتواند نوبتگیری را یاد بگیرد و با دیگران همکاری کند، گرچه هنوز در مواقعی ممکن است دچار مشکلاتی در به اشتراک گذاشتن اشیاء یا فضا شود.
-
احساسات و همدلی: کودک در این سن قادر به درک احساسات دیگران است و میتواند همدلی بیشتری نشان دهد. او ممکن است وقتی کسی غمگین باشد به او کمک کند یا سعی کند او را دلداری دهد.
-
خودمختاری و استقلال: این مرحله معمولاً با افزایش تمایل کودک به استقلال و تمایل به انجام کارها بهتنهایی همراه است. این مسئله میتواند به صورت تلاش برای لباس پوشیدن، غذا خوردن، یا انجام کارهای روزمره خود را نشان دهد.
3. رشد شناختی و عاطفی در چهار سالگی:
-
تصویر ذهنی از خود: کودک در این سن شروع به تشکیل یک تصویر ذهنی از خودش میکند و میتواند ویژگیهای ظاهری، اجتماعی و شخصیت خود را بشناسد. او معمولاً دوست دارد در مورد ویژگیهای خود صحبت کند و ممکن است از خودش تمجید کند.
-
ترسها و اضطرابها: در این سن، کودک ممکن است ترسهای جدیدی مانند ترس از تاریکی، حیوانات، یا افراد ناشناخته پیدا کند. این ترسها طبیعی هستند و معمولاً با افزایش درک کودک از دنیای اطراف کاهش مییابند.
-
توسعه حس زمانی: درک مفاهیم زمانی در این سن در حال شکلگیری است. کودک شروع به یادگیری مفاهیمی چون صبح، شب، دیروز و فردا میکند، اگرچه درک دقیقتری از گذر زمان هنوز ندارد.
-
قدرت تصمیمگیری: کودک چهار ساله میتواند تصمیمهای ساده بگیرد، مثل انتخاب لباس یا انتخاب غذایی که میخواهد بخورد، و علاقه به جلب تایید والدین در این زمینهها دارد.
4. چالشها و توجهات خاص:
-
دوران آزمون و خطا: این سن ممکن است با برخی رفتارهای چالشبرانگیز مانند لجبازی، نافرمانی یا رفتارهای خودمحور همراه باشد. کودک در تلاش است تا به خودمختاری بیشتری برسد، که ممکن است با واکنشهای منفی از سوی اطرافیان مواجه شود.
-
آموزش مهارتهای اجتماعی: به دلیل رشد درک اجتماعی، لازم است که کودک به تدریج یاد بگیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند، قوانین اجتماعی را رعایت کند و در تعاملات خود با دیگران مهارت پیدا کند.
در مجموع، چهار سالگی یک دوره از رشد فیزیکی، عاطفی و شناختی سریع است. این سن زمان مهمی برای شکلگیری پایههای سلامت روانی و جسمانی کودک است و توجه به نیازهای عاطفی و اجتماعی کودک در این دوره میتواند تأثیرات بلندمدتی بر رشد او بگذارد.
برای ورود به صفحه اینستاگرام کلیک کنید.
تمام مطالب سایت اختصاصی و توسط تحریریه خط سلامت تولید شده است، استفاده با ذکر منبع و لینک دهی بلامانع است